Kraniyal sinir: Revizyonlar arasındaki fark
| [kontrol edilmiş revizyon] | [kontrol edilmemiş revizyon] |
İçerik silindi İçerik eklendi
Benevolent (mesaj | katkılar) Kraniyal sinir sayfasına yönlendirildi |
Değişiklik özeti yok |
||
1. satır:
[[Dosya:Brain human normal inferior view with labels en-2.svg|thumb|right|250px|Kraniyal sinirler]]
'''Kraniyal sinirler''', '''kafa çiftleri''' veya '''kafatası sinirleri''' ([[Latince]]: ''nervi craniales''), [[merkezî sinir sistemi]]nden çıkarak çevreye dağılan, [[çevresel sinir sistemi]]nin [[beyin]]den çıkan (encephalic) bölümüdür.
İnsandaki kraniyal sinirleri toplam 12 bölümden oluşur. Tümü beyin tabanından çıkarak [[kafatası]]ndaki deliklerden geçerler. Birinci ve ikinci çiftler [[serebrum]]dan yayılır. Geri kalan on çift [[beyinsapı]]ndan yayılır.
== İnsan olmayan omurgalılarda kraniyal sinirler ==
İnsandaki kraniyal sinirleri, diğer tüm [[omurgalılar]]dakine benzer. [[Amniyot]]lara kadarki diğer türlerde bulunan XI. ve XII. kraniyal sinirler değişiktir. [[Mahmuzlu camgöz köpek balığı]] (Squalus acanthias) gibi bazı ilkel [[kıkırdaklı balıklar]]da sıfır olarak numaralandırılan son bir sinir bulunur. Bu sinir, ilk kraniyal sinirden daha önce gelir. Bunlar beyinsapından çıkar, [[omurga]]ya girer.
== Bölümleri ==
I. Olfactory: Koku sinirleri
II. Optic: Görme siniri
III. Oculomotor: Gözün hareketlerini yapan (somatik motor ve otonom) sinirleri.
IV. Trochlear: [[Orbita]] daki M. obliquus superior u innerve eder.
V. Trigeminal (üçüz sinir): 1. [[yutak kavsi]]nin siniri olup çiğneme kasları, [[diş]]ler, alt [[göz]] kapağı, [[burun]] [[mukoza]]sı, yanaklar, [[ağız]] tabanı, [[çene]] ucu, [[yüz]]ün bir kısmı, [[dudak]]lar, alt ve üst [[çene]] mukozası gibi geniş bir alanı innerve eder.
VI. Abducens: Orbitada M. rectus lateralis'i innerve eder.
VII. Facial: (N. intermedio facialis) 2. [[yutak kavsi]]nin siniri olup [[mimik]] kasları (yüz ifadelerini veren [[kas]]lar) innerve eder.
VIII. Vestibulocochlear: [[Kulak]], [[duyma]] ve [[denge]] siniri.
IX. Glossopharyngeal: 3. [[yutak kavsi]]nin siniri. Tonsillalar, dilin 1/3 arka kısmı (tad duyusu).
X. Vagus: 4. ve 5. [[yutak kavsi]] siniri. [[Duyu]], [[motor]] ve [[parasempatik]] karakterli mikst bir sinir. [[Torax]] ve [[abdomen]]deki visseral yapıların innervasyonunu sağlar.
XI. Accessoriy: Motor bir sinirdir. Cranial ve spinal iki kökten oluşur. Başlıca M. trapezius, M. sternocleidomastoideus un motor innervasyonu.
XII. Hypoglossal: Dilin motor siniri. [[Dil]] hareketlerini yapar, [[dil kasları]]′nı innerve eder.
== Mnemonik cihazlar==
Dolaşımda kraniyal sinirlerin adlarını ve sırasını hatırlamaya yardımcı birçok mnemonik cihaz vardır. Çünkü [[zihin]] kafiyeli ifadeleri iyi çağırır. En iyi yöntem kafiye düzenini kullanmaktır.
{{Sinir sistemi}}
[[Kategori:Kraniyal sinirler|*]]
{{Link KM|az}}
[[ar:أعصاب قحفية]]
[[az:Kəllə sinirləri]]
[[bg:Черепномозъчни нерви]]
[[ca:Parell cranial]]
[[cs:Hlavové nervy]]
[[da:Kranienerve]]
[[de:Hirnnerv]]
[[el:Κρανιακά νεύρα]]
[[en:Cranial nerve]]
[[eo:Cerba nervo]]
[[es:Pares craneales]]
[[et:Kraniaalnärvid]]
[[fa:اعصاب مغزی]]
[[fi:Aivohermo]]
[[fr:Nerf crânien]]
[[ga:Néaróga Cráiniacha]]
[[gl:Par cranial]]
[[he:עצבי הגולגולת]]
[[hr:Mozgovni živci]]
[[hu:Agyidegek]]
[[id:Saraf kranial]]
[[it:Nervi cranici]]
[[ja:脳神経]]
[[kk:Ми жүйкелері]]
[[ko:뇌신경]]
[[la:Nervi craniales]]
[[lt:Galviniai nervai]]
[[ms:Saraf kranial]]
[[nl:Hersenzenuw]]
[[nn:Hjernenerve]]
[[no:Hjernenerve]]
[[pl:Nerwy czaszkowe]]
[[pt:Nervo craniano]]
[[ro:Nerv cranian]]
[[ru:Черепные нервы]]
[[sh:Moždani živci]]
[[sk:Hlavový nerv]]
[[sr:Мождани живци]]
[[sv:Kranialnerv]]
[[te:కపాల నాడులు]]
[[th:เส้นประสาทสมอง]]
[[uk:Черепні нерви]]
[[vi:Thần kinh sọ não]]
[[zh:脑神经]]
| |||