Theodosius Limanı: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
AliIsingor (mesaj | katkılar)
k imla müdahaleleri
AliIsingor (mesaj | katkılar)
kaynak ekle
1. satır:
'''Theodosius Limanı''' ({{lang-la|Portus Theodosiacus}}), [[I. Theodosius]] tarafından yaptırılmış ticari [[liman]]dır.
 
Marmara Denizi kıyısında, [[Yenikapı, Fatih|Yenikapı]]'dan tarihi Langa bostanlarının olduğu alana uzanan genişçe bir körfezde yer alan bu liman, antik [[Kontoskalion Limanı]]'nın batısında yer alır. [[Bizans İmparatorluğu|Bizans]] döneminde sur içindeki yegane akarsu olan [[Bayrampaşa Deresi]] (Lykos) ağzında kurulmuştur.<ref name="Likos">{{Web kaynağı| url = http://www.jmo.org.tr/resimler/ekler/20bed5c13fede5c_ek.doc | başlık = Bayrampaşa (Lykos) Deresi Havzası ve Ağzındaki Yenikapı (Theodosius Limanı) Limanı Kıyı Alanındaki (Marmara Denizi) Değişim Süreçleri | erişimtarihi = 3 Ağustos 2010 }}</ref>. [[Mısır]]'dan tahıl getiren gemiler yüklerini burada boşaltıyorlardı. Mısır'ın 641'de [[Araplar]]'ın eline geçmesiyle zahire sevkiyatı durmuş, limanın bu yüzden önemi azalsa da, 12. yüzyıla kadar varlığını korumuştur.
 
2005 yılında [[Marmaray]] Tüneli'nin Avrupa yakasında karaya çıktığı yerde yapılan arkeolojik kurtarma çalışmalarında [[Neolitik dönem|Neolitik]], [[Helenistik Dönem|Helenistik]], [[Roma İmparatorluğu|Roma]] ve [[Bizans İmparatorluğu]] dönemlerine ait pek çok arkeolojik kalıntı ve 37 gemi batığı bulunmuştur<ref>[http://edition.cnn.com/2009/WORLD/meast/09/21/turkey.bosphorus.tunnel.marmaray/index.html#cnnSTCOther1 Tunnel links continents, uncovers ancient history] CNN</ref>.
 
Bu kazılarda ortaya çıkan Roma ve Bizans dönemlerine ilişkin 37 gemi batığı, Bizans İmparatorluğu'nun başkenti Konstantinopolis'in bir liman kenti olarak işlevini, bu dönemde kullanılan teknelerin yapım tekniklerini, limanın günlük yaşamına ışık tutacak pek çok yeni bilgiye ulaşılmasını sağladı<ref name="Saklı Limandan Hikayeler - Yenikapı'nın Batıkları">{{kitap kaynağı|soyadı=Kızıltan|ad=Zeynep|başlık=Önsöz|yıl=2013|yayıncı=İstanbul Arkeoloji Müzeleri Yayını|yer=İstanbul|isbn=978-975-17-3688-0|sayfalar=3}}</ref>. Bu sayede liman tekrar gün yüzüne çıkmıştır.<ref name="Smith, Julian">Smith, Julian. [http://www.wired.com/science/planetearth/magazine/15-09/ff_quake "The Big Dig" ''Wired Magazine.'' Sept. 2007]: pages 154–61.</ref>.
 
== Tarihçe ==
=== Eleuterios Limanı ===
Bu liman kimi zaman Theodosius Limanı ile bir tutulsa da, varlığına dair tek yazılı Bizans kaynağı, Theodosius'tan önce var olduğunu net bir şekilde söylemektir. Liman [[I. Theodosius]]'un anıtsal forumunun inşaası sırasında çıkan hafriyatla doldurulmuştur. Limanın bulunduğu yerin daha sonra imparatoriçe Eirene'nin (780-802) Theodosius Limanı'nın doğusuna inşa ettiği Eleutherios Sarayı ile işaretlendiğine kesin gözüyle bakılmaktadır.<ref name="Saklı Limandan Hikayeler - Yenikapı'nın Batıkları">{{kitap kaynağı|soyadı=Magdalino|ad=Paul|başlık=Bizans Dönemi Konstantinopolis Limanları|yıl=2013|yayıncı=İstanbul Arkeoloji Müzeleri Yayını|yer=İstanbul|isbn=978-975-17-3668-0|sayfalar=15}}</ref>.
 
=== Theodosius / Kaisaros Limanı ===