İnyupikler: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
Kmoksy (mesaj | katkılar)
Değişiklik özeti yok
Kmoksy (mesaj | katkılar)
875. satır:
==== Giyecek ====
[[Dosya:Inuit-Stiefel.jpg|thumb|left|260px|Fok derisinden kamik]]
'''Parka''' olarak çeşit çoktur. Geleneksel parka olarak içi kürklü olan kazak (''pullover'') tipli ''atigi'' denen parkadır ve yakası yele gibi kabarık kürkten yapılır.<ref name="refSeiler">Wolf A. Seiler (2012), [http://www.sil.org/silepubs/Pubs/928474543482/Seiler_Inupiatun_Eskimo_Dictionary_LCDD_16.pdf Iñupiatun Eskimo Dictionary]</ref> Atigilerin içi daha çok rengeyiği ya da tavşan postundan imal edilir ve yakası (''isiġvik'' ya da ''siġvik'') da tilki, kurt ya da Kutup porsuğu postundan kabarık yele biçimlidir.<ref name="refCloting">[http://www.asdk12.org/schools/williamtyson/pages/Pages/Museum%20Pages/InupiatGalley/Inupiaqclothing.html Inupiaq Clothing]</ref> Parkalar daha çok başlıklı (''nasaq'') yapılır. Kanada İnuitlerinin stilinde şapkası uzun parkalara ''nasaqpalik'' denir. Başlıklı kürk parka gömleği (''[[Qaspeq|atikłuk]]'' ; İngilizce ''snowshirt'') ''atigi'' denen parkanın üstüne giyilir ve günümüzde daha çok kumaştan imal edilir. Avcıların beyaz parka gömleği (''qatiġniñ'') de ''atikłuk'' türüdür ve kar üzerinde kamuflaj olarak kullanıldığı gibi, kilise yaşlılarının da elbisesidir. Kadınların kullandığı ''atikłuk'' erkeklerinkinden faklı olarak etekli ve sivri başlıklıdır. Atikluklar parka üstünden giyildiği için parka eskimeden eskirler ve yenileriyle değiştirilirler.<ref name="refCloting">[http://www.asdk12.org/schools/williamtyson/pages/Pages/Museum%20Pages/InupiatGalley/Inupiaqclothing.html Inupiaq Clothing]</ref> Parka stili elbise ya da gömlekler (''atikłuuraq''), fok derisinden parka (''natchiġruaq''), yeni doğmuş ren geyiği yavrusunun derisinden yapılan parka (''nuġġayuat''), ren geyiklerinin kışlık derisinden yapılan ağır kürk parka (''qusuŋŋaaġruk''), alt kenarı beyaz deriyle kaplı parka (''akuqtuaġutilik'') da kullanılır. Sırtında bebek taşıma cebi olan ''amaaġun'' ya da ''amaunnaq'' (Kanada İnuitlerinde ''amauti'') [http://ik.wikipedia.org/wiki/Amaa%C4%A1un] denilen parka çocuklu kadınlarca makbuldür. Nunamiutlar ''mitiġruat'' (''mitiġiruat'' ya da ''mitiġruit'') denilen parkayı kuş derisinden, ''atigiġruaq'' denilen parkayı ise [[pufla kazı]]nın derisinden yaparlar. Parkalarda astar olarak sugeçirmez balık derisi (''qayułuk'') bile kullanılır. Parka biçimli yağmurluk (''siḷaŋŋaaq'') fok bağırsağından yapılır.<ref name="refSeiler">Wolf A. Seiler (2012), [http://www.sil.org/silepubs/Pubs/928474543482/Seiler_Inupiatun_Eskimo_Dictionary_LCDD_16.pdf Iñupiatun Eskimo Dictionary]</ref>
 
İnyupik kadın parkaları "kuyruksuz" olurlar. Bu yönüyle Kanada'daki İnuitlerden ayrılırlar. [[Kanada İnuitleri|Kanada İnuit]] kadınlarının giydiği ''pamiulik'' [http://ik.wikipedia.org/wiki/Pamiulik] (harfiyen: 'kuyruklu') adlı parkadan dolayı [[İnyupikçe]]de Kanada İnuitlerine ''Pamiuligaaluk'' adı da verilmektedir.
"https://tr.wikipedia.org/wiki/İnyupikler" sayfasından alınmıştır