Bismarck (savaş gemisi): Revizyonlar arasındaki fark

'''Bismarck''', [[II. Dünya Savaşı]]'nda görev yapmış Alman Deniz Kuvvetleri ([[Kriegsmarine]]) zırhlılarından biri.

 

 

''Bismarck'' [[Atlas Okyanusu]]'ndaki ilk görevine çıktığı sırada ([[Rheinübung Harekâtı]]) onun Atlas Okyanusu'na çıkışını engellemek isteyen [[Kraliyet Donanması]] ile [[Danimarka Boğazı]]'nda çatışmaya girmiş ve sadece 5 atışta Kraliyet Donanması bayrak gemisi [[HMS Hood]]'u boğazın serin sularının dibine göndermiştir.

Daha önce [[DKM Scharnhorst|Scharnhorst]] ve [[Gneisenau]]'nun [[atlantik]]te konvoylara yaptığı saldırıların çok başarılı olması ve ingilterenin konvoy sistemine yeni yeni adapte olması nedeniyle aynı tür bir oparasyon yapılmasına Alman Deniz kuvvetleri tarafından karar verilmiştir. Bu operasyona "Rheinübung" adı verilmiş ve tüm eksikleri tamalanan Bismarck'a Prinz Eugen ın eşlik etmesine karar verilmiştir.18 Mayıs sabahı Bismarck ve Prinz Eugen Gotenhafen limanından ayrılarak Z-16 ve Z-23 destroyerleri ile mayın tarama gemileri eşliğinde Baltık denizine açıldılar.İlerleyen saatlerde oluşturulan gruba Z-10'da katıldı.İngilizlerin hava keşifleri ile Alman donanmasının hareketlendiğini anlamalarından sonra 20 Mayıs günü öğlen saatlerinde İsveç donanmasına bağlı Gotland kruvazörünün keşif uçakları tarafından yeri belirlendi.

 

 

Fiyortlarda demirlemiş olan Bismarck ve Prinz Eugen yeniden kamufle tarzında boyanırken yeni erzaklarını da gemilere yüklediler. Prinz Eugen'ın yakıt tankları da bu arada dolduruldu. Burada nedeni hala anlaşılamamış olan büyük bir hata yapıldı ve Bismarck'ın azalan yakıt depoları doldurulmadı'''('''Atlantik'e açılırken daha hızlı olması istenmiş ve daha sonra yakıt tankerinden ya da atlantiğe açıldıktan sonra Fransa'dan yakıt alabileceği düşünülmüş olabilir''')(Bir donanma tarihçisine göre ise gemi kaptanı İngilizlere yakalanmamak için yakıt tanklarının tam olarak doldurulmasını beklemeden Norveç'ten ayrıldı çünkü hava bulutluydu yani İngiliz uçaklarından saklanmak için uygundu. Operasyonda Almanya'nın üstünlüğünü için Bismark'ın gizliliğini koruması gerekiyordu.)'''. Gotanhafen'den Norveç fiyortlarına seyrederken Bismarck kayda değer oranda yakıt harcamıştı ve akıllıca olacak tercih Prinz Eugen'ın tankları doldurulurken Bismarck'ın tanklarının da doldurulması olacaktı. Operasyon grubu operasyonun ileri aşamalarında bunun sıkıntılarını çok derin bir şekilde yaşamıştır.

 

İngilizler Bismarck'ı en son gördükleri fiyortta bulamadıklarından olası bütün fiyortlara keşif uçakları gönderdiler. Hiçbirinde de Bismarck'ın izine rastlanılamayınca Bismarck'ın Atlantik'e doğru seyrine başladığını anladılar. Amiral Tovey Bismarck'ın geçeceğini tahmin ettiği İzlanda ile Grönland'ın arasındaki Danimarka boğazına [[Suffolk]] ile [[Norfolk]] ağır kruvazörlerini yönlendirdi. İzlanda ile Faeroe adası arasına ise hafif kruvazörler Arethusa, Birmingham ve Manchester yerleştirildi. İngilizlerin gururu iki zırhlı Hood ve Prince of Wales ise İzlanda'nın güney batı kıyılarında her iki yöne de müdahale edebilecek şekilde yerleştirildi. Daha güneyde ise ikinci bir görev gücünü değişik yerlerden toparlayarak bütün bu birliklere Bismarck'ın yerini tespit eder etmez müdahale edebilecek şekilde konumlandırdı. Bu görev gücünde uçak gemisi [[Victorious]] ile zırhlılar [[King George V]], [[Repulse]], [[Rodney]], hafif kruvazörler [[Aurora]], [[Galatea]], [[Hermione]], [[Kenya]], [[Neptune]] ve 6 destroyer yer alıyordu. Diğer birliklerce görülüp izlenecek Bismarck'ın Hood tarafından batırılamaması durumunda bu görev gücünün yakalayarak batıracağı varsayılıyordu.

