Gavrilo Princip: Revizyonlar arasındaki fark

[[Dosya:Mehmedbasic.jpg|thumb|right|180px|'''Muhammed Mehmedbasic''' (1887-1940)]]

'''Gavrilo Princip''' ([[25 Temmuz]] [[1894]] - [[28 Nisan]] [[1918]]), [[28 Haziran]] [[1914]]'te [[Saraybosna]] kentini'yı ziyarete gelen [[Avusturya-Macaristan İmparatorluğu]] Veliahtıveliahtı Arşidük [[Franz Ferdinand]]'ı öldürerek, [[I. Dünya Savaşı]]'nın başlamasına neden olan [[Saraybosna]]lı [[Sırp]] milliyetçisi genç. Gavrilo Princip [[Sırpça]]'da Prensip Müjdecisi anlamına gelmektedir. Bu suikast, I. Dünya Savaşı'nın asılgerçek nedeni olmamaklaolmamasına birlikterağmen, barut fıçısına atılan bir kıvılcım etkisi göstermiştir. Yüzyıllar boyu [[Osmanlı İmparatorluğu]]'nun hakimiyeti altında kalan [[Bosna-Hersek]] topraklarının yönetimi [[1878]] [[Berlin Antlaşması]]'na göre geçici olmak kaydıyla [[Avusturya-Macaristan]]'a bırakılmıştı.

[[Avusturya-Macaristan]], [[1908]] yılında [[Osmanlı Devletiİmparatorluğu]]'ninnun iç karışıklıklar içerisinde bulunmasından yararlanarak, bölgeyi topraklarına kattı. Bosna-Hersek'te [[Avusturya]]-Macaristan'ın yönetiminden memnun olmayan, ve burasını [[Sırbistan Krallığı|Sırbistan]]'ın bir parçası sayan önemli bir Sırp nüfus bulunmaktaydı. veBunları bunlarıayrılıkçıları ağabeyleri olanda Sırbistan da destekliyordu. Gavrilo Princip de Avusturyalıları Bosna Hersek'ten çıkarmayı amaçlayan [[Mlada Bosna]] (''Genç Bosna'') adlı bir örgüte mensuptu. Bütün bu gelişmeler neticesinde Avusturya-Macaristan Veliahtı Franz Ferdinand hem Bosnalı Sırplara hem de Sırbistan'a karşı bir gövde gösterisinde bulunmak amacıyla Saraybosna'yı ziyaret etmeye karar verdi. Gavrilo Princip ve içlerinde [[Muhammed Mehmedbasiç]] adlı [[MüslümanBoşnak]] bir [[Boşnak]] genciningencin de bulunduğu 4 kişiden oluşan bir grup, Arşidük'e Sarayova ziyareti sırasında [[suikast]] gerçekleştirmeye karar verdiler.

Suikasti gerçekleştirecek kişiler yakalandıkları takdirde örgüt ve arkadaşları hakkında bilgi vermemek için yanlarında taşıdıkları [[siyanür]]ü içerek intihar edeceklerdi. Franz Ferdinand'a karşı ilk suikast girişimi, Gavrilo Princip tarafından değil de [[Nedeljko Çabrinoviç]] adlı bir arkadaşıncatarafından [[el bombası]] ile gerçekleştirildi. Arşidük ve eşi arabalarının çok yakınında patlayan el bombasından yara almadan kurtulabildiler ve böylelikle ilk suikast girişimi başarısızlıkla sonuçlandı. Suikast teşebbüsü başarısızlıkla sonuçlanan vesonuçlandığından, yakalanacağını anlayan Çabrinoviç telaş ve heyacanlaiçinde yanında taşıdığı siyanürü içererek, kendisini hemen yakınındaki nehre attı,. ancakAncak içtiği siyanür bozulmuşbozulduğundan, ve nehrin yüksekliği 10 cm kadar olduğundan, ölmemiş ve baygın bir halde Avusturya askerleriaskerler tarafından yakalandı ([[Temmuz Ültimatomu]]).

Olay yerinin hemen yakınında bulunan Gavrilo Princip ve arkadaşları telaşa kapıldılar ve bulundukları yerden hızla uzaklaşarak ormana doğru kaçtılar. Bu gelişmeler olurken suikastSuikast girişiminden burnu bile kanamadanyara kurtulabilmeyialmadan başarankurtulan Arşidük ve eşi, arabalarıyla Saraybosna'da kalacakları yere geldiler.

Arşidük birkaç saat önce suikast girişimine uğramasına, ve devlet görevlilerinin tüm uyarılarına rağmen, eşiyle birlikte şehir turuna çıkmaya karar verdi. Bu sırada Gavrilo Princip de karnınıyemek doyurmakyemek amacıyla ormandan ayrılarak, şehir merkezinde bir restoranta geldi. Yemeğini yiyip restoranttanRestoranttan ayrıldığı sırada, yürürken tam karşısına Arşidük ve eşinin bulunduğu araba çıktı,. Princip hemen silahına davranarak Arşidük'ü vurdu,. Ferdinand'ın vücudundan çıkan kurşun karısına saplandı. Veliaht ve hamile eşi olay yerinde öldüler. Princip, suikastin hemen ardından kaçmaya çalışırken, çevredekiler tarafından yakalandı. Ferdinand'ın Saraybosna'da bir suikast sonucu öldürülmesi, [[Viyana]]'da büyük bir şok etkisi yaptı.

Avusturya Polisi'nin olay ile ilgili yaptığı yoğun çalışmalar sonucunda, suikastle ilişkisi olduğu belirlenen bir kişi daha yakalandı. Dördüncü kişi olan Mehmedbasic ise kaçmayı başardı. Avusturya olayda Sırbistan'ın parmağının olduğunu düşünüyordu,düşünmekteydi. yakalananYakalanan şahıslar ile ilgili yapılan soruşturmalar, Avusturya HükûmetiHükümeti'nin haklılığınıhaklı olduğunu ortaya çıkardı. Suikastte kullanılan [[silah]]ın, Sırbistan tarafından verildiği ortaya çıktı. Mahkemeye çıkarılan üç şahıstan Princip ve bir arkadaşı, o zamanki Avusturya-Macaristan İmparatorluk Yasalarına göre, 20 yaşından küçük oldukları için [[idam cezası]] almaktan kurtuldular,. 23 yaşında olan birdiğer arkadaşı ise İdamidam edildi. Aslında Ferdinand [[Habsburg]] Ailesi'nin onaylamadığı bir evlilik yapmış olduğundan, hiçbir zaman Avusturya-Macaristan tahtına oturamayacaktı. veBu olayındayüzden de, olayın gerçekte bu kadar büyümesinebüyütülmemesi gerek yoktugerekiyordu. Fakat Avusturya-Macaristan'ın Sırbistan'a savaş ilan edereketmesi, '''[[I. Dünya Savaşı|1. Dünya Savaşı]]''''nına neden başlattıoldu. Princip'te savaşın son günlerine doğru, bugünkü [[Çek Cumhuriyeti]]'nin başkenti [[Prag]]'dakida bulunan, ünlü bir hapishane olan, [[Theresienstadt]]'daki hücresinde [[tüberküloz]](verem) hastalığından yaşamını yitirdi.