Vikipedi

Salamis Deniz Muharebesi: Revizyonlar arasındaki fark

Etkileşimli olarak geçmişe göz at
[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
← Önceki sürümle aradaki farkSonraki sürümle aradaki fark →
İçerik silindi İçerik eklendi
GörselVikimetin
Makedon (mesaj | katkılar)
Devriyeler
6.771 değişiklik
kDeğişiklik özeti yok
Makedon (mesaj | katkılar)
Devriyeler
6.771 değişiklik
kDeğişiklik özeti yok
68. satır:
Olayların savaşa varmasının tek nedeni, kuşkusuz ki tarafların saldırıdan yana olmaları değildir.<ref name = L164/> Bu sırada Serhas'a, Grekler arasında görüş ayrılıkları çıkmaya başladığına ilişkin haberler gelmektedir. Esas ayrılık, Grek İttifakı Donanması Komutanı Spartalı [[Eurybiades]]'in ve diğer Moralı komutanların, henüz yapılabiliyorken Salamis'den Mora kıyılarına çekilmek istemeleriydi.<ref>Herodotus [http://www.perseus.tufts.edu/cgi-bin/ptext?doc=Perseus%3Atext%3A1999.01.0126;query=chapter%3D%231383;layout=;loc=8.75.1 VIII, 74]</ref> Oysa Themistokles Salamis Boğazı'nda kalmak ve muharebeyi burada kabul etmek görüşündedir. Themistokles Salamis'ten çekilmenin, hem Perslerin hem de Greklerin gözünde bir çeşit teslimiyet olarak görüleceğini muhtemelen biliyordu.<ref>S. Cummins, Sh.: 23</ref> Diğer yandan Themistokles'e göre Salamis Boğazı, Pers Donanması'nın sayısal üstünlüğünün bir işe yaramayacağı bir muharebe alanıydı.<ref>Herodotus, [http://www.perseus.tufts.edu/cgi-bin/ptext?doc=Perseus%3Atext%3A1999.01.0126;query=chapter%3D%231389;layout=;loc=8.79.1 VIII, 79]</ref> Grek müttefikler arasındaki bu anlaşmazlığın Pers komutanlığını yanıltmak ve yanlış karar vermesini sağlamak için planlı olarak yayıldığı yönünde görüşler de vardır.<ref name = h310/> Salamis açıklarından çekilme yönündeki eğilimleri, bir yılgınlığın göstergesi olarak görmek de olasıdır. Yunanistan'ın büyük bir bölümü Pers Ordusu'nca istila edilmiş ve üç kent yağmalanmıştı. Bunların Greklerde bir yılgınlık, umutsuzluk yaratmış olması beklenebilir. Nitekim Atina yağmalanırken, en azından bir hafta Grek iradesi hareketsiz kalmıştır.<ref name = L164/> Diğer yandan bir Pers kuvvetinin, Grek İttifakı Donanması'nın kararlılığını denemek için ve aynı zamanda Grek komutanlar arasındaki fikir ayrılığını kışkırtmak için<ref name="mh"/> Kıstak yönünde yürüyüşe geçirilmiş olması da etkili olmuş olabilir.<ref name = L164/><ref name = h310/>
 
Serhas, bu haberleri alınca Donanma'ya, Salamis sahilleri açığında devriye çıkartarak Körfez'in güney kesimini ablukaya almaları emri vermiştir.<ref name = h310/> Daha sonra hava kararırken, muhtemelen Grekleri acele bir geri çekilmeye kışkırtmak için ablukayı kaldırma emri vermiştir.<ref name = h310>Holland, Sh.: 310–315</ref> Bu arada Grek komutanlar arasındaki stratejik anlaşmazlığın farkında olduğundan Ordu'ya Korint Kıstağı Heordot'un anlatımına göre<ref name="l"/> aynı akşam (24 Eylül akşamı<ref name="sbxiii"/>) Themistokles, son derece başarılı uygulanan bir yanıltma girişiminde bulunmuştur. Serhas'a ''Sicinnus'' adındaki kölesini göndermiştir.