Vikipedi

Benzin: Revizyonlar arasındaki fark

Etkileşimli olarak geçmişe göz at
[kontrol edilmemiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
← Önceki sürümle aradaki farkSonraki sürümle aradaki fark →
İçerik silindi İçerik eklendi
GörselVikimetin
Değişiklik özeti yok
Gerekçe: + telif hakkı ihlali + vandalizm amaçlı değişiklik
1. satır:
benzin'''Benzin''', petrolrolden[[petrol]]den imal edilen bir tür [[yakıt]].
[[Dosya:BP bensinstasjon, Nøtterøy.JPG|250 px|thumb|right|Benzin pompaları]]
 
* 150 °C’a kadar ham benzin,
* 150-250 °C’a kadar [[gaz yağı]], [[kerosen]], jet yakıtı,
* 250-350 °C’a kadar [[dizel]] yakıtı,
* 350 °C’dan sonra da ağır yağlar elde edilir.
 
Kimyasal olarak benzin ham petrolün özelliğine bağlı olarak 120’den fazla [[hidrokarbon]] ihtiva eder. Bunların çoğu doymuş hidrokarbon yapısında olup, 4’den 12’ye kadar karbon ihtiva ederler.
Benzin pompaları
 
150 °C’a kadar ham benzin,
Sentetik olarak benzini [[Alman]] kimyager Bergius’un metodu ile kömürden elde etmek mümkündür. Bu metoda göre kömür yüksek basınç altında katalitik hidrojenasyon ile sıvı hidrokarbonlara dönüştürülür.
150-250 °C’a kadar gaz yağı, kerosen, jet yakıtı,
 
250-350 °C’a kadar dizel yakıtı,
Fischer-Tropsch ise [[karbonmonoksit]] ile [[hidrojen]]i katalitik olarak birleştirerek sıvı hidrokarbon elde etmiştir. Her iki metod ile hem daha pahalı hem de daha kalitesiz benzin elde edilmektedir. Ancak yakın bir gelecekte bu proseslerin ticari önemi olma ihtimali vardır.
350 °C’dan sonra da ağır yağlar elde edilir.
 
Kimyasal olarak benzin ham petrolün özelliğine bağlı olarak 120’den fazla hidrokarbon ihtiva eder. Bunların çoğu doymuş hidrokarbon yapısında olup, 4’den 12’ye kadar karbon ihtiva ederler.
Organik bileşenlerin parçalanması, katalitik veya ısı ile bozunmasıyla elde edilen benzin, bugünün motorlarının çoğu için gerekli olan yüksek performansı sağlar. Benzin en fazla içten yanmalı motorlarda ve bir dereceye kadar da özel sobalarda yakıt olarak, organik kimyada ise çözücü olarak kullanılır. Yağ endüstrisinin ilk zamanlarında büyük ölçüde atılan benzin, otomobil sanayiinin gelişmesiyle büyük önem kazanmıştır. Motor benzininin kaynama noktası 32,2 °C ile 210 °C arasındadır. Motor yakıtı olarak fonksiyonlarını tam yapabilmesi için, ticari benzin, şu özelliklere sahip olarak üretilmelidir:
Sentetik olarak benzini Alman kimyager Bergius’un metodu ile kömürden elde etmek mümkündür. Bu metoda göre kömür yüksek basınç altında katalitik hidrojenasyon ile sıvı hidrokarbonlara dönüştürülür.
 
Fischer-Tropsch ise karbonmonoksit ile hidrojeni katalitik olarak birleştirerek sıvı hidrokarbon elde etmiştir. Her iki metod ile hem daha pahalı hem de daha kalitesiz benzin elde edilmektedir. Ancak yakın bir gelecekte bu proseslerin ticari önemi olma ihtimali vardır.
# Değişik yük altında ve hızda durmadan yanabilmeli;
Organik bileşenlerin parçalanması, katalitik veya ısı ile bozunmasıyla elde edilen benzin, bugünün motorlarının çoğu için gerekli olan yüksek performansı sağlar. Benzin en fazla içten yanmalı motorlarda ve bir dereceye kadar da özel sobalarda yakıt olarak, organik kimyada ise çözücü olarak kullanılır. Yağ endüstrisinin ilk zamanlarında büyük ölçüde atılan benzin, otomobil sanayiinin gelişmesiyle büyük önem kazanmıştır. Motor benzininin kaynama noktası 32,2 °C ile 210 °C arasındadır. Motor yakıtı olarak fonksiyonlarını tam yapabilmesi için, ticari benzin, şu özelliklere sahip olarak üretilmelidir:
# Motorun kolay çalışması için soğuk havalarda yeterli olarak buharlaşmalı;
Değişik yük altında ve hızda durmadan yanabilmeli;
# Sıcak havalarda aşırı derecede buharlaşarak tıkanmalara sebep olmamalı;
Motorun kolay çalışması için soğuk havalarda yeterli olarak buharlaşmalı;
# Motorda kurum teşkiline yol açan kaynama noktası yüksek olan bileşikleri bertaraf etmeli;
Sıcak havalarda aşırı derecede buharlaşarak tıkanmalara sebep olmamalı;
# Depo içinde oksitlenmeye yol açmamalı;
Motorda kurum teşkiline yol açan kaynama noktası yüksek olan bileşikleri bertaraf etmeli;
# [[Buji]] tıkanmasını ve [[karbüratör]] buzlanmasını minimuma indirmelidir.
Depo içinde oksitlenmeye yol açmamalı;
 
Buji tıkanmasını ve karbüratör buzlanmasını minimuma indirmelidir.
Benzinin motorlarda hava ile olan hassas karışımı, iklim ve mevsime göre düzenlenir. Benzinin kalitesini belirten en önemli faktör, oktan sayısıdır. [[Oktan sayısı]] benzinin yanma esnasında vurmaya karşı direnç kabiliyetinin bir ölçüsüdür. Şayet oktan sayısı çok küçük ise motor vurur ve zarara uğrar. [[Oktan sayısı]] çok yüksek ise fazla kaliteli olması istenmediğinden gereksiz yere para ödenmiş olur. [[Otomobil]] motorları çeşitli oktanlara ihtiyaç gösterdiğinden piyasaya çok sayıda oktan sayıları farklı olan benzin sürülmektedir. Çeşitli türlerdeki benzinlerin verdikleri enerjiler arasında küçük farklar vardır. Şayet otomobil süpap vurmadan çalışıyorsa, farklı benzinlerle aldığı mesafeler aynıdır.
 
 
[[Kategori:Organik bileşikler]]
[[Kategori:Petrol ürünleri]]
[[Kategori:IARC grubu 2B kanserojenler]]
[[Kategori:Fransızcadan Türkçeye geçen sözcükler]]
 
[[af:Petrol]]
[[an:Benzina]]
[[ar:بنزين (وقود)]]
[[ast:Gasolina]]
[[az:Benzin]]
[[be:Бензін]]
[[bg:Бензин]]
[[bn:পেট্রল]]
[[bs:Benzin]]
[[ca:Gasolina]]
[[cs:Benzín]]
[[da:Benzin]]
[[de:Motorenbenzin]]
[[el:Βενζίνη]]
[[en:Gasoline]]
[[eo:Benzino]]
[[es:Gasolina]]
[[et:Bensiin]]
[[eu:Gasolina]]
[[fa:بنزین]]
[[fi:Bensiini]]
[[fr:Essence (hydrocarbure)]]
[[fy:Benzine]]
[[ga:Peitreal]]
[[gan:汽油]]
[[gd:Peatrail]]
[[gl:Gasolina]]
[[he:בנזין]]
[[hi:पेट्रोल]]
[[hr:Benzin]]
[[hu:Benzin]]
[[id:Bensin]]
[[io:Benzino]]
[[is:Bensín]]
[[it:Benzina]]
[[ja:ガソリン]]
[[kk:Бензин]]
[[ko:휘발유]]
[[lo:ນໍ້າມັນເຊື້ອໄຟ]]
[[lt:Benzinas]]
[[lv:Benzīns]]
[[ml:പെട്രോൾ]]
[[ms:Petrol]]
[[my:ဓာတ်ဆီ]]
[[new:ग्यासोलिन]]
[[nl:Benzine]]
[[nn:Bensin]]
[[no:Bensin]]
[[pl:Benzyna]]
[[pnb:پٹرول]]
[[pt:Gasolina]]
[[ro:Benzină]]
[[ru:Бензин]]
[[sa:पेट्रोल्]]
[[scn:Binzina]]
[[sh:Benzin]]
[[simple:Gasoline]]
[[sk:Benzín]]
[[sl:Bencin]]
[[sr:Моторни бензин]]
[[su:Bénsin]]
[[sv:Bensin]]
[[sw:Petroli]]
[[ta:பெட்ரோல்]]
[[te:పెట్రోల్]]
[[tg:Бензин]]
[[th:แก๊สโซลีน]]
[[tl:Gasolina]]
[[uk:Бензин]]
[[vi:Xăng]]
[[wo:Esaas]]
[[yi:בענזין]]
[[zh:汽油]]
[[zh-yue:電油]]
"https://tr.wikipedia.org/wiki/Benzin" sayfasından alınmıştır