Fırat: Revizyonlar arasındaki fark
| [kontrol edilmemiş revizyon] | [kontrol edilmiş revizyon] |
İçerik silindi İçerik eklendi
wegjhuıthjıt5y |
Gulo Luscus (mesaj | katkılar) k 88.254.198.148 tarafından yapılan değişiklikler geri alınarak, Addbot tarafından değiştirilmiş önceki sürüm geri getirildi. |
||
1. satır:
{{diğer anlamı|Fırat (anlam ayrımı)}}
{{Nehir
| adı= Fırat
| resim = Fırat-Dicle.png
| başlık = Fırat-[[Dicle]] haritası
| kaynak = [[Türkiye]]
| havza = [[Türkiye]], [[Suriye]], [[Ürdün]], [[Suudi Arabistan]], [[Kuveyt]] ve [[Irak]]
| ağız = [[Basra Körfezi]]
| irtifa = 3.589 m
| uzunluk = 2.800 km
| havza_alan = 765.831 km²
| akım = 818 m³/s
}}
'''Fırat nehri''', [[Türkiye]]'nin en verimli ve [[su]] potansiyeli en yüksek ırmağıdır.
Fırat nehri Erzincan, Tunceli, Elazığ, Malatya, Diyarbakır, Adıyaman ve Gaziantep il sınırını belirledikten sonra [[Suriye]], daha sonra [[Irak]] topraklarına girer. Irak'ta denize uzak olmayan bir noktada [[Dicle Nehri]] ile birleşerek [[Şatt'ül-Arab]]'ı oluşturur ve [[Basra Körfezi]]'ne dökülür. Nehrin en önemli kolları Murat, Karasu, Tohma, Peri, Çaltı ve Munzur Çayları'dır.
Toplam uzunluğu 2.800 km ile Türkiye sınırları içinde kalan bölümün uzunluğu ise 1263 km'dir. 720.000 km² su toplama [[havza|havzasına]] sahiptir. Fırat Nehri'nin rejimi Türkiye'deki diğer akarsulara göre daha düzenlidir. Mart ile Haziran ayları arasında yavaş yavaş kabarır, Temmuz ile Ocak ayları arasında çekilmiş olmasına rağmen yine de bol su akışı olur.
Fırat nehri 'nin en önemli kollarından olan Akarsu Sivas Kösedağ'dan doğmaktadır.
Nehir üzerine [[Türkiye]]’nin en büyük barajları inşa edilmiştir. Bu barajlardan Keban Barajı (Elazığ), Karakaya Barajı (Malatya-Elazığ), Atatürk Barajı (Adıyaman-Şanlıurfa), Birecik Barajı (Birecik) ve Karkamış Barajı (Kargamış) Barajları tamamlanmıştır. Ayrıca Fırat'ın suyu inşa edilen 2 adet [[Şanlıurfa]] tüneli de [[Harran]] Ovası ve çevresine yıllardan beri suya hasret topraklara suyu ulaştırmıştır.
Fırat nehrinin Türkiye de en hızlı aktığı yer olan Erzincan da her yıl yüzlerce turist rafting yapmak için buraya akın ediyor. Henüz rafting Türkiye de pek benimsenmese de özellikle Avrupalılar tarafından çok sevilen bir spordur ve aynı zamanda spor yapmak için Türkiye ye geldikleri dallardan en önemlisidir.
== Fırat isminin kökeni ==
Batı dillerinde Fırat nehri, '''Euphrates''' olarak geçer. Euphrates adı [[Yunanca]]'dan gelen bir sözcüktür. İsmin asıl kaynağı konusunda çeşitli görüşler bulunmaktadır:
# Eski [[Farsça]]'daki '''Ufratu''' ve [[Akad]] dilindeki ''Purattu'' 'dur. Eski [[Farsça]]'daki sözcüğün Avesta [[Farsça]]'sında geçen ''huperethuua''(geçmesi kolay) olduğu tahmin edilmektedir.
# Arapça tasasızlık, rahatlık anlamına gelen "ferahat" kelimesinden gelmektedir.
# Fırat; Akadcada ''Pu-rat-tu'', Sümercede ''Buranun'' olarak geçmektedir. Kelimenin Hint-Avrupa kökenli olmadığı, Akadca ve Sümerceden kaynaklandığı, Eski Farsça ve Farsça aracılığıyla diğer dillere geçtiği görüşü ağırlık kazanmaktadır. Eski asur dillerinde de fonetik olarak fırat sözcüğüne yakın olan pratru kelimesi de ilk gelene ait olan anlamında kullanılmıştır.
== Kaynakça ==
* [http://www.firat.edu.tr/ Fırat Üniversitesi]
* [http://www.taraf.com.tr/makale/4642.htm Etimolojik Bir Değerlendirme]
[[Kategori:Tur Abdin]]
[[Kategori:Fırat|*]]
[[Kategori:Mezopotamya|Fırat]]
| |||