Adapa: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
Zohak (mesaj | katkılar)
Değişiklik özeti yok
Zohak (mesaj | katkılar)
Değişiklik özeti yok
2. satır:
{{Mezopotamya mit (kahraman)}}
 
'''Adapa''', [[Mezopotamya mitolojisi]]nde yaratılmış ilk insaninsandır. Adapa antik bir [[Sümer]] kralıdır, [[Sümer]]'in krallar listesinde ulusun ilk lideri olarak geçer. Farklı biçimlerinde ''Oanes'' ve ''Alulim'' olarak da anıldığı olmuştur. Akadca'da ismi ''adam, erkek insan'' anlamına gelir. [[Âdem]] ile ilişkilendirilebilir.
 
AntikAdapa antik [[ Eridu | Eidug]] (Eridu) şehrinin kralıydı. [[Ea | Enki]] (Ea) tarafından yaratıldığına inanılırdı, bir bakıma [[Enki]]'nin oğlu olarak düşünülmüştür. Yarı faniydi ama ölümsüzlerin kuvvetine sahipti. Evrenin tüm bilgisinin üçte birine sahip olduğu, bu bilginin ona [[Enki]] tarafından öğretildiğine inanılırdı. İnsanlığa dili öğretenin Adapa olduğuna inanılır.
Kral olarak görevlerinin yanı sıra bir rahip ve üfürükçüydü<sup>'''1'''</sup>. Öldükten sonra ''[[yedi büyük bilge | apkallu]]''`dan (yedi büyük bilge)biri olmuştur.
 
Kral olarak görevlerinin yanı sıra bir rahip ve üfürükçüydü<sup>'''1'''</sup>. Öldükten sonra ''[[apkallu]]''`dan (yedi büyük bilge) olmuştur.
 
== Adapa mitinin öyküsü ==
Mite göre Adapa tanrısal soydan gelen bir fanidir. Balıkçı teknesini devirdiği gerekçesiyle ''Güney Rüzgarı'''nın kanatlarını kırınca [[Anu]]'nun (Cennetin ve tanrıların tanrısı) önünde hesaba çekilmesi gerekir. [[Enki]] (Ea), onun hami tanrısı, cennetteyken yeyip içmemesi gerektiği konusunda onu uyarır. Bu aslında bir aldatmadır, böylece Adapa'nın ölümsüz olma şansını elinden almıştır.
 
Mite göre Adapa tanrısal soydan gelen bir fanidir. Balıkçı teknesini devirdiği gerekçesiyle ''Güney RüzgarıRüzgârı'''nın kanatlarını kırınca cennetin ve tanrıların tanrısı olan [[Anu]]'nun (Cennetin ve tanrıların tanrısı) önünde hesaba çekilmesi gerekir. Adapanın koruyucu tanrısı olan [[Enki]] (Ea), onun hami tanrısı, cennetteyken yeyip içmemesi gerektiği konusunda onu uyarır. Bu aslında bir aldatmadır, böylece Adapa'nın ölümsüz olma şansını elinden almıştır.
Bu mite göre ise insanların ölümlü oluşu Adapa'nın aptallığından kaynaklıdır. Enki (Ea), oğluna bilgelik vermiş, ama ölümsüz yaşamı vermemiştir. Bir gün Adapa'nın önüne ölümsüzlüğü elde etme şansı çıkar, ancak Adapa reddeder. Tanrı Anum'un huzuruna çağrılır. Ea, önceden ona orada ölüm için yiyecek ve içecek verileceğini, onlardan tatmamasını haber verir önceden. Hüküm verileceği gün, öteki tanrılar onu tutarlar ve yumuşayan Anum, ölümsüzlük yiyecek ve içeceğini getirtir. Adapa bunları da almak istemez. Anum, şaşırıp nedenini sorar. Adapa şöyle yanıtlar: "Bir başkası yemeyeceksin, içmeyeceksin, dedi". Anum, buna bakıp Adapa'nın yeryüzüne atılmasını emreder.
 
==Günümüz inançlarına etkiler==
 
Yahudilerin [[babil sürgünü]] sırasında Yahudi bilginleri tarafından diğer mitolojik unsurlarla birlikte kültürel hafızaