Malavi: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
DieFohlen (mesaj | katkılar)
Düzenleme yapılmıştır
DieFohlen (mesaj | katkılar)
Detaylı, ansiklopedik anlatım gerçekleştirilmiştir, tablo, resim, kaynak, dış bağlantı eklenmiştir
6. satır:
| arma_resmi = Coat of Arms of the Republic of Malawi.svg
| slogan = ''Birlik ve Özgürlük''
| ulusal_marş = ''[[Mulungu dalitsa Malaŵi]]''
| kraliyet_marşı =
| diğer_sembol_adı =
21. satır:
| longm= 42
| longEW = E
| en_büyük_şehir = [[Blantyre, Malavi|BlantyreLilongwe]]
| en_büyük_yerleşim =
| en_büyük_yerleşim_tipi =
32. satır:
| milliyet =
| yönetim_biçimi = [[Cumhuriyet]]
| yönetici_unvanı1 = BaşkanDevlet (Vekaleten)Başkanı
| yönetici_adı1 = [[Joyce Banda]]
| yönetici_unvanı2 = Başkan Yardımcısı
| yönetici_adı2 = [[Joyce Banda]]
| yönetici_unvanı3 =
| yönetici_adı3 =
42. satır:
| yönetici_unvanı5 =
| yönetici_adı5 =
| olay1 = Bağımsızlık <small>(Büyük Britanya'dan)<small>
| olay1_tarihi = 6 Temmuz 1964
| olay2 = İlan etti
| olay2_tarihi = [[6 Temmuz]] [[1964]]
| olay3 =
| olay3_tarihi =
60. satır:
| olay9 =
| olay9_tarihi =
| yüzölçümü_sırası = 99.
| yüzölçümü = 118.480
| yüzölçümü_milkare =
| yüzölçümü_dipnotu =
| su_yüzdesi = -25
| yüzölçümü2 =
| yüzölçümü2_açıklaması =
75. satır:
| kadastro_yüzölçümü_milkare =
| kadastro_yüzölçümü_sırası =
| tahmini_nüfus = 12,884,14.212.000
| tahmini_nüfus_sırası = 69
| tahmini_nüfus_tarihi = 2010 ''(tahmin)''<ref>[http://www.imf.org/external/pubs/ft/weo/2010/01/weodata/weorept.aspx?sy=2007&ey=2010&scsm=1&ssd=1&sort=country&ds=.&br=1&c=676&s=NGDPD%2CNGDPDPC%2CPPPGDP%2CPPPPC%2CLP&grp=0&a=&pr.x=53&pr.y=1 Malavi nüfus bilgileri] (İngilizce)</ref>
| tahmini_nüfus_tarihi = 2005
| sayım_nüfusu =
| sayım_nüfusu_sırası =
88. satır:
| FR_metropol_nüfusu_sırası =
| FR_dipnot5 =
| nüfus_yoğunluğu = 120
| nüfus_yoğunluğu_milkare =
| nüfus_yoğunluğu_sırası = 91
| nüfus_yoğunluğu_dipnotu =
| GSYİH_SAGP = 74.67570 milyarMilyon $
| GSYİH_SAGP_sırası = 143.
| GSYİH_SAGP_yılı = 2005
| kişi_başına_düşen_GSYİH_SAGP = 596328 $
| kişi_başına_düşen_GSYİH_SAGP_sırası = 181177.
| GSYİH_düşük =
| GSYİH_düşük_sırası =
107. satır:
| Gini_kategorisi =
| İGE = 0.400
| İGE_sırası = 166171.<ref>[http://hdr.undp.org/en/media/HDR_2011_EN_Summary.pdf İnsani Gelişim Endeksi 2011 raporu] (İngilizce)</ref>
| İGE_sırası = 20042011
| İGE_kategorisi = <font color="#009900">düşük</font>
| para_birimi = [[Malavi kwachası]]
132. satır:
| dipnot7 =
}}
'''Malavi Cumhuriyeti''' (İngilizce:''Republic of Malawi'', Chewa dili:''Dziko la Malaŵi''), [[Afrika]] kıtasının güneydoğu bölümünde yer alan ve denize kıyısı bulunmayan bir kara ülkesidir. Ülke 6 Temmuz 1964 tarihinde [[Birleşik Krallık]]'tan bağımsızlığını kazanmıştır.
 
'''Malavi Cumhuriyeti''' (İngilizce:''Republic of Malawi'', Chewa dili:''Dziko la Malaŵi''), [[Afrika]] kıtasının güneydoğu bölümünde yer alan ve denize kıyısı bulunmayan bir kara ülkesidir. Ülke 6 Temmuz 1964 tarihinde [[Birleşik Krallık]]'tan bağımsızlığını kazanmıştır. Ülkenin başkenti Lilongwe'dir.
[[Tanzanya]], [[Mozambik]] ve [[Zambiya]] ile komşudur.
Ülkenin doğusundaki Malavi Gölü ([[Nyasa Gölü]]) yüzölçümün beşte birini oluşturur ve kuzeyden güneye uzanan büyük bir göldür.
 
== Coğrafya ==
[[1963]]'te [[İngiliz Milletler Topluluğu]] (Commonwealth) üyeliğine giren Malavi, 1964'te bağımsızlığını kazanmıştır.
Malavi, Afrika kıtasının güneydoğu bölümünde kuzey-güney yönünde uzanan, uzun ve dar ülke topraklarına sahiptir. Ülke kuzeyde [[Tanzanya]], batıda [[Zambiya]], güney, güneydoğu ve güneybatıda ise [[Mozambik]] ile komşu konumundadır. Ülkenin kuzey-güney yönündeki uzunluğu 850 km, batı-doğu yönündeki uzunluğu ise 350 km'dir. Ülkenin tüm sınır uzunluğu toplamda 2.881 km olup, bunun 475 km'si Tanzanya], 1.569 km'si Mozambik ve 837 km'si ise Zambiya ile oluşmaktadır. Ayrıca Malavi gölünün Mozambik egemenliği altında bulunan bölümünde yer alan [[Likoma]] ve [[Chizumulu]] adaları Malavi devletinin hakimiyeti altındadır.
Nüfus yoğunluğu yüksek bir ülkedir. Ülkede yaşayanlardan '''Chewa ''''lar nüfusun büyük bir kısmını oluşturur, Nyanja kabilesinin diğer kabilelere göre oldukça fazla bir saygınlığı vardır. Bunun sebebi ise [[Uganda]]'nın şuan ki meclis başkanı olan [[Ouzano Kerimba]]'nın bu kabileden çıkmış olmasıdır. Diğer kabileler ise; "Tonga"lar, kulak kesen [[Zulu]] kökenli Ngoni'ler, Tumbuka'lar ve çoğunluğu [Othimes kabilesı] olan Yao'lar diğer gruplardır.
 
Ülkenin sahip olduğu 118.484 km²'lik toprakların %31'i ormandan, %25'i sulak alandan, %20'si tarım alanından ve %15'i ise meralardan oluşmaktadır. Ülkenin kuzey kesimleri diğer bölgelere göre daha dağlık olup, yükseltiler deniz seviyesinden 3.000 m yüksekliğe kadar çıkabilmektedir. Ülkenin en yüksek dağı 3.002 m ile [[Sapitwa Dağı|Sapitwa dağı]]dır. Ülkenin doğu kısmını neredeyse tamamını kaplayan ve çok büyük bir bölümü Malavi egemenliği altında olan [[Malavi Gölü]], toplamda 29.600 km² yüz ölçümü, 570 km uzunluğu ve 80 km genişliği ile Malavi'nin en büyük gölü ve aynı zamanda Afrika kıtasının en büyük üçüncü iç gölü konumundadır. Ülkenin en uzun akarsuyunu 402 km'lik uzunluğu ile [[Shire Nehri|Shire nehri]] oluşturmaktadır.
 
=== İklim ===
Malavi genelinde tropikal bir iklim gözlemlenmektedir. Ülkenin sıcaklık yüksek değerlerde görüldüğü aylar Ağustos ortası itibari ile Kasım ayları arasındadır. Mayıs ile Ağustos ayınn ortasına kadar soğuk bir dönem geçiren ülkede, yağmur mevsimi Kasım ile Nisan ayları arasında olup, bu dönem nem oranı sabahları %100'e kadar çıkabilmektedir. Nisan ve Mayıs ayları ise yağmur sonrası dönemleri oluşturmaktadır. Ülkenin yüksek kesimlerinde iklim genel itibariyle soğuk ve yağmurlu iken, alçak kesimlerde sıcak ve bunaltıcıdır. Malavi gölü civarında da yüksek olan sıcaklık, esen rüzgarlar ile düşebilmektedir. Ülke genelinde en soğuk Temmuz ayı olurken, yıl genelinde sıcaklıklar Kasım-Nisan döneminde 19 °C ve 32 °C arasında, Mayıs-Ekim döneminde ise 14 °C ve 24 °C arasında değişebilmektedir.
 
