Termistör: Revizyonlar arasındaki fark

Termistörler, [[termorezistif]]lerden (RTD) faklıdır. Termistörlerde, [[seramik]] veya [[polimer]] malzeme kullanılırken, RTD'lerde saf [[metal]] kullanılır. Sıcaklık tepkileri de farklıdır; RTD'ler aşırı sıcak ortamlarda kullanılabilirken, termistörler yalnızca kısıtlı sıcaklık değerlerine erişebilir, bu da normalde −90 °C ile 130 °C arasındadır.

 

[[Dosya:Thermistor.svg|150px|thumb|Termistör sembolü]]

Sıcaklık ile direnç arasındaki ilişkinin birinci mertebeden yaklaşık olarak [[Doğrusallık|doğrusal]] olduğu varsayılırsa:

:<math>c = 9,90 \times 10^{-8}</math>

 

Çoğu NTC termistörler, bir baskılı diskten veya metal [[oksit]] pişirilmesi gibi dökme çipten imal edilir. [[Yarı iletken]]in sıcaklığı arttığında, [[elektrik yükü]]nü taşıyan [[elektron]]ların sayısı da artar. Bir malzemede ne kadar fazla yük olursa, [[elektrik akımı]]nı o denli iletir. Bu, aşağıdaki şu formülle açıklanır:

 

Akım, [[ampermetre]] ile ölçülür. Sıcaklıktaki aşırı değişimlerde ayar gereklidir. Sıcaklıktaki küçük değişimlerde, eğer doğru yarı iletken kullanılmışsa, malzeme direnci sıcaklıkla doğru orantılıdır. Çok farklı yarı iletken termistörler vardır: Bunlar yaklaşık 0,01 [[kelvin]] ile 2.000 kelvin (−273,14 °C ile 1.700 °C) arasındadır.

 

 

Çoğu PTC termistör "anahtarlamalı"dır. Yani belirli bir kritik sıcaklıkta dirençleri aniden yükselir. Bunlar, içinde baryum titanat (BaTiO₃) ve diğer bileşikler olan hamurumsu polikristal [[seramik]]ten imal edilir. Bu [[ferroelektrik]] malzemelerin [[bağıl yalıtkanlık sabiti|bağıl yalıtkanlık sabitleri]] sıcaklıkla değişir. [[Curie sıcaklığı]]nın altında yüksek bağıl yalıtkanlık sabiti, kristal tanecikleri arasındaki potansiyel bariyerlerin oluşmasını sağlayarak daha düşük dirence neden olur. Cihazın bu bölgesinde, küçük negatif sıcaklık katsayısı vardır. Curie sıcaklığında, taneciklerin etrafındaki potansiyel bariyerlerin oluşmasını sağlamak için bağıl yalıtkanlık sabiti aniden düşer ve direnç bariz biçimde artar. Daha yüksek sıcaklıklarda malzeme NTC gibi davranmaya başlar. W. Heywang ve G. H. Jonker tarafından 1960'larda bulunan bu davranışı modellemek için denklemler kullanılır.

Diğer tür PTC termistör [[polimer]] PTC'dir. Bunların yüzeyleri [[karbon]]lu plastik ile kaplanır. [[Plastik]] soğuduğunda, karbon taneciklerin tümü birbirleriyle bağlanır ve böylece cihaz [[elektriksel iletken|iletken]] durumuna geçer. Plastiğin ısısı arttırıldığında, genişler ve karbon tanecikleri birbirlerinden uzaklaşır. Böylece cihazın direnci aniden yükselir. BaTiO₃ termistörler gibi bu cihaz da, doğrusal olmayan direnç/sıcaklık tepkisi vardır ve kısmi sıcaklık ölçümü için değil de anahtarlama için kullanılır.

 

'''Silistör''', başka bir çeşit termistördür. Isı algılayan [[silikon]] dirençtir. Silistörler, diğer dirençlerle ''benzer'' yapı ve çalışma prensibine sahiptir. Silikon, yarı iletken malzeme gibi davranır.

 

* [[Termokupl]]