Sarıbıçaklar: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
Kmoksy (mesaj | katkılar)
Kmoksy (mesaj | katkılar)
24. satır:
[[Dosya:Yellowknife River downstream.JPG|260px|thumb|right|[[Yellowknife Nehri]]]]
[[Dosya:Great Slave Lake and Lake Athabasca 6.png|260px|thumb|left|[[Büyük Esir Gölü]]]]
Sarıbıçaklar tarihi olarak [[Büyük Esir Gölü]]'nün (''Tinde'e'' «Great Lake») kuzey ve kuzeydoğu çevresinde [[Yellowknife Nehri]] ile [[Yellowknife Körfezi]] (''Weledeh Cho'' «Inconnu River») yörelerinde ve [[Coppermine Nehri]] boyunca kuzeye doğru olan alanda, kuzeydoğuda [[Back Nehri]] (''Thlewechodyeth'' ya da ''Thlew-ee-choh-desseth'' «Great Fish River»)<ref name="EoC">{{cite web|url= http://www.thecanadianencyclopedia.com/index.cfm?PgNm=TCE&Params=A1ARTA0000440 |last= Marsh|first= James|authorlink= James Harley Marsh|title= Back River|work= [[The Canadian Encyclopedia]]|publisher= [[The Historica Dominion Institute]]|accessdate= 2010-08-05}}</ref> ve doğuda [[Thelon Nehri]] (ya da ''Akilinik'') yörelerinde yaşıyorlardı<ref>{{cite journal|title=The Stefansson-Anderson Arctic Expedition of the American Museum: Preliminary Ethnological Report|journal=Anthropological Papers of the American Museum of Natural History|volume=14|publisher=American Museum of Natural History|location=New York|year=1919|pages=26|isbn=0065-9452|oclc=1116815|url=http://books.google.com/?id=O9Bb-f8oZPEC&printsec=titlepage}}</ref>. Bölgedeki büyük nehirleri ve geleneksel karayollarını kullanarak ticaret ve seyahat için [[Hudson Körfezi]] gibi uzak doğularında bulunan yerlere de giderlerdi. SarıbıçaklarlarSarıbıçaklarla ilk karşılaşan [[Avrupalı]] 1769-72 yıllarında yöreyi dolaşan [[Samuel Hearne]]'dir ve karşılaştığı yeni yerlileri ''Copper Indians'' (Bakır Kızılderilileri) adıyla kaydetmiştir. Daha sonraki Avrupalı gezgin ve kâşiflerce farklı yerlerde rastlanan Sarıbıçaklar 1800 ve 1900 lü yıllarda bölgedeki en büyük ve en güçlü Kızılderili kabilesiydi.
 
Avrupalılar tarafından ilk kez [[Samuel Hearne]] (1769-72) ile karşılaşan Sarıbıçaklar daha sonra Mackenzie (1786), Franklin (1819-22, 1825-27, 1845-48), Back (1933-35), Dease ve Simpson (1837-39) ve son olarak da Richardson ile Rae (1847-49) tarafından ziyaret edilmişlerdir<ref name="refWeledeh">Weledeh Yellowknives Dene (1997), [http://www.akaitcho.info/linked/weledeh%20yellowknife%20dene%20history.pdf Weledeh Yellowknives Dene, a history]. Dettah: Yellowknives Dene First Nation Council</ref>.
 
Sarıbıçaklar ve Tlınçonlar Büyük Esir Gölü'nün kuzey kıyılarında yaşarlarken atalardan kalma düşmanlıkları vardı ve 1830 larda buradan Sarıbıçaklar hariç Tlınçonların silindiği rapor edilmiştir. Görüşler farklı olsa da, kalıntıları Büyük Esir Gölü'nün güneyinde bulunmaktadır ya da Tlınçonlar Sarıbıçaklarla evlilikler dolayısıyla birleşmişlerdir. Sarıbıçak topraklarında [[altın]] bulunmasından sonra Tlınçonlar, Denesulineler ve Sarıbıçaklar arasında büyük bir karışım yaşanmıştır ve bunlar [[Dettah]] [[Kızılderili rezervi|rezervine]] yerleşmişlerdir. Devlet finansmanı ile 1950 lerin ortalarında [[Latham Adası]]'nın ucunda kurulan [[N'Dilo]] rezervi diğer Sarıbıçak rezervidir. Yellowknives Dene First Nation geniş kapsamlı bir toprak talebi müzakereleri sonucunda ancak 1990 larda kurulabilmiştir. Herbiri bağımsız olarak devletçe tanınan Dettah ile N'dilo rezervlerinde yaşayan Sarıbıçaklar ''Akaitcho Land Claim Process'' sürecini yaşamaktadırlar.
 
Başka bir Dene grubu da kendilerinin tarihi ''Yellowknife Indian'' kabileleri olduğu iddiasını ortaya atıp Tlınçon-Denesuline karışımı ''Yellowknives Dene First Nation'' dışında ondan bağımsız olması gerektiklerini söylerler. Bunlar günümüzde [[Treaty 8]] anlaşması altında ayrı bir ''First Nation'' olarak tanınmayı bekliyorlar.
1900 yılındaki Treaty 8 anlaşmasını imzalayanlar arasında Sarıbıçak reisi [[Chief Snuff]] da bulunuyordu. Chief Snuff'un kabilesi Büyük Esir Gölü'nün güney kıyılarında ve doğu kolunda yaşıyordu. [[Taltson Nehri]] civarında bulunan bu kabile 1920 lerde ''Rocher River People'' adıyla bilinirdi. Chief Snuff'un yaşaadığı yer bugün Taltson Nehrindeki ''Snuff Channel'' olarak bilinir. Sarıbıçaklar 1960 ların başlarına kadar bu bölgede ikamet ediyorlardı. Rocher Nehrindeki okulun aşağısında yangın çıkmasından dolayı buradan zorla [[tehcir]] ettirilmişlerdir. Çok uzun olmayan bir süre sonra burada Taltson Nehri hidroelektrik barajının inşa edildiği kaydedilmiştir. 1960 larda ''Rocher River Yellowknives'' kabilesinin son reisi olan Chief Pierre Frise bu barajın yapımına şiddetle karşı çıkmıştır. Bundan sonra gerçek Sarıbıçaklar Fort Resolution, Yellowknife ve Kanada'nın diğer bölgelerine dağılmışlardır.
 
== Günümüzdeki gruplar ==
"https://tr.wikipedia.org/wiki/Sarıbıçaklar" sayfasından alınmıştır