Rus Amerikası: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
Kmoksy (mesaj | katkılar)
Peykbot (mesaj | katkılar)
k yanısıra → yanı sıra
118. satır:
Zaman içinde Rus tacirler ve emirlerindeki Sibiryalılardan oluşan [[promışlennik]]ler, özellikle çok değerli kürklere sahip olan [[deniz samuru]] gibi hayvanları kendileri avlamaktansa yerel [[Aleutlar]] köleleştirilerek Ruslar hesabına avlanmaları sağlanmıştır.<ref>Alan Taylor, ''American Colonies: The Settling of North America'', Penguin Books, New York 2001 ISBN 978-0142002100 s.452</ref> Bölgede elde edilen kürkün değeri anlaşılınca Ruslar bölgeye akın edecek ve Aleut erkekleri ailelerinin rehine alınmalarıyla köle olarak kitlesel çalışmak zorunda bırakılacaklardır. Çariçe [[II. Katerina]] Aleutlara karşı hoşgörülü davranılması konusunda bir çağrı yapmış olsa da yerel halk zorunlu çalışma koşulları ve bağlantılı şartlar yüzünden yurtlarından uzaklaştırılacak, katliama uğrayacaktır.
 
Sınırsız ve aşırı avlanmadan dolayı sayısı anidan azalan kürk hayvanlarının bulunması ve avlanması zorlaşınca yerel halkla Rus kürk tüccarları ve şirketleri arasındaki çekişmeler kanlı mücadeleye evrilir. Özellikle gaddar Şelikov-Golikov Şirketinin uygulamalarına karşı ayaklanan Aleutlar bazı sınırlı zaferler bile kazanacaktır. Ancak teknolojik üstünlüğe sahip Ruslar düzenledikleri cezalandırma seferlerinde halkı öldürmenin yanısırayanı sıra zor koşullarda hayatta kalmalarını sağlayacak her türlü araç ve gereci de yağmalayarak onları ölüme terk edecektir. Aleut halkı Ruslarla temas etmelerinden iki nesil sonra (1741- 1799) Asya’dan gelen salgın hastalıklar, katliamlar ve yaşam koşullarının yağmalanması nedeniyle nüfuslarının % 80’ini kaybedecektir.
 
Koloni ürünlerin taşıma maliyetlerinden dolayı çok kârlı olmasa da yacirler bölgedeki toprakları kendi üzerlerine geçiriyorlardı. 1784 yılında daha sonra bölgede faaliyet gösterecek olan [[Rus-Amerikan Kumpanyası]]nın kurucularından [[Grigoriy Şelihov]] [[Kodiak Adası]]na varır. Burada yabancıları istemeyen yerlilerin saldırıları karşısında Şelihov yüzlerce yerliyi öldürerek adada hakimiyetini ilan edecektir. [[Awa’uq Katliamı]] olarak bilinen bu vahşi katliamda 2000 kadar [[Supikler|Supik Eskimosu]] (''Alutiiq'') öldürülmüştür.
145. satır:
{{Ana madde|Alaska'nın satın alımı}}
[[Dosya:Alaska Purchase (hi-res).jpg|right|thumb|200px|Alaska'yı ABD adına satın alan 1 Ağustos 1868 tarihli ve 7.2 milyon dolar değerindeki çek]]
1860’lı yıllara gelindiğinde Çarlık hükümetleri Amerika’daki koloniden kurtulmanın yollarını arıyordu. Aşırı avlanma değerli kürk hayvanlarını tüketmiş, bölgedeki İngiliz ve ABD varlığı ticareti iyice zora sokmuştu. Bu sorunların yanısırayanı sıra ortaya çıkan uzak diyarlardaki bir sömürgeyi besleme ve koruma sıkıntıları bölgenin 1867 yılında ABD’ye satılmasıyla sona erdi. Faaliyet gösteren Rus şirketi de kapatıldı.
 
ABD’nin kendi topraklarını Ruslardan satın almalarını kabul etmeyen başta Tlingitler olamk üzere yerli halkların talepleri 20.yüzyılın ortalarına kadar ABD hükümetlerince görmezden gelinecektir. 1971 yılında onaylanan [[Alaska Yerli Talepleri Çözümleme Yasası]] ile yerel halklar topraklarında haklarını kazanacaklardır.
"https://tr.wikipedia.org/wiki/Rus_Amerikası" sayfasından alınmıştır