== Nüfus ==
Ülkede yaşanan 14 milyon nüfusun büyük bir kısmı değişik [[Bantular|Bantu halklarından]] oluşmaktadır. Buna rağmen Malavi'de, bölgede bulunan diğer ülkelere kıyasla çok daha az halk grubu yaşamaktadır. Ülke genelinde farklı kültür ve dili olan 13 etnik grup yaşamaktadır.
 
En büyük etnik grubu, ismini ülkeye de veren ve nüfusun neredeyse %53,2'sini oluşturan ve Tonga, Nyanja, Chewa ve Tumbuka gruplarının ortak etnik grup ismi olan Maraviler'dir. Maravileri %16,3 ile Lomwe etnik grubu izlerken, Yao etnik grubu %13,4 ile ülkedeki üçüncü büyük etnik grup konumundadır. Bu üç grup dışında %10'un üzerinde bir orana sahip olmazken bu üç gruba en yakın etnik grup %8,7 ile Ngoni etnik grubudur. Diğer geri kalan %8,4 ise diğer Malavi'de yaşayan grupları kapsamaktadır.<ref>[https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/mi.html Malavi nüfus bilgileri] (İngilizce)</ref>
 
=== Dil ===
Ülke genelinde Bantuların çoğunlukta olması, kendisini dilde de göstermekte olup, en çok konuşulan diller Bantu dilleridir. Sömürge dönemi sonrası Birleşik Krallık'ın miras olarak bıraktığı İngilizce ile birlikte ülkenin resmi dilli olan Chewa dili, birçok kişi tarafından konuşulmaktadır. Bunun haricinde ayrıca yerel olarak Lomwe, Chiyao, Tumbuka, Chinkhonde, Chisena, Chitonga, Chinyakyusa, Chimambya, Chisenga, Chisukwa, Chingoni, Chimambwe ve Chinamwanga dilleri de konuşulmaktadır.<ref>Edrinnie Lora-Kayambazinthu: Language Rights and the Role of Minority Languages in National Development in Malawi, in Current Issues in Language Planning (2003)</ref> Birçok dilin önünde bulunan ''Chi'' ön eki, yerel dilde ''-nin/nın dili'' anlamına gelmektedir.
 
{| class="wikitable sortable"
|-
! Dil !! Toplam !! Kırsal alanda !! Şehirde !! [[Kuzey Bölgesi (Malavi)|Kuzey Bölgesi]]!! [[Merkez Bölgesi (Malavi)|Merkez Bölgesi]]!! [[Güney Bölgesi (Malavi)|Güney Bölgesi]]|-
|-
| Toplam || 9.933.868 || 8.498.432 || 1.435.436 || 1.233.560 || 4.066.340 || 4.633.968 ||
|-
| Chichewa|| 5.679.482 || 4.633.360 || 1.016.152 || 66.977 || 3.697.115 || 1.915.390 ||
|-
| Chinyanja|| 1.272.205 || ca. 1.178.000 || 94.225 || 10.647 || 34.253 || 1.227.305 ||
|-
| Chiyao|| 999.024 || 921.709 || 77.319 || 9.915 || 112.087 || 877.022 ||
|-
| Chitumbuka|| 939.109 || 812.930 || 126.179 || 793.610 || 120.350 || 25.149 ||
|-
| Chilomwe|| 241.576 || 224.337 || 17.239 || 2.102 || 10.939 || 228.535 ||
|-
| Chinkhonde|| 84.000 || 66.086 || 17.914 || 76.154 || 3.258 || 4.588 ||
|-
| Chingoni|| 74.198 || 56.499 || 17.699 || 4.189 || 18.525 || 51.484 ||
|-
| Chisena|| 264.172 || 242.646 || 21.526 || 543 || 5.742 || 257.887 ||
|-
| Chitonga|| 165.654 || 148.352 || 17.302 || 128.296 || 28.739 || 8.619 ||
|-
| Chinyakusa|| 24.824 || 22.956 || 1.868 || 17.260 || 3.867 || 3.697 ||
|-
| Chilambya|| 44.385 || 39.143 || 5.242 || 39.879 || 2.740 || 1.766 ||
|-
| Chisenga|| 19.959 || 18.554 || 1.405 || 317 || 17.301 || 2.341 ||
|-
| İngilizce|| 17.479 || 6.314 || 11.165 || 835 || 7.192 || 9.452 ||
|-
| Portekizce|| 2.458 || 1.669 || 789 || 250 || 699 || 1.509 ||
|-
| Diğer|| 105.343 || 95.931 || 9.412 || 82.586 || 3.533 || 19.224||
|}
 