[[Dosya:Bundesarchiv Bild 101II-MN-1363-26, Schlachtschiff Bismarck, Indienststellung.jpg|250px|thumb|Güverte üzerindeki görevlendirilme töreni (Hamburg)]]

 

 

'''Saat 20:30''' 'da ise bölgedeki diğer kruvazör Norfolk'da radar teması ile grubu izlemeye başladı. Bu sırada Bismarck 5 salvo yaptıysa da bir isabet kaydedemedi.Bismarck'ın Norfolk'a ateş ettiği sırada oluşan patlamada ön radarı bozuldu, bu sebepten dolayı Lütjens Prinz Eugen'a öne geçmesini emretti. Norfolk ve Suffolk bütün gece boyunca Bismarck'ı aradaki mesafeyi sürekli olarak koruyarak izlemeyi Bismarck'ın bütün manevralarına ve yakınlaşma çalışmalarına rağmen başardı.

'''Saat 05:49''' 'da aradaki mesafe 24.000 metreye kadar düşmüştü.Yaklaşan gemileri hala tam olarak tanımlayamayan almanlar 4 ağır kruvazörün yaklaştığını farzediyorlar ancak düzenli olarak yaklaşmalarından dolayı savaşmayı göze almış zırhlı olabilecekleri ihtimalini de giderek daha fazla göz önünde bulunduruyorlardı. Benzer tanımlama problemi İngilizlerde de yaşanmaktaydı. Silüetleri o mesafeden birbirine çok benzeyen Bismarck ve Prinz Eugen birbirinden ayırdedilemiyordu.

 

 

 

'''Saat 05:53''' 'te ilk salvolarını bitiren Prince of Wales su sütunlarının oluşmasını bekleyerek ateşlerinin mesafesinide yapmaları gereken değişikliği hesaplama çalıştılar. Hem ilk salvoları hem de düzeltilmiş ikinci savloları hep Bismarck'ı aşıp çok daha uzağa düştüler.Hood ise hala yanlış gemiye ateş ettiğini farkedememişti. Bu sırada Norfolk'da 25.000 metre mesafeye kadar yanaşıp savaşa girmeye hazırlanıyordu. Suffolk ise hala 29.000 metrede ateş hattından çok uzaktaydı. Prince of Wales'in 3. salvosu da Bismarck'ın üstünden geçip giderken Hood sonunda yanlışhedefe ateş ettiğini anlamış ve 3. salvosunu hedef mesafe tespit amaçlı olarak Bismarck'a yollamıştı.

Bismarck ise önceden planlanıp atış emri verilmiş olan 6. salvosunu ( her zamanki gibi iki yarım salvo şeklinde) Hood'un bir zamanlar bulunduğu yere yolladı. Bu sırada uçaksavar bataryaları da üstlerine gelmiş olan İngiliz keşif uçağına ateşe başlamışlardı.Prince Eugen 4 yarı salvo (10. ve 11. salvolar) daha Prince of Wales'in üzerine yolladı. Prince of Wales ise bu sırada Hood'un kalıntılarına çarpmamak için manevra yapıyordu. Bu manevra sırasında 14. ve 15. salvolarını da yolladı ama her ikisi de kısa düştü.Norfolk Hood havaya uçtuktan sonra iskele yönünde dümen kırarak Bismarck'a yaklaşma açısını düşürdü. Suffolk ise hala 28.000 metre mesafede çatışma alanından uzakta seyretmekteydi.

