Korelasyon: Revizyonlar arasındaki fark
[kontrol edilmemiş revizyon] | [kontrol edilmiş revizyon] |
İçerik silindi İçerik eklendi
k r2.7.2) (Bot: Eklenen: ky:Корреляция Değiştirilen: sl:Korelacija |
Değişiklik özeti yok |
||
108. satır:
''Sahte korelasyon'' hakkında birçok örnek verilmiştir ve bunlar bazan alaycı, bazan şaşırtıcı ve bazan gülünçtür. Bunlardan bazılarını verip niçin ''sahte korelasyon'' bulunduğunu açıklayalım:
*
* Bir sahil şehrinde aylık dondurma satışlariı ile aylık denizde boğulma sayıları
* Ayakkabı ile uyumak, baş ağrısı ile uyanmakla yakın pozitif korelasyon gösterir. Bu demek değildir ki ayakkabi ile yatmak baş ağrısı doğurur. Çok daha uygun bir açıklama, her ikisinin de fazla alkolik içki kullanma sonucu ortaya çıkmasıdır.
* Bir yangına müdahale eden itfaiye mensuplarının sayısı ile yangından ortaya çıkan maddi hasar birbirleri ile yakın korelasyon gösterirler. Bu demek değildir ki itfaiye mensubu sayısı artışı (yağmacı artışı gibi) daha çok maddi hasar çıkmasına neden olur. Asıl açıklama yangının büyüklüğü ve şiddetine
* 1950lerden beri hava kirliği göstergeleri ile polise bilirilen hırsızlık olayları sayısı pozitif korelasyon göstermektedir. Bu demek değildir ki hava kirliği artışı hırsızlık olaylarının artışına; yahut hava kirliğinin artışı hırsızlik sayısı artışına neden olmuştur. Her iki değişken de hızlı şehirleşme dolayısı ile artış göstermektedir.
122. satır:
[[Dosya:Anscombe.svg|thumb|325px|right|Korelasyon katsayı değeri aynı r=0,81 olan dört değişik örneklem veri]]
Pearson'un
Dört değişik veri çiftini ve dört ''serpme diyagram''ını kapsayan ve istatistikçiler arasında çok iyi bilinen yandaki gösterimler İngiliz asıllı Amerikan istatistikçi [[Francis Anscombe]] tarafından hazırlanan bir yazıda gösterilmiştir. <ref>Anscombe, Francis J. (1973) Graphs in statistical analysis. ''American Statistician'', C.27 say. 17-21.</ref> Gösterilen 4 değişik ''y'' değişkeninin hepsi için de aynı olan [[ortalama]] (7,5), [[standart sapma]] (4,12), korelasyon katsayısı (0,81) ve regresyon doğrusu (<math>y = 3 + 0.5x</math>) bulunmaktadır. Fakat gösterimden açıkca görülmektedir ki dört Y değişkenin dağılımları çok farklıdır. Sol yukarıdaki göstergede iki değişken birbirine korelasyon ile ilişkili olup her iki
Bu örnek açıkca göstermektedir ki bir özetleme istatistiğine (burada korelasyon katsayı değerine) dayanarak, verilerin daha ayrıntılı incelenmesi yapılmadan, ortaya sonuç çıkartma iyi inceleme için gayet yetersizdir.
|