=== Din ===
[[Dosya:Zomba Mosque 1.jpg|thumb|left|150px|Zomba'da bir cami]]
Ülke nüfusunun yaklaşık olarak %80'i [[Hristiyan]] dini inançlarına göre yaşamaktadır. Malavi'de [[İslamiyet|İslam]] dini inancına göre yaşayanların oranı olan %12, Afrika kıtasının bu bölgesi için yüksek sayılabilecek bir orandır. Diğer nüfus ise yerel dinlere inanmaktadır.<ref>[http://www.auswaertiges-amt.de/DE/Aussenpolitik/Laender/Laenderinfos/01-Nodes_Uebersichtsseiten/Malawi_node.html Malavi hakkında bilgiler] (Almanca)</ref> İslamiyet daha çok ülkenin güney bölgelerinde Yao etnik grubu arasında yaygındır. Bu topraklara ilk olarak 1890'lı yıllarda Arap tüccarlar ile Mozambik üzerinden gelen din, daha sonraları özellikle Yaolar tarafında benimsenmiş ve uygulanmıştır. Ülkede 2004 yılında gerçekleştirilen bir ankette Hristiyan nüfusunun %23'ü de katolik mezhebine inanmakta olup, %19'u Presbyterian, %17'si ise Avrupalıların misyonerlik faaliyeti sonucu öğretmediği Afrika Hristiyanlığı inancını benimsemektedir.
 
== Tarih ==
Bölgenin sömürge ve koloni dönemi öncesinde Maravi Krallığı hakimiyeti altında olduğu ifade edilmektedir. 1859 yılında ilk Avrupalı David Livingstone Malavi Gölü'ne ulaşmış, 1891 yılında ise Malavi Birleşik Krallık'ın himayesi altına aldığı bir bölge konumuna gelmiştir. 1907 yılında bölge Nyasaland adı ile sömürge sisteminin bir parçası haline getirilmiştir. 1915 yılında İngiliz hükumeti bölgede bulunan yerlilerin askerlik hizmetini yapmasını mecburi kıldığı için [[Baptistler|Baptist dini önderi]] [[John Chilembwe]] liderliğinde ayaklanma başlatılmış ve sömürgeci ülke birimlerine karşı özgürlük mücadelesi gerçekleştirilmiştir. Bu olay nedeniyle günümüzde de Chilembwe, Malavi ulusal kahramanı olarak görülmektedir.
 
1953 yılında bölge [[Rodezya ve Nyasaland Federasyonu]] sömürge sisteminin bir parçası haline getirilmiştir.
 
6 Temmuz 1964 tarihinde ülke [[Hastings Kamuzu Banda]] yönetiminde Birleşik Krallık'tan Malavi adı ile bağımsızlığını kazanmış, bağımsızlık ilanından iki yıl sonra da cumhuriyet ilan edilerek Banda yeni cumhuriyetin ilk devlet başkanı olarak seçilmiştir. Bu olay sonrası Banda yıllarca ülkeyi mensubu olduğu Malawi Congress Party (MCP) ile tek partili bir sistem ile diktatör bir rejim ile yönetmiş, bu rejim ancak 1994 tarihinde gerçekleştirilen referandum ile sonlandırılabilmiştir. Referandumun gerçekleşmesine yol açan olay ise 1992 yılında birkaç hristiyan din görevlisinin ülkede siyasi reformların zamanının geldiğini belirten bir mektubu Banda'ya yazarak konuyu aktardıkları olay ile başlamıştır.
 
1994 yılında gerçekleştirilen ilk özgür ve bağımsız seçimlerde United Democratic Front (UDF) partisinden [[Bakili Muluzi]] devlet başkanlığı görevine seçilmiş, aynı görevi 1999 yılında gerçekleştirilen seçimlerde de üstlenmeyi başarmıştır.
Muluzi her ne kadar devlet başkanlığı görev süresini uzatan anayasa değişikliğini gerçekleştirmese de, kendisinden sonra görevi devralmasını istediği [[Bingu Mutharika]] (UDF) 2004 yılında gerçekleştirilen seçimlerde kazanarak devlet başkanı olmuştur. 2004 yılında gerçekleştirilen bu seçimlerde Mutharika'nın seçilmesinin en önemli nedeni ise muhalefet partilerinin bir aday üzerinde anlaşma sağlamaması ve Mutharika'nın rakibi olarak desteklememesinden kaynaklanmıştır.
Mutharika 2009 yılında ikinci bir defa seçilmesinden sonra selefi Muluzi gibi görev süresini uzatmaya yönelik hamleler gerçekleştirmiş ancak Anayasa mahkemesi böyle bir değişim girişimini yasaklamıştır. 5 Nisan 2012 yılında geçirdiği kalp krizi sonrası hayatını kaybeden Mutharika'nın yerine vekaleten atanan [[Joyce Banda]], 7 Nisan 2012 tarihinde yemin ederek görevine başlamıştır.<ref>[http://www.bbc.co.uk/news/world-africa-17644009 Joyce Banda yemin etti] (İngilizce)</ref>
 
== Politika ==
1966 yılında ele alınan anayasaya göre ülke başkanlık sistemi ile yönetilmektedir. [[İngiliz Milletler Topluluğu]] üyesi olan ülkede bu anayasaya göre izin verilen tek parti ''Malawi Congress Party (MCP)'' partisiydi. 1993 yılında gerçekleştirilen referandum ile tek partili sistemden, çok partili sisteme geçişin imkanı sağlanmıştır. Malavi parlamentosunda her beş yılda bir seçilen toplam 177 milletvekili bulunmaktadır. Milletvekilleri gibi devlet başkanı da her beş yılda bir seçilmekte, bir başkan en fazla iki dönem üst üste seçilebilmektedir.
 
== İdari yapılanma ==
[[Dosya:Malawi sm05 tr.gif|thumb|100px|left|Malavi haritası]]
Ülke idari açıdan üç bölgeye ayrılmış konumdadır. Bu üç bölge kendi içerisinde ayrıca 28 ilçeye bölünmüş durumdadır.
 
* [[Kuzey Bölgesi (Malavi)|Kuzey Bölgesi]], idari başkenti [[Mzuzu]]
: 6 İlçe: [[Chitipa (İlçe)|Chitipa]], [[Karonga (İlçe)|Karonga]], [[Likoma (İlçe)|Likoma]], [[Mzimba (İlçe)|Mzimba]], [[Nkhata Bay (İlçe)|Nkhata Bay]], [[Rumphi (İlçe)|Rumphi]].
* [[Merkez Bölgesi (Malavi)|Merkez Bölgesi]], idari başkenti [[Lilongwe]]
: 9 İlçe: [[Dedza (İlçe)|Dedza]], [[Dowa (İlçe)|Dowa]], [[Kasungu (İlçe)|Kasungu]], [[Lilongwe (İlçe)|Lilongwe]], [[Mchinji (İlçe)|Mchinji]], [[Nkhotakota (İlçe)|Nkhotakota]],[[Ntcheu (İlçe)|Ntcheu]], [[Ntchisi (İlçe)|Ntchisi]], [[Salima (İlçe)|Salima]].
* [[Güney Bölgesi (Malavi)|Güney Bölgesi]] , idari başkenti [[Blantyre, Malavi|Blantyre]]
: 13 İlçe: [[Balaka (İlçe)|Balaka]], [[Blantyre (İlçe)|Blantyre]], [[Chikwawa (İlçe)|Chikwawa]], [[Chiradzulu (İlçe)|Chiradzulu]], [[Machinga (İlçe)|Machinga]], [[Mangochi (İlçe)|Mangochi]], [[Mulanje (İlçe)|Mulanje]], [[Mwanza (İlçe)|Mwanza]], [[Neno (İlçe)|Neno]], [[Nsanje (İlçe)|Nsanje]], [[Phalombe (İlçe)|Phalombe]], [[Thyolo (İlçe)|Thyolo]], [[Zomba (İlçe)|Zomba]].
 