<ref name = VIII75>Herodotus [http://www.perseus.tufts.edu/cgi-binhopper/ptexttext?doc=Perseus%3Atext%3A1999.01.0126;query=chapter%3D3Abook%3D8%3Achapter%231384;layout=;loc=3D75%3Asection%3D1 Herodot, 8.7675.1 VIII, 75]</ref> Köle [[Plutarkhos]]'a göre bir Persdi ve Themistokles'in çocuklarının hocasıydı. Sicinnus, Serhas'ıkendisini GrekAtinalı komutanların neredeyse panik halinde olduklarınageneralin, konumlarınıdiğer terkGrek etmeyikomutanlarından hesapladıklarınahabersiz iknaolarak etmiştir.gönderdiğini, Grekkendisinin İttifakıPers Donanması'nıtarafında elden kaçırmak istemiyorsaolduğunu, Salamissavaşı Boğazı'nınPerslerin güneykazanmasını çıkışınıtercih ablukayaettiğini almalıdırsöylemiştir. Eğer DonanmasıSerhas'nıı Salamis'leGrek Yunanistankomutanların anakarasıneredeyse arasınapanik sürersehalinde Grekolduklarına, Donanmasınıkonumlarını kolaylıklaterk yenilgiyeetmeyi uğratabilirdihesapladıklarına ikna etmiştir.<ref name="VIII75">Herodotus, [http://www.perseus.tufts.edu/cgi-binhopper/ptexttext?doc=Perseus%3Atext%3A1999.01.0126;query=chapter%3D3Abook%3D8%3Achapter%3D75%231384;layout=;loc=8.76.13Asection%3D2 VIIIHerodot, 8.75.2]</ref><ref nameGrek =İttifakı VIII75/><refDonanması'nı name="l"/>elden Themistokleskaçırmak Persistemiyorsa, Salamis Boğazı'nın güney çıkışını ablukaya almalıdır. Eğer Donanması'nı BoğazSalamis'ale çekmekYunanistan içinanakarası değil,arasına tamsürerse tersineGrek uzakDonanmasını tutmakkolaylıkla içinyenilgiye çabalıyormuş gibi görünüyorduuğratabilirdi.<ref name = h310"l"/> Esasen Bu girişimle Themistokles kendisini Perslerle işbirliği yapmaya çalışıyor gibi göstermiştir.<ref name="l"/> Hatta, taraf değiştirmeye eğimliydi.<ref name="mh"/> Bu tam da Serhas'ın duymak istediği haberdi. Atinalıların teslim olmaya eğilimli olduklarını düşündü.<ref group=not>Sicinnus, bu başarılı hizmeti karşılığında azat edilmek ve Grek vatandaşlığına kabul ile ödüllendirilmiştir.[http://www.molossia.org/milacademy/salamis.html]</ref> Bu durumda Grek İttifakı Donanması'nın Artemision'dan geriye kalan kısmını da imha edebilirdi.<ref name = h310/> Greklerin dağılmasını göze alamazdı, bu takdirde her kente ayrı ayrı saldırması gerekecekti. Tüm Grek gücünü tek hamlede imha etmeliydi.<ref>Nepos, Sh.: 86</ref> Bütün bunları doğru kabul eden Serhas o akşam donanmayı Boğaz'ın güney girişini tutmak üzere harekete geçirmiştir.<ref nameBunun =için VIII76>Herodotusgece yarısı batı kanatlarını Salamis'i saracak şekilde manevra ettiler.<ref>[http://www.perseus.tufts.edu/cgi-binhopper/ptexttext?doc=Perseus%3Atext%3A1999.01.0126&layout=&loc=%3Abook%3D8%3Achapter%3D76%3Asection%3D1 Herodot, 8.76.1]</ref> VIIIAmaçları Grek İttifakı Donanması'nın buradan kaçmasını önlemekti. Bir başka önlem olarak da boğazın güney çıkışının ortasında Psyttaleia olarak bilinen adaya yaklaşık 400 asker çıkarmıştır. Burada amaç, batan ya da karaya vuran gemilerden adaya çıkan Grek askerleri öldürmek ya da esir almaktır.<ref>[http://www.perseus.tufts.edu/hopper/text?doc=Perseus%3Atext%3A1999.01.0126%3Abook%3D8%3Achapter%3D76%3Asection%3D2 Herodot, 8.76.2]</ref> Bu arada muharebe sahasını rahatlıkla görebileceği şekilde boğaza hakim bir dağın eteklerinde kendisine bir taht kurdurmuştur. Aynı zamanda başarılı savaşan komutanlarını da belirleyecektir.<ref name = h318/>
 
Herodot'a göre Grekler geceyi, davranış biçimleri üzerinde hararetli tartışmalarla geçirmiştir.<ref>Herodotus [http://www.perseus.tufts.edu/cgi-bin/ptext?doc=Perseus%3Atext%3A1999.01.0126;query=chapter%3D%231389;layout=;loc=8.79.1 VIII, 78]</ref> Peloponesliler tahliyeden yanaydılar.<ref>Herodotus [http://www.perseus.tufts.edu/cgi-bin/ptext?doc=Perseus%3Atext%3A1999.01.0126&layout=&loc=8.70 VIII, 70]</ref> Özellikle Spartalılar ve Donanma Komutanı Eurybiades karada, Kıstak'a yakın savaşmaktan yanaydılar. Herhangi bir yenilgi durumunda Mora içlerine çekilme olanakları olurdu. Themistokles, Pers Donanması'nın Ordu'yu sürekli ikmal edebileceğini söyleyerek Eurybiades'e kaç savunma duvarı inşa edeceğini sormuştur.<ref name="mna"/> Bu arada Themistokles Serhas'a karşı giriştiği savaş hilesi işleri savaşa doğru sürüklüyordu.<ref name = VIII75/> Aynı gece Atina'dan sürgün edilmiş olanları geri çağıran bir karar sayesinde [[Aristides]] geri geldi. Aritides'den başka Perslerden kaçanlar da vardı. Bu sayede Grek komutanları Pers Donanması'nın o geceki manevrasını öğrendiler.<ref>Herodotus [http://www.perseus.tufts.edu/cgi-bin/ptext?doc=Perseus%3Atext%3A1999.01.0126;query=chapter%3D%231388;layout=;loc=8.80.1 VIII, 81]</ref><ref>Herodotus [http://www.perseus.tufts.edu/cgi-bin/ptext?doc=Perseus%3Atext%3A1999.01.0126;query=chapter%3D%231391;layout=;loc=8.83.1 VIII, 82]</ref> Bu durumda Moralılar da çekilemeyeceklerini, savaşmak zorunda olduklarını kabul ettiler.<ref name = VIII83/> Aslında Themistokles'in Serhas'a karşı uyguladığı savaş hilesinin bir amacı da Salamis'ten çekilme kararına engel olmak ve Grek İttafakı Donanması'nın muharebeyi burada kabul etmesini sağlamaktı.<ref name="VIII75"/> Bununla birlikte Moralılar Themistokles'in hilesinden haberdar oldukları öne sürülmüştür. Bu yüzden sakince Salamis'de muharebeye girmeyi kabul ettiler.<ref>Holland, p316</ref> Böylece Grek İttifakı Donanması bir gün sonra girişilecek muharebenin hazırlıklarına başlayabilmiştir. Diğer yanda ise Pers Donanması tüm gece boyunca boşu boşuna bölgeden çekilen Grek gemilerini aramıştır. Pers Donanması ertesi sabah Grek İttifakı Donanması'na hücum etmek için boğaza yöneldiler. Bu konuda nasıl karar alındığı yönünde bir bilgi yoktur. Sadece, Grek İttifakı Donanması ile muharebeye karar verildiği açıktır.<ref name = h318>Holland, p318</ref>
128. satır:
Muharebeden önceki akşam Pers Donanması'nın boğazın çıkışını engellemek için gönderildiği kesin gibidir. Herodot, Pers Donanması'nın karanlık çöktüğünde, çekilen Grek gemilerini yakalamak için boğaza girdiklerini ileri sürmektedir.<ref>Herodotus [http://www.perseus.tufts.edu/cgi-bin/ptext?doc=Perseus%3Atext%3A1999.01.0126;query=chapter%3D%231385;layout=;loc=8.75.1 VIII, 76]</ref> Günümüz tarihçilerinin bir kısmı, gece karanlığında bu sınırlı alanda manevra yapmanın güçlüğünü ileri sürerek Herodot'un bu açıklamasına kuşkuyla bakarlar.<ref name = h320/><ref name = L181>Lazenby, Sh.: 181</ref> İki olasılık ortaya konmaktadır. Ya Pers gemileri gece boğaza girişi kapadılar ve gün ağarırken boğaza girdiler, ya da gece boğaza girerek gün ışıdığında girişilecek muharebe için düzeni aldılar.<ref name = h320/><ref name = L181/> Zamanlaması ne olursa olsun Pers Donanması, Boğaz'ın güney çıkışını tutan başlangıçtaki doğu-batı cephelenişinden, Vavari Burnu üzerinden çark ederek kuzey-güney yönünde bir hatta geldiler.<ref name = L174>Lazenby, Sh.: 174–180</ref> [[Eshilos]]'a göre Pers Donanması üç hat halinde düzenlenmiştir.<ref name = h310/> Güçlü Fenike Filosu sağ kanatta, [[İyonlar]] sol kanatta ve diğer filolar merkezde yer almaktadır.<ref name = VIII85>Herodotus [http://www.perseus.tufts.edu/cgi-bin/ptext?doc=Perseus%3Atext%3A1999.01.0126;query=chapter%3D%231394;layout=;loc=8.84.1 VIII 85]</ref> Donama üç hat olarak manevra sürdürmektedir. Fakat Boğaz'da ilerledikçe bölünmeler başlamıştır.<ref name="mh"/>
 
Diodorus'a göre Mısır Filosu Salamis Adası'nı batı tarafından dolaşarak Boğaz'ın kuzey tarafını tutmak için gönderilmiştir.<ref name = DSXI17>Diodorus Siculus, Biblioteca Historica [http://www.perseus.tufts.edu/cgi-bin/ptext?doc=Perseus%3Atext%3A1999.01.0084;query=chapter%3D%2393;layout=;loc=11.18.1 XI, 17]</ref> Görünüşe göre Serhas Greklerin mücadele edeceğini beklemiyordu. Güneyden saldırdığına göre bir kısım Grek gemisi Boğaz'ın kuzey çıkışından kaçmaya çalışacaktı. Mısır Filosu'nun kuzey çıkışı tutmak için gönderilmesi, bir tuzak oluşturma girişimi gibi görülüyor.<ref name = h310/> Ancak Herodot'ta bu bilgi yer almaz. Buna dayanarak günümüz tarihçilerinden bir kısmı Diodorus'un verdiği bu bilgiyi kabul etmemektedir.<ref name = L174/> Bir kısım tarihçi de bir olasılık olarak görür.<ref name = h310/> Serhas, boğazın güney çıkışının ortasında Psyttaleia olarak bilinen adaya yaklaşık 400 asker çıkarmıştır. Burada amaç, batan ya da karaya vuran gemilerden adaya çıkan Grek askerleri öldürmek ya da esir almaktır.<ref name = h318/>
 
=== Muharebenin başlangıç manevraları ===
"https://tr.wikipedia.org/wiki/Salamis_Deniz_Muharebesi" sayfasından alınmıştır