İnyupikler: Revizyonlar arasındaki fark

Et ihtiyacının karşılandığı hayvanlar içinde ilk sırayı [[balina]] (özellikle de [[Grönland balinası]]) alır. Balinanın yağlı deri altı katmanıyla birlikte derisi ([[maktak]]) en gözde olan kısmıdır ve çiğ olarak tüketilir. Balinanın [[kalp|kalbi (yüreği)]], [[böbrek|böbreği]] ve [[dil]]i haşlanarak tüketilir. Yemeklik yağın büyük bir kısmı balinadan sağlanır. Rengeyiği eti bile balina yağında pişirilir. Balina eti 5-6 gün dinlendirildiğinde tadı daha güzel ve yiyimli olur. İkinci sırayı [[fok]] türleri (özellikle de [[sakallı fok]], ''ugruk'') alır. Fokların kalbi, [[karaciğer]]i ve kısa [[kaburga]]ları en çok tercih edilen kısımlarıdır. Eti tuzlu suda haşlanarak ya da pişirilerek tüketilir. Eskiden haşlama için deniz suyu kullanılırdı. Karaciğeri kızartılarak tüketilir. Eti kurutulur ve daha sonra bu kurutulmuş et fok yağına batırılarak yenir. Fok etleri ayrıca toprağa gömülerek bir süre fermente edildikten sonra tüketilir. [[Bağırsak]]ları da balina yağıyla birlikte çiğ yenir. [[Beyin|Beyni]] kafasıyla birlikte haşlandıktan sonra tüketilir. [[Göz]]leri yenir. [[Mide]]si yenebilir, bazen de kurutularak yağdanlık olarak kullanılır. Fokların [[dalak]], [[akciğer]] gibi diğer organları köpek maması olarak tüketilir. Üçüncü sırayı [[mors]] alır. Morsun kalbi, karaciğeri ve kaburgaları yenir. Beyni çiğ olarak tüketilir. Karkasın büyük bir kısmı köpek maması olarak değerlendirilir. Omuz ve yüzgeç etleri derisiyle birlikte fermente edildikten sonra haşlanarak tüketilir. Böbrekleri de değerli bir yiyecektir. Diğer deniz memelilerine göre daha sert olan mors eti balina ve fok eti gibi kesinlikle dondurularak yenmez. Dördüncü sırayı [[beyaz balina]] alır. Grönland balinası gibi tüketilir. Eti haşlanır. Beşinci sırayı [[rengeyiği]] alır. Yağ bakımından fakirdir. Bacaklarındaki [[kemik iliği]] yenir. Kemik ve etinden [[çorba]] yapılır. Eti daha çok ''akutuq[[akutaq]]'' yapımında değerlendirilir. Dışkısı yakıt olarak kullanıldığı gibi köpek maması olarak da değerlendirilir ve hatta insanlarca kıtlık gibi acil durumlarda yağ ile karıştırılıp yenir. Altıncı sırayı [[kurt]], [[tilki]] ve [[ayı]] alır. Kurt ile [[kızıl tilki]] ve [[kutup tilkisi]] eti çok sevilir ve haşlanarak tüketilir. [[Kutup ayısı]] ile [[boz ayı]] çiğ ya da haşlanarak yenir. Kutup ayısının karaciğeri kesinlikle yenmez ve "zehirli" olarak kabul edilir ve sakınılır. Yedinci sırayı [[köpek]]ler alır. Daha çok içbölge İnyupikleri (''Nunamiut'') tarafından yiyecek ve giyecek olarak kullanılır. Özellikle erginleşmemiş yavruları haşlanarak tüketilir. Sekizinci sırayı [[sığın]] geyiği alır. Bütünüyle gıda olarak görülür. Boynuzları da değerli malzemedir. Dokuzuncu sırayı [[tavşan]] alır. Tuzaklanarak tutulur ve eti yenir, postu giyecek malzemesi olarak değerlendirilir. Eskiden [[Arktika gelengisi]] de bunun gibi kullanılırdı. Her ikisi de postu soyulduktan sonra haşlanarak tüketilir. Postları için avlanan [[gelincik]], [[kakım]], [[kutup porsuğu]] (''Gulo gulo''), [[lemming]] gibi ufak hayvanların etleri yenmez. Onuncu sırayı [[kuşlar]] alır. [[Kaz]]lar tüyleri yolunmadan birlikte kızartılır. Günümüzde tüyleri şilte ve yastık içi malzemesi olarak kullanılmaktadır. Taze olarak tüketilebildiği gibi kurutularak ya da dondurularak da saklanır. [[Tavuksular]]dan kuş türleri yağda kızertılır ya da çorba yapılır. Bir çorba için iki ya da üç [[ördek]] kullanılır. [[Kar kekliği|Kar keklikleri]] (''Lagopus lagopus'' ve ''muta'') aynı şekilde kullanılır. [[Kar baykuşu]]ndan elde edilen yağ önceleri yemeklik için kullanılıyordu. Eti de yendiği gibi kanatları da süpürge olarak kullanılır. [[Dalgıç kuşları]] daha çok maske yapımı için avlansa da etleri de yenir. Yağmurluk olarak kullanılan parkalar martı ve ördeklerin derisinden yapılır. On birinci ve son sırayı [[balık]]lar alır. Daha çok iç bölge İnyupiklerinde yiyecek olarak kullanılır. Balıkların çoğu dondurularak ya da kurutularak çiğ tüketilir.<ref name="refSpencer">Robert F. Spencer (1959), [http://hdl.handle.net/10088/15465 The North Alaskan Eskimo, a study in ecology and society], Smithsonian Institution, Bureau of American Wthnology Bulletin 171</ref>

'''Akutuq[[Akutaq]]''' : Erimiş [[ren geyiği]] yağı ile ince kıyılmış ren geyiği etinden bulamaç gibi hazırlanıp bir tepsiye dökülüp çiğ yenir. Mevsimine göre malzeme değişkenlik gösterebilir ve de eklenebilir. Bunlar içinde en makbulü, böğürtlensi ya da üzümsü meyvelerin de dahil edilmesidir.

İngilizcede Eskimolar sözkonusu olduğunda "Eskimo dondurması" (''Eskimo ice cream '') ya da Kızılderililer sözkonusu olduğunda da "Kızılderili dondurması" (''Indian ice cream'') denen AkutuqAkutaq, Türkçedeki külahlı "[[dondurma]]" kavramıyla uyuşmaz.