=== Şehir ===
Malavi'de en çok nüfusu barındıran şehir başkent Lilongwe'dir. Lilongwe ile birlikte gelişmiş bir ulaşım ağına yerel hizmete sahip şehirler ise Blantyre ve Mzuzu'dur. Ülkenin en büyük beş şehri şu şekilde sıralanmaktadır: [[Lilongwe]] (723.576), [[Blantyre]] (694.499), [[Mzuzu]] (138.325), [[Zomba]] (91.860) ve [[Kasungu]] (46.569)
 
{{Ayrıca bakınız|Malavi'deki şehirler listesi}}
 
== Ekonomi ==
Malavi, dünyanın en az gelişmiş veülkelerinden enbir yoğuntanesi nüfusluolarak ülkelerindendirkabul edilmektedir. Ülke genelinde kişi başı düşen milli gelir 320 $ düzeyindedir. Ülke ekonomisi [[Uluslararası Para Fonu]], [[Dünya Bankası]] gibi kuruluşlar üzerinden gelen paralara bağımlı bir konumdadır. İnsani Gelişim Endeksi'nin 2012 verilerine göre ülke toplamda 187 ülke içerisinde 170. sırayı alabilmektedir.<ref>[http://hdr.undp.org/en/statistics/ İnsani Gelişim Endeksi 2012 raporu] (İngilizce)</ref> Nüfusun %85'i kırsal bölgelerde yaşayıp ekonomi ağırlıklı olarak tarıma dayılıdır. [[Gayrısafî yurtiçi hâsıla]]sının üçte biri ve ihracat gelirlerin %90'ı tarımdan kaynaklanır. Geçmişte Malavi ekonomisi [[Dünya Bankası]], [[Uluslararası Para Fonu]] (IMF) ve diğer milletlerden oldukça büyük ekonomik yardıma bağımlı olmuştur.
 
Ülke genelinde rüşvet çok yaygın bir konumdadır. Malavi'de var olan rüşvet dağıtımı geleneksel hak, imtiyaz ve egemen konumlarına dayalı bir durumdadır. Bu şekilde ülkenin genel bütçesinin yanı sıra sağlam bir ülke yapısı ve devamlılık için gerekli olan ancak tartışılan ikinci bir kaynak daha oluşturulmaktadır. Ülke genelinde 2008 yılında itibaren birçok Çinli iş adamı yatırımlarda bulunmuş ancak bu durum yerli halk tarafından kabul gören bir girişim olmamıştır. Yerli üreticiyi korumak adına devlet başkanı tarafından 2012 yılında kabul edilen yasa ile tüm yabancı girişimcilerin ülkenin dört büyük şehir merkezi dışında kalan küçük yerleşim yerleri ve kırsal kesimlerde iş yapması yasaklanmıştır.<ref>[http://www.afrika.info/newsroom/malawi-gesetz-verbannt-chinesische-geschaefte-aus-laendlichen-gebieten-120807/ Malavi'de yabancılara getirilen ticaret yasağı hakkında] (Almanca)</ref>
 
En fazla ihraç ettiği ürünler arasında [[tütün]], [[çay]] ve [[şeker kamışı]], [[pamuk]], [[kömür]], [[boksit]] ve [[uranyum]]'dur.
 
== Ulaşım ==
[[Dosya:Bus-Lilongwe-Johannesburg.jpg|thumb|left|150px|Lilongwe-Johannesburg seferi yapan otobüs]]
Malavi genelinde uluslararası standartlara uygun toplam altı adet havaalanı bulunmaktadır. İniş ve kalkış pistlerinin gerekli uzunlukta, sağlam ve asfaltlı olduğu bu havaalanlarının iki tanesi başkent Lilongwe ve Blantyre'de bulunmaktadır. Bunların haricinde pistlerinin uzunluğu daha kısa olan ve asfaltlı olmayan 37 havaalanı daha mevcuttur. Ülkenin üç uçağı ile hizmet veren ulusal havayolu şirketi [[Air Malawi]]'dir. Başkent Lilongwe'ye, ülke içi uçuşlarının yanı sıra [[Ethiopian Airlines]] ile Addis Abeba, [[Kenyan Airways]] ile Nairobi ve [[South African Airways]] ile de Johannesburg şehirlerinden de seferler gerçekleştirilmektedir.
 
