Notre Dame Katedrali: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
Addbot (mesaj | katkılar)
k Bot: Artık Vikiveri tarafından d:q2981 sayfası üzerinden sağlanan 65 vikilerarası bağlantı taşınıyor
Peykbot (mesaj | katkılar)
k düzen
3. satır:
[[Dosya:Notre-Dame-night.jpg|thumb|200px|Gece Notre Dame]]
[[Dosya:NotreDameDeParis.jpg|thumb|200px|[[Fransız mimarisi|Fransız Gotik mimarisi]]ni temsil eden Notre Dame Katedrali'nin batı cephesi ([[Île de la Cité]], [[Paris]], [[Fransa]])]]
'''Notre Dame Katedrali''' ([[Fransızca]]: '''Cathédrale Notre Dame de Paris''') [[Paris]], [[Fransa]]'da bulunan dünyaca ünlü bir [[katedral]]dir. [[Meryem Ana]]'ya ithafen isimlendirilmiştir. [[Gotik]] yapı [[Île de la Cité]]'in doğu kısmında, Paris'in diğer tüm önemli yapıları gibi [[Sen Nehri|Seine Nehri]]'nin kıyısında bulunur. Girişi batıya bakar.
 
Fransız [[gotik mimari]]sinin en güzide örneği olarak bilinen Notre Dame, ayrıca ilk gotik katedrallerden biridir ve gotik dönem boyunca inşası sürmüştür. Heykellerin ve işlemeli camların ortaçağ Roma mimari üslubundan sonra pek görülmemiş bir dünyevilik içermesi, [[natüralizm]] akımının eserlerdeki ağır etkisi sebebiyledir.
 
Turistler açısından popüler bir yer olmasının yanı sıra, halen bir [[Roma]] [[Katolik]] katedrali olarak kullanılır ve Paris başpiskoposluğuna ev sahipliği yapar. ([[15 Şubat]] [[2005]]'ten beri görevi [[André Vingt-Trois]] yürütmektedir.)
 
[[Dosya:Metro-M.svg|16px]][[Dosya:Paris_m_4_jmsParis m 4 jms.svg|16px]] [[Cité (Paris Metro)|Cité]] ile [[Dosya:Metro-M.svg|16px]][[Dosya:Paris_m_4_jmsParis m 4 jms.svg|16px]] [[Saint-Michel (Paris Metro)|Saint-Michel]] metro duraklarıyla Notre Dame Katedralı'na ulaşılabilir.
 
== Bölümleri ==
16. satır:
Batı [[cephe (mimarlık)|cephesi]] katedralin en ünlü kısmıdır. Birbirinden ayrılan üç parçadan oluşur ki, bu Roma mimari geleneğinden alınmıştır. En önemli kısımları şöyledir:
 
* Güney kule: katedralin [[çan|çanı]]ı "Emmanuel"'i barındırır. Dökümü [[1680-82]] yıllarında yapılan Emmanuel, Notre Dame'ın en eski çanıdır. Digerleri (8 adet kuzey kulesinde, 7 adet ortadaki "flèche" (ok) olarak adlandırılan bölümde ve Emmanuel ile birlikte guney kulesinde bulunan "kardeşi" Marie) Fransız devriminden sonra top yapılmak üzere eritilmiş, sadece Emmanuel kurtulabilmiştir.
* Galerie des Chimères ya da Büyük Galeri, iki kuleyi birleştirir ve katedralin efsanevi [[chimère]]'lerinin bulunduğu yerdir.
* Batı Gül Penceresi: 10 metre çapındadır. İşlemelerle süslü pencerenin birçok kısmı katedralin 13. yüzyıldaki inşasında oluşmuştur. Önünde kucağında bebek [[İsa]] ile birlikte bir [[Meryem Ana]] heykeli vardır.
31. satır:
[[Dosya:Notre Damme internal windown rose.JPG|thumb|200px|[[Gül pencere]]]]
 
[[Gül pencere]]ler (''rose window'') kiliselerde ve özellikle gotik katedrallerde görülen, genellikle ön cephede, yuvarlak pencerelerdir. renkli camlar, desenler ve resimlerle süslü pencerelerde yine oymalar ve desenlerle süslenmiş çerçeveler kullanılır.
 