 

 

'''Saat 06:02''''de Hood batmaya devam ederken Prince of Wales ağır ateş altında enkazın yanından geçiyordu. Bismarck ise uçağın torpido saldırısından korunmak için sancak yönünde manevraya başlamıştı. Bu sırada 2 yarı salvosunu daha yolladı. Bu atışlarından birisi 14.000 metreden pusula platformunu vurdu ve içerdeki hemen herkesin ölmesine yol açtı. Artık Prince of Wales körlemesine ilerliyordu ve ateşi kesti.

Akşam üzeri Amiral Tovey uçaklarının mesafesine giren Bismarck'a bir hava akını düzenlemeye karar verdi. Victorious'dan 8 Swordfish ve 5 Fulmar havalandı. Saat 23:30'da Swordfishler Bismarck'a ulaştı ve bir torpido isabeti kaydettiler. Sancak tarafından gerçekleşen bu isabet gemide ciddi bir hasara yol açmadıysa da Kurt Kirchberg'in ölümü ile gemi ilk kaybını vermiş oldu. Saldırıyı düzenleyen uçaklardan ise sadece iki Fulmar yakıtları bittiği için dönemedi.

 

 

'''Saat 01:31''''de Prince of Wales 15.000 metreden iki salvo yolladı. Bismack'da iki salvo ile karşılık verdiyse de görüş şartlarının kötülüğü nedeniyle hiçbir isabet kaydedilemedi.

 

Suffolk'un beklenilen manevrasına başlayıp radar temasını kaybettiği an Lütjens sancak yönünde (bu durumda batı) 90 derecelik ani bir dönüş emretti. İngiliz filosu güney güneydoğu doğrultusundaki rotalarına zikzak hareketlerini bitirip döndüklerinde Bismarck'ı yerinde bulamadılar, manevra işe yaramış Bismarck batı yönünde son sürat mesafeyi açıyordu. Bismarck'a konsantre olan ingilizler henüz Prinz Eugen'ın kaçtığından bile haberdar değillerdi

 

'''Saat 23:30'''' da Swordfishler Bismarck'a ulaştı ve bir torpido isabeti kaydettiler. Sancak tarafından gerçekleşen bu isabet gemide ciddi bir hasara yol açmadıysa da Kurt Kirchberg'in ölümü ile gemi ilk kaybını vermiş oldu. Saldırıyı düzenleyen uçaklardan ise sadece iki Fulmar yakıtları bittiği için dönemedi.

 

 

'''Saat 01:31''''de Prince of Wales 15.000 metreden iki salvo yolladı. Bismack'da iki salvo ile karşılık verdiyse de görüş şartlarının kötülüğü nedeniyle hiçbir isabet kaydedilemedi.

Bismarck'ı son gördükleri noktaya ulaşan ingiliz gemileri onu araştırmak için üçe ayrıldılar. Norfolk batı yönünde, Suffolk güney batı, Prince of Wales ise güney güneybatı yönünde ilerledi. Bu sırada ise Bismarck kuzey yönüne dönmüş ve bir süre bu yönde ilerledikten sonra geniş bir yarım daire çizerek ingiliz gemilerinin arkasından dolaşıp güney batı yönünde 130 derece istikametinde St. Nazaire'e ilerlemekteydi. Artık Bismarck peşindeki gemilerden kurtulmuştur.

 

 

Amiral Tovey güney batı yönündeki ilerleyişine devam ederken Prince of Wales güney istikametindeki ilerleyişini sürdürdü. Aynı zamanda Görev gücü H İspanya kıyılarından kuzeye doğru son hız ilerlemekteydi. İngiliz donanmasının diğer birimleri de denizdeki arama çalışmalarına katılıyordu.

 

Suffolk'dan geçen geceden beri Bismarck ile ilgili hiçbir temas mesajı almamış olan Alman Deniz Yüksek Komutanlığı ise Bismarck'ın izini kaybettirdiğini fark ettiklerinden hemen Lütjens'e telsiz sessizliği emrettiler.

