Osmanlı İmparatorluğu'ndaki Yahudilerin tarihi: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmemiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
Cekli829 (mesaj | katkılar)
Gerekçe:: vandalizm
34. satır:
[[Dosya:Göke (1495) the flagship of Kemal Reis.jpg|thumb|250px|[[II. Bayezid]] tarafından, [[Sefarad|İspanyol Yahudileri'nin]] İspanya'dan [[Osmanlı]] topraklarına getirilmesiyle görevlendirilen [[Kemal Reis]]'in kadırgasının betimlemesi.]]
Zengin [[Sefarad|İspanya Yahudileri]]nden Don İsak Abravanel ve Saray Haznedarı Don Abraham Senor, 30.000 altın Duka karşılığında İspanya'dan kovulmayı durdurmaya çalıştılarsa da bunu engelleyemediler.<ref>{{Harvnb|Golub & Green|1944|p=70}}</ref> Bu dönemde göçmenlere kucak açan Osmanlı Sultanı [[II. Bayezid]], eyalet yöneticilerine bir emir yayınladı:<ref>{{Harvnb|Franco|1897|p=37}}</ref>
{{quote|''... İspanya Yahudilerini geri çevirmek şöyle dursun tam bir içtenlikle karşılanmalarını, aksine hareket ederek göçmenlere kötü muamele yapacayapacakların veya ananen ufak bir zarara sebebiyet vereceklerin ölümle cezalandırılacaklarını...''|}}
 
[[Piri Reis]]'in amcası [[Kemal Reis]]'in kumandasındaki Osmanlı kadırgalarıyla gelen göçmenler başta İstanbul, Edirne ve Selanik olmak üzere, İzmir, Manisa, Bursa, Gelibolu, Amasya, Patros, Korfu, Larissa ve Manastır'a yerleştiler veya yerleştirildiler.<ref>{{Harvnb|Güleryüz|2012|p=39-40}}</ref> Yükselme devrine giren Osmanlıların ihtiyacı olan kalifiye eleman gereksinimini bu Yahudiler karşıladı.<ref>{{Harvnb|Sevilla-Sharon|1982|p=29}}</ref> Konuyla ilgili II. Bayezid'in ünlü sözlerinden biri de şudur:<ref>{{Harvnb|Aboab|17.yy|p=9}}</ref>
{{quote|''Bu Krala ''([[II. Ferdinand|Ferdinand]])'' nasıl akıllı ve uslu Fernando diyebiliyorsunuz?<br>Kendi ülkesini yoksullaştırıyor ve benimkini zenginleştiriyor.''|}}
 
44 [[sinagog]]lu İstanbul'da Yahudi nüfusu 30.000'i aşınca, şehir Avrupa'nın Yahudi merkezi hâline geldi.<ref>{{Harvnb|Güleryüz|2012|p=40}}</ref> Zamanın [[hahambaşı]]sı Kapsali, zengin Yahudilerin ''Pidyon Şevuyim''<ref group="soz">''Pidyon Şevuyim'': göçmen satın alma tazminatı. [[Talmud]]'un en önemli [[mitsva]]lar arasında saydığı bu zorunluluk [[Rambam]] tarafından fakirlere yardımdan da öncelzaaAAAAAzaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaöncelikli sayılıyordu. [[Halaha]]'da bu konuyu düzenleyen ayrıntılı kurallar mevcuttur.</ref> ödeyerek göçmenlere yardım edilmesini emretti.
lı kurallar mevcuttur.</ref> ödeyerek göçmenlere yardım edilmesini emretti.
 
İspanya'da devlet görevinde bulunanlar, başta dış ilişkiler ve maliye olmak üzere çeşitli konularda Saray'da vazife edindiler. 16.yy'da en parlak dönemini yaşayan ve en geniş sınırlara ulaşmış Osmanlı İmparatorluğu'nda bu danışmanların da etkisi görüldü.<ref name=g2012s41>{{Harvnb|Güleryüz|2012|p=41}}</ref>