Rekombinant DNA: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
EmausBot (mesaj | katkılar)
k r2.7.2+) (Bot: Ekleniyor: sr:Rekombinantna DNK
Kirkurdu (mesaj | katkılar)
kDeğişiklik özeti yok
1. satır:
[[Dosya:Apfe-auf-Naehrboden.jpg|thumb|230px|RekombinatRekombinant DNA teknolojisi ile bir çokbirçok canlının genetik yapısı yeniden düzenlenebilmektedir. Bu şekilde, [[bitkiler]]den daha verimli ürünler elde edilebilir.]]
'''Rekombinant DNA teknolojisi''', doğada kendiliğinden oluşması mümkün olmayan, çoğunlukla farklı biyolojik [[tür]]lerden elde edilen [[DNA]] moleküllerinin, [[genetik mühendisliği|genetik mühendislik teknolojisiyle]] kesilmesine ve elde edilen farklı [[DNA]] parçalarının birleştirilmesi işlemlerini kapsayan bir teknolojidir. '''Rekombinant DNA''' ise; bu işlem sonucu üretilmiş olan yeni DNA molekülüne verilen isimdir ve kısaca '''rDNA''' olarak yazılır.
 
5. satır:
 
== Tanım ve amaç ==
Bu teknolojinin bilimsel temeli olan [[genetik çeşitlenme|çeşitlenme]] (rekombinasyon) genetik bir olaydır ve doğada canlılar arasında görülen çeşitliliğin önemli nedenlerinden birini oluşturur. Rekombinasyon;, farklı [[genotip]]teki bireyler arasında eşleşmeler söz konusu olduğunda, ana-babaya ait [[kalıtsal]] özelliklerin dölde değişik gruplanmalar halinde bir araya gelmesine yol açan olaylar dizisidir. Bu olay moleküler düzeyde, farklı nükleotid dizilerine sahip iki DNA molekülünün [[homoloji]] gösteren bölgeleri arasındaki parça alış-verişialışverişi sonucunda meydana gelen yeni gruplamalardır. Bunun için DNA molekülleri arasında kırılmalar meydana gelir ve kırılma bölgelerinde DNA molekülleri arasında parça alış-verişialışverişi oluşur. Sonuçta orijinal durumdaki DNA moleküllerine tam olarak benzemeyen ve onlara ait nükleotid dizilerini kısmen taşıyan ''rekombinant DNA molekülleri'' oluşur.
 
Homolog çeşitlenme (rekombinasyon), [[eşeyli üreme]]yle genelde [[mayoz]] bölünmedeki [[kromozomal parça değişimi]] sonucunda meydana gelir. [[Bakteri]]lerde çeşitlenme farklı işleyişlerle, [[transformasyon]], [[konjugasyon]] ve [[trandüksiyon]] olaylarıyla görülür. Bu olayların hepsinin temeli DNA molekülleri arasında homoloji olmasına dayanmaktadır. Bu yüzden doğada çeşitlenme, aynı [[tür]]e ait bireyler arasında ya da çok yakın türler arasında kısıtlıdır. Farklı türler arasında varolan çeşitli düzeydeki eşleşme engelleri farklı türlere ait bireyler arasında genetik bilgi aktarımına, dolayısıyla da rekombinasyona olanak sağlamamaktadır.
14. satır:
 
== Tarihçe ==
Rekombinant DNA teknolojisi özellikle [[1960]]'lı yılların sonlarına doğru DNA ile ilgili bazı [[enzim]]lerin etki mekanizmalarının anlaşılması sayesinde gerçekleştirilen bir dizi yöntemleri kapsamaktadır. Bununla birlikte bu süreç 1940'lardan 701970'lere kadar [[moleküler biyoloji]]nin gelişmesini sağlayan bilgi birikimi de rekombinant DNA teknolojisinin temelini oluşturmuştur.
 
Genetik çeşitlenme olaylarının yapay olarak gerçekleştirilmesi esasına dayanan rekombinant DNA teknolojisine (rDNA) ilişkin ilk çalışmalar, [[1973]] yılında başta [[Cohen]] olmak üzere bir araştırma grubunun önderliğinde ''[[in vitro]]'' koşullarda gerçekleşmiştir. Buna göre doğada eldesi imkânsız olan yeni [[gen]] düzenlemelerinin yapılması bu teknolojiyle sağlanabilmekte, bir canlının genotipi önceden belirlenebilmekte ve yönlendirilebilmektedir. ''In vitro'' koşullarda oluşturulan yeni DNA moleküllerine önceleri "kimera" (''aslan başlı, keçi gövdeli ve yılan kuyruklu mitolojik bir yaratık'') adı verilmiştir. Bu ''kimera''lar, birbirleriyle ilişkili olmayan ve farklı kökenler ait genleri içeren rekombinant DNA molekülleridir.
20. satır:
Rekombinant DNA teknolojisi [[1980]]'li yıllarda dev adımlarla ilerlemiş ve günümüzde adından en çok bahsedilen ve [[moleküler genetik]]te devrim yaratan bir bilim dalı olmuştur.
 
Özellikle [[1985]]'de ortaya atılan bir veya iki [[hücre]]den elde edilen DNA'nın birkaç saat içersindeiçerisinde çoğaltılarak 24 saatte genetik tanının konmasına olanak sağlayan [[Polimerazpolimeraz zincir tepkimesi]] (PCR) rDNA teknolojisi için belki en büyük gelişmelerden biri olarak kabul edilebilir.
 
== Uygulama ==
"https://tr.wikipedia.org/wiki/Rekombinant_DNA" sayfasından alınmıştır