Sarı Süleyman Paşa: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
Noyder (mesaj | katkılar)
Değişiklik özeti yok
Noyder (mesaj | katkılar)
Değişiklik özeti yok
24. satır:
==Hayatı==
 
Boşnak asıllıdır.<ref name="uzunçarsılı">UzunçarsılıUzunçarşılı, İsmail Hakkı, (1954) ''Osmanlı Tarihi III. Cilt, 2. Kısım , XVI. Yüzyıl Ortalarından XVII. Yüzyıl Sonuna kadar)'', Ankara: Türk Tarih Kurumu (Altıncı Baskı 2011 ISBN:978-975-16-0010) say.425-426 </ref><ref name="yaşamyapıt">* Aslan, Adnan "Süleyman Paşa (Sarı)", (1999), ''Yaşamları ve Yapıtlarıyla Osmanlılar Ansiklopedisi'', İstanbul:Yapı Kredi Kültür Sanat Yayıncılık A.Ş. C.2 s.568 ISBN:975-08-0072-9</ref> <ref name="sicılliosmani">Mehmed Süreyya (haz. Nuri Akbayar) (1996), ''Sicill-i Osmani'', İstanbul:Tarih Vakfı Yurt Yayınları ISBN:975-333-0383 C.III s.69 [http://archive.org/details/sicılliosmani01sruoft]</ref>Doğum yeri Hersek sancağında Prepölye kasabasıdır. Boşnak Süleyman Paşa olarak da bilinir. Vakfiyede babasının adı Mürüvvet'tir. Saraya alınıp Helvacılar Ocağında yetiştirildi. Sonra padişah müsahibi Dilsiz Tavşan Ağa'nın hizmetinde bulunup kethudaşı oldu. Takiben kapıcıbaşı' Eylül 1669'da çavuşbaşı, 1672'de sedaret kethudaşı, 1676'da büyük imrahor oldu. Bu görevde iken [[Mekke]]'ye Kabe'yi tamirle görevle gönderildi. <ref name="sicılliosmani"/>
 
Daha sonra sadrazam [[Fazıl Ahmed Paşa]]'nın kethudalığına getirildi. Yine büyük imrahor görevi almıştı. [[Viyana Kuşatması]] ve bozgunundan sonra kızlar ağası "Yusuf Ağa" ve sedaret kaymakamı [[Kara İbrahim Paşa]] ile birlikte olup Sultan Avcı Mehmet'ten sadrazam [[Merzifonlu Kara Mustafa Paşa]]'nın azledilmesi ve katledilmesi için bir hatt-ı humayun alıp [[Merzifonlu Kara Mustafa Paşa]]'nin 25 Aralık 1683'de Belgrad'da azil edilip idam edilmesine neden oldular. Yeni sadrazam [[Bayburtlu Kara İbrahim Paşa]] oldu. Sari Suleyman Pasa ise 1684'de ikinci vezir rütbesi verilip Lehistan cephesinde ordu seraskeri oldu. Bu cephede [[III. Jan Sobieski]]'nin komutaasındaki Lehistan orduları ile yapılan çarpışmaları kazandı. Başarılı askeri komutan olarak isim yaptı. Sadrazam Bayburtlu Kara İbrahim Paşa ise cepheye gitmeden İstanbul'daki rakiplerini ortadan kaldırtarak (örneğin Melek İbrahim Paşa) sedaretini sürmekte ise de kudretli askeri komutan ünü olan "Sarı Süleyman Paşa"'yı elimine etmeyi başaramadı. Sonunda Bayburtlu Kara İbrahim Paşa padişahın gayet kâti emrine uymayarak hastalık bahanesi ile cepheye gitmekten kaçınınca 18 Aralık 1685'de sadrazamlıktan azledildi ve Sarı Süleyman Paşa'ya sadrazam ve serdar-ı ekrem görevleri verildi. <ref name="yaşamyapıt"/>
34. satır:
İstanbul'a Ekim 1687'de varan Sarı Süleyman Paşa sancak-ı şerif ve mührü hümayunu sedaret kaymakamı Recep Paşa'ya teslim etmişti. Konağı yakınında yakın komşusu ve eski dostlarından olan "Salomon" adlı bir Yahudi'nin evine saklanmıştı. İstanbul'daki otoriteler onu aramaya başladılar ve çok geçmeden yakalandı. Kapılar arasına bir müddet tutuklandıktan sonra 14 Ekim'de idam edildi. Katlinde 60 yaşlarında bulunmaktaydı. <ref name="yaşamyapıt"/> Kesilen kafası Balkanlarda yolda bulunan orduya gönderildi. Padişah isyancı ordunun emrivakisini de kabul edip isyancıların "Sadrazam" seçtikleri Abaza Sivayuş Paşa'ya mühr-ü humayun göndererek onun sadrazam olduğunu resmen kabul etti. <ref name="sakaoğlu"/>
 
Gövdesi Üsküdar'da Doğancılar yakınında yaptırdığı cami yanına defnedildi.<ref name="siciliosmanisicılliosmani"/>
 
==Değerlendirme==
 
UskudarÜsküdar'da Doğancılar yakınında yaptirdigiyaptırdığı kendi caminincamiinin duvarindakiduvarındaki kitabede
<blockquote>
musfik, halim ve insafli
</blockquote>
olduguolduğu zikerdilmektedirzikredilmektedir.<ref name="uzuncarsiliuzunçarsılı"/> Ama Silahdar tarihi <ref>Silahdar Tarihi: c.2 say.295</ref>ve "Hadikatü'l-vüzera"'ya göre
<blockquote>
hilekar, sinsi ve tamahkar
50. satır:
==Eserleri==
 
Kuruçeşme 'de bir yalısı vardı. Üsküdar Doğancılar yakınında cami, mekteb ve çeşmesi bulunur.<ref name="uzuncarsiliuzunçarsılı"/>
 
==Ayrıca bakınız==