Yardang: Revizyonlar arasındaki fark
| [kontrol edilmemiş revizyon] | [kontrol edilmemiş revizyon] |
İçerik silindi İçerik eklendi
Değişiklik özeti yok |
Değişiklik özeti yok |
||
1. satır:
* ''' [[YARDANG]] * '''
Rüzgarlar tarafından yamaçlarda bulunan gevşek materyallerin aşındırılması ve taşınması ile dirençli kayaların oluşturduğu pürüzlü, girintili çıkıntılı, oluklu yüzeylere denir.(Sert tabakanın zemin üstünde meydana getirdiği sivri köşeli çıkıntılardır) Kayaçların yumuşak kısımları kolay aşınırken, sert kısımları zor aşınır.Böylece yüzeyde küçük çukur ve tümseklerden oluşan bir görüntü ortaya çıkar böyle arazilere [[yardang]] denir.
== [[ETİMOLOJİ]] ==▼
▲[[ETİMOLOJİ]]
Hakaniye Türkçesinde yar suların açtığı yer anlamındadır. Terim Türkistan Türkçesinden alınmıştır ve ‘’Yarlı bank’’ anlamına gelir.
Yardanglar genellikle çöllerde, kurak ve yarı kurak bölgelerde oluşurlar.Yardanglara genellikle Orta Asya da rastlanır. Sadece rüzgarla değil kum fırtınasıyla da oluşma ihtimalleri vardır.Genelde silttaşı , kumtaşı , kil taşı ve kireç taşından oluşurlar. Yardangların şekillerinin hepsi birbirine benzemez.Bu şekiller rüzgarın şekline ve kumun tarzına göre farklılık gösterebilir.Büyüklüklerine göre üç farklı katagoriyeayrılırlar .Bunlar:
Mega yardanglar:Kilometreleceuzunlukta , metrelerce yükseklikte oluşabilirler.Kurak ve sert rüzgarların olduğu yerlerde bulunurlar.(Peru’nun Ica vadisinde 100 m yükseklğinde ve birkaç km uzunluğunda yardanglara rastlanmaktadır.İrançölü’ndeki bazı yardangların ise yükseklikleri 150m ulaşır.)▼
Mesoyardanglar:Genel olarak 10-15 metre uzunluğundadırlar yuvarlak bir yapıları vardır.▼
▲* ''' Mega yardanglar * ''' :Kilometreleceuzunlukta , metrelerce yükseklikte oluşabilirler.Kurak ve sert rüzgarların olduğu yerlerde bulunurlar.(Peru’nun Ica vadisinde 100 m yükseklğinde ve birkaç km uzunluğunda yardanglara rastlanmaktadır.İrançölü’ndeki bazı yardangların ise yükseklikleri 150m ulaşır.)
Mikro yardanglar:Birkaç cm boyundadır.▼
▲* ''' Mesoyardanglar * ''':Genel olarak 10-15 metre uzunluğundadırlar yuvarlak bir yapıları vardır.
▲* ''' Mikro yardanglar * ''':Birkaç cm boyundadır.
Yumuşak tortul tabakalar, eski göl diplerinde çökelmiş killer,miller ve bunlara benzer diğer depolar,sertleşmemiş kumlar üzerinde korrazyon çok daha kolay etki gösterir.Yardang bu şekilde oluşmuş şekillerin en tanınmış örneğidir. Yardanglar,genellikle düzgün olmayan U profili gösteren oluklar halindedir.Bu oluklar bir diğerinden kesin sırtlarla ayrılmıştır.Yönleri egemen rüzgar yönüne paraleldir.Az dirençli oluşuklar üzerinde gelişirler.
* ''' [[Helvacı,C.,2013,Genel Jeoloji Temel Kavramlar,Nobel Akademik Yayıncılık,Ankara]] * '''
* ''' [[Erinç,S.,2011,Jeomorfoloji II,DerYayıncılık,İstanbul]] * '''
| |||