Vikipedi

Lehistan Veraset Savaşı: Revizyonlar arasındaki fark

Etkileşimli olarak geçmişe göz at
[kontrol edilmemiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
← Önceki sürümle aradaki farkSonraki sürümle aradaki fark →
İçerik silindi İçerik eklendi
GörselVikimetin
Addbot (mesaj | katkılar)
205.347 değişiklik
k Bot: Artık Vikiveri tarafından d:q212658 sayfası üzerinden sağlanan 29 vikilerarası bağlantı taşınıyor
en baştan tamamen ansiklopediden alınarak yazıldı
4. satır:
|resim = [[Dosya:Siege of Danzig 1734.PNG|280px|]]
|başlık = '''Danzig'in kuşatılması (1734)'''
|tarih = [[16201733]]-[[16211738]]
|yer = [[Polonya]], Rheinland, Kuzey [[İtalya]]
|bölge =
27. satır:
'''Lehistan Veraset Savaşı''' ([[1733]]-[[1738]]) [[Lehistan]] kralı II. August'un ölmesi üzerine çıkan taht kavgalarının diğer Avrupa ülkelerinin de katılmasıyla bir veraset savaşına dönüşmesidir.
 
== Savaşın Nedeni ==
Lehistan kralı ve Saksonya elektörü II. August'un [[1 Şubat]] [[1733]]'te ölümü ile Lehistan tahtının boşalması 5 yıl süren bir [[Avrupa]] savaşına yol açtı. Lehistan'da kralın seçimle gelmesi, II. August'un oğlu olan III. August'a, Saksonya hanedanına kesin bir şans tanımıyordu. [[Fransa]] kralı XV. Louis de kayınbabası olan Stanisław Leszczyński'yi tahta geçirme peşinde idi. [[Fransa]]'nın gücünden çekinen [[Avusturya]] ve [[Rusya]], Saksonya elektörünü desteklediler. [[İspanya]] ve Saksonya krallıkları ise [[Fransa]]'nın yanında yer aldılar. Bu iki koalisyon savaşa başladı. [[Fransa]] düşmanlarını yendi. Fakat 1738 Viyana Antlaşması ile Stanisław Leszczyński'yi desteklemekten vazgeçti. III. August, [[Varşova]] tahtına çıktı. Ezilen [[Avusturya]], Sardunya krallığına toprak verdi. [[Bourbon Hanedanı]]na da Napoli ve Sicilya krallığını bıraktı. Bu suretle, savaş da Bourbon hanedanına şan kazandırarak sona erdi.
II. August'un ölmesi (1 Şubat 1733) üzerine [[Avusturya İmparatorluğu|Avusturya]] ve [[Rusya]], onun oğlu [[Saksonya]] kralı II. Friedrich August'un Polonya kralı seçilmesinden yana tutum aldı. Ama Polonyalıların çoğu, İsveçlilerin II. August'u tahttan indirdiği 1704-09 döneminde taç giyen ve [[Fransa Krallığı|Fransa]] kralı [[XV. Louis]]'nin kayınpederi olan Stanislaw Leszczynski'yi yeğlediler. [[İspanya İmparatorluğu|İspanya]] ve Fransa, Avusturya ve Rusya'ya karşı çıkarak, 12 Eylül 1733'te Varşova'da toplanan 12.000 delegeli bir meclis (Sejm) tarafından Polonya kralı seçilen Leszczynski'yi destekledi. Ama 30.000 kişilik bir Rus ordusunun Varşova'ya yaklaşması üzerine Leszczynski, Gdansk'a kaçtı. Bunun üzerine, 3 bin delegeden oluşan başka bir meclis II. Friedrich August'u III. August adıyla 5 Ekim 1733'te Polonya kralı seçti. Bunun üzerine Fransa, [[Habsburg Hanedanı|Habsburglara]] karşı 26 Eylül'de Sardinya-Savoia'yla, 7 Kasım'da da İspanya'yla ittifak kuruldu. 10 Ekim'de Avusturya'ya savaş ilan etti.
 
== KaynakçaSavaş ==
İspanyol prensi Don Carlos 40 bin kişilik bir İspanyol ordusuyla Toscana ve Papalık devletleri üzerinden Napoli'ye giderek 25 Mayıs 1734'te Bitonto'da Avusturyalıları yendi. Sicilya'yı fethederek III. Carlo adıyla Napoli ve Sicilya kralı oldu. Ama Avusturya prensi Eugene de Savoie-Carignan, Lorraine'i istila eden Fransızlarının ilerlemesini Almanya'nın güneyinde durdurdu. Üstelik, Lombardiya'yı işgal eden Fransız ve Savoia (Savoie) kuvvetleri Mantova'yı alamadı.Rus kuşatması altındaki Gdansk'ı kurtarmak için deniz yoluyla gönderilen küçük Fransız kuvveti etkili olamadı. Gdansk Haziran 1734'te düştü.
 
[[Prusya]]'ya kaçan Leszczynski'yi desteklemek için Polonyalıların örgütlediği Dzikow Konfederasyonu da (Kasım 1734) Rusları ve August'u yenmeyi başaramadı. Dahası, İspanya ile Savoia arasındaki anlaşmazlık 1735'teki İtalya seferinin sonuçsuz kalmasına yol açtı; İngiltere ve Hollanda'nın Avusturya'nın müttefiki olarak savaşa girmesinden korkan Fransa, Avusturya'yla ön barış anlaşması imzaladı (Viyana Barışı; 3 Ekim 1735). Bu anlaşmayla August Polonya kralı olarak kalıyordu. Napoli-Sicilya'yı elinde tutan don Carlos da 1731'de miras yoluyla kendisine geçen Parma ve Piacenza'yı Avusturya'ya verecek ve Toscana üzerinde hak iddia etmeyecekti. Sardinya-Savoia Lombardiya ise Habsburgların elinde kaldı. Anlaşmadan sonra Leszczynski tahttan feragat ettiğini açıkladı (26 Ocak 1736) ve Dzikow Konfederasyonu 1736'da August'u kral olarak tanıdı.
* Tarih MEB Lise III
 
== Sonuç ==
18 Kasım 1738'de Fransa Avusturya ön anlaşmanın koşullarını doğrulayan ve Fransa'nın Veraset Yasası'na (Pragmatische Sanktion) koşullu olarak güvence verdiği Viyana Antlaşması'nı imzaladı. Bu yasayla VI. Karl, kızı Avusturya arşidüşesi Maria Theresia'yı Habsburg topraklarının varisi ilan etti. Savaşa katılan öteki büyük ülkeler de barışı 1739'da kabul etti.
 
== Kaynakça ==
* Ana Brittannica Cilt 18, sayfa 78-79 15. baskı, 1989
 
[[Kategori:Lehistan Veraset Savaşı| ]]
"https://tr.wikipedia.org/wiki/Lehistan_Veraset_Savaşı" sayfasından alınmıştır