Notre Dame'ın iki kanadında bulunan bu pencereler geç gotik dönem bir tarza sahip olup [[1250]]-[[1260]] yılların arası yapılmıştır. Tarz batı façadedeki gömülü olan pencerenin aksine bunların duvarda kabarık bir şekilde durmasından anlaşılır, ki batıdaki pencere erken gotik dönem eseridir. Güneydeki pencerede [[Yeni Ahit]]'ten "İsa'nın zaferi" hikâye edilir.
50. satır:
== Yapımı ==
 
[[1160]] yılında Paris katedrali "Avrupa'nın krallarının bölge kilisesi" olduktan sonra Piskopos [[Maurice de Sully]] tarafından "mağrur görevi için yetersiz" bulundu ve "Paris piskoposu" unvanını aldıktan kısa süre sonra Sully katedrali yıktırdı. Efsaneye göre Sully Parisin yeni görkemli kilisesinin hayalini görmüş ve orijinal kilisenin dışına bu görüntüyü çizmiştir. Kilisenin yapımı için birçok evi yıktırmış ve malzemelerin taşınabilmesi için bir de yeni yol açtırmıştır.
 
[[1163]]'te Kral VII. Louis'nin hükümdarlığı döneminde başlamış olan inşaatın temel taşını Maurice de Sully'nin mi, yoksa Papa Alexander III'ün mü koyduğu tartışma konusudur, fakat her ikisinin de ilgili seremonide hazır bulunduğu bilinmektedir. Piskopos Sully ömrünün büyük kısmını ve parasını katedralin inşaatına vakfetmiştir.
[[Dosya:Notre dame-paris-view.jpg|thumb|left|Notre Dame'ın [[Gargoyle]]lerinden biri|230px]]
Batı cephenin ve çarpıcı iki kulesinin yapımı 1200 yılları civarında, sahın henüz tamamlanmadan başladı. Yapım süreci boyunca çok sayıda mimar çalıştı, ki değişik yüksekliklerde görülen değişik stillerin sebebi budur. [[1210]] ve [[1220]] yılları arasında dördüncü mimar gül pencerenin hizasını gördü ve [[1245]] yılında kuleler tamamlandı. Katedralin tamamlanması ise [[1345]]'e uzanır.
 
Yıllar boyunca kiliseye pek çok org getirildiyse de, hiçbiri binanın yapısına uygun olmamıştır. İlk uygun org Cliquot tarafından 1700'lü yılların başlarında tamamlandı. Cliquot'nun eserinin bir kısmı günümüze kadar dayanmıştır, fakat org 19. yüzyılda [[Aristide Cavaille-Coll]] tarafından büyük ölçüde yeniden yapıldı. Ne katedral, ne de org Paris'in en büyüğü olmamasına rağmen Notre Dame'ın piyanisti şehrin en kıdemlisi addedilmiştir. Bu konuda 18. yüzyılda öyle bir rekabet olmuştur ki, dört piyaniste unvan verilmiştir, ve her biri yılın üç ayı boyunca çalmıştır. Kilisenin en iyi piyanisti [[1900]]-[[1937]] yılları arasında çalan [[Louis Vierne]] olarak görülür. Daha sonradan çalan orgçular, özellikle [[Pierre Cochereau]] orga önemli katkılarda bulunmuşlardır. Yine de orgun orijinal tınısı bugün dahi Cavaille-Coll versiyonuna aittir, ve org yaptığı en iyi enstrümanlardan biri olarak kabul edilir.<br clear=all>
122. satır:
{{Link SM|he}}
{{Link SM|it}}
 
<!--İntervikiler-->