 

 

 

'''Saat 10:30''' sularında Katalinalardan birisi Bismarck'ın izini bulmayı başardı. Alçalıp yakından gözlem yapmaya çalışırken Bismarck'ın uçaksavarlarının ateşi ile bunun bir düşman gemisi olduğu kesinlik kazanmış oldu ve telsizle konumu hemen bildirildi. Yaklaşık bir saat sonra da Ark Royal'dan havalanmış olan bir Swordfish Bismarck ile görsel temas kurmayı başardı.

'''Saat 14:50''''de 15 Swordfish Bismarck'ın bilinen son konumuna doğru yola çıktılar. Ancak bu uçaklar yola çıktığı sırada hala Sheffield'ın Bismarck'ı izlemekte olduğu ile ilgili mesaj Ark Royal'da deşifre edilememiş olduğundan pilotlar bölgede sadece Bismarck'ın olduğunu zannediyorlardı.

 

 

'''Saat 17:00''''da hepsi Ark Royal'a geri dönmüşlerdi.

4. Filotillaya bağlı destroyerler Cossack, Maori, Zulu, Sikh ve Piorun saat 22:38'de Bismarck ile temas kurup saldırıya geçtiler. Ancak Bismarck'ın açtığı yoğun ateş sebebiyle bir süre sonra geri çekilmek zorunda kaldıla

 

 

'''Saat 07:00''' itibariyle Bismarck üzerine 16 torpido yollanmıştı.

Sabah Bismarck üzerinde sinirler gerilmeye başlamıştı zira artık ağır su üstü gemileri ile temasın bir an meselsi olduğu biliniyordu. Bismarck rüzgara karşı 7 knot hızla kabarmış denizde (30-40 knot hızında rüzgar vardı) ilerlemekteydi.

 

 

'''Saat 08:47''''de Rodney 20.000 metreden ilk ateşi açtı. Bir dakika sonra Rodney'de ateşe katıldı. Bismarck ön taretleri Anton ve Bruno ile 08:49'da Rodney'e cevap verdi.

'''Saat 09:04''''de Dorsetshire'da savaşa katıldı. Bismarck tek başına, manevra yapamaz bir durumda saatte sadece 7 knot hızla seyrettiği halde 2 zırhlı ve 2 ağır kruvazöre karşı sonu belli olan bir mücadeleye devam ediyordu.

 

 

'''Saat 09:13''''de mesafe atışlarla tam tespit edildiği sırada kumanda postasına gelen bir isabet sonucu orası da devre dışı kaldı. Bu saatten sonra arka bataryalar kendi olanakları ile ateşe devam ettiler.

'''Saat 09:21''''de Dora bataryasının kendi cephanelerinden birisinin içeride patlaması sonucu devre dışı kalması ile sadece Caesar sağlam durumdaydı.

 

 

'''Saat 09:31''''de ise Caesar son bir kez ateş etti ve o da sustu

 

 

'''Saat 09:56''''da Rodney 2700 metreden iki torpido daha yolladı ve birisi isabet etti.

'''Saat 10:20''''de Dorsetshire güvertesinden insanların atladığı ve ateş etmeyen gemiye iyice yaklaşarak iki torpido daha gönderdi ve ikiside isabet etti. 10:36'da bir torpido daha gönderdi ve o da vurdu.

 

 

'''Saat 10:39''''da 48 derece 10 dakika Kuzey enlemi, 16 derece 12 dakika batı boylamında Bismarck battı.

* '''King George V'den 660 adet 13.3 cm'''

[[Dosya:HMS Dorsetshire Bismarck survivors.jpg|thumb|right|Kurtulan mürettabat [[HMS Dorsetshire]]'a halatlar ile tırmanırken]]

 

 

İlerleyen saatlerde U-74 3, ertesi gün hava gözlem gemisi Sachsenwald 2 denizciyi daha kurtardı. Bunlar, Otto Maus ve Walter Lorenzen Bismarck'tan kurtarılan son kişiler oldu.

<!-- kategoriler -->

{{coor title dm|48|10|N|16|12|W|}}

 

<!-- [[Bismarck (Savaş gemisi)]] -->