Malavi genelinde karayolunda trafik soldan akmaktadır. Ülke içerisinde bulunan toplam 14.597 km karayolunun 2001 verilerine göre 2.773 km'si asfaltlanmış, 11.821 km'si ise iş makinalarının çakıl taşlarının üzerinden geçerek ve yolları düzleştirerek oluşturduğu yollar konumundadır. Ülkenin nüfusu yoğun şehirleri arasındaki bağlantı yolları genelde asfaltlanmış olup, rahat bir ulaşım sağlamaktadır.
 
Ülke genelinde otobüs hatları şehirler arası yolcu taşımacılığında sık kullanılmaktadır. Ülkenin ilk üç büyük şehri olan Lilongwe, Blantyre ve Mzuzu arasında günlük olarak hızlı otobüs seferleri düzenlenmektedir. Bu üç şehir dışıdaki yerleşim bölgelerinde ulaşım minibüs ile sağlanmaktadır. Ülke içi bağlantıların yanı sıra Lilongwe ve Blantyre'den Johannesburg (Güney Afrika Cumhuriyeti), [[Lusaka]] (Zambiya) ve [[Harare]]'ye (Zimbabve) günlük olarak otobüs seferleri düzenlenmektedir.
En fazla ihraç ettiği ürünler arasında tütün, çay ve şeker kamışı, pamuk, kömür, [[boksit]] ve [[uranyum]]'dur.
[[Dosya:MV Ilala.jpg|thumb|right|200px|Malavi Gölü üzerinde deniz taşımacılığı]]
Deniz taşımacılığı Malavi Gölü nedeniyle ülkede yaygın olarak kullanılan bir ulaşım aracıdır. MS Ilala ile özellikle Mozambik egemenliği altında olan Malavi Gölü üzerinde bulunan ve Malavi'ye ait olan Likoma ve Chizumulu adalarına seferler düzenlenmektedir. Ülkenin en güney ucunda bulunan [[Nsanje]] şehrinde bulunan iç liman Shine Nehri ve [[Zambezi Nehri]] bağlantılarını kullanarak ülkenin kıyısı olmasa da Hint Okyanusu'na açılabilme imkanı sağlamaktadır. Ancak bu seferler 2012 yılında Mozambik ile Zambezi Nehri'nin kullanımıyla ilgili yaşanan sorun nedeniyle durdurulmuştur.
 
== İklimiKaynakça ==
{{kaynakça}}
Genel olarak tropikal iklimin etkisi altındadır.Hava sıcaklığı ortalama olarak temmuz ve ağustos aylarında 21°C ekim aylarında ise 29°C’dir.Dolayısıyla en sıcak aylar ekim ve kasım aylarıdır.Aralıktan nisan ayına kadar yağışlar çoktur.Yüksek bölgelerde ise sıcaklık ve yağış farkları fazladır.Yıllık ortalama yağış miktarı 1150 milimetredir.
 
== Dış bağlantılar ==
[[Dosya:Malawi sm05 tr.gif|thumb|200px|left|Malavi haritası]]
{{Commonscat|Malawi|Malawi}}
* [http://www.nationmaster.com/country/mi-malawi ''Facts and Figures. Africa > Malawi'' Nation Master] (İngilizce)
* [http://www.inwent.org/v-ez/lis/malawi/index.htm ''Malavi'' hakkında coğrafi bilgiler]
* [https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/mi.html ''The World Factbook.'' CIA] (İngilizce)
* [http://www.malawitourism.com/ ''Welcome to Malawi.'' Malawi Tourism Guide] (İngilizce)
* [http://www.destination-malawi.com/jupgrade/ ''Destination Malawi - the Official Malawi Tourism Directory'', published on behalf of the Malawi Department of Tourism.] (İngilizce)
 
{{Afrika ülkeleri}}
Satır 154 ⟶ 254:
{{İngiliz Milletler Topluluğu}}
{{Güney Afrika Kalkınma Topluluğu}}
{{ülke-taslak}}
 
[[Kategori:Malavi| ]]
"https://tr.wikipedia.org/wiki/Malavi" sayfasından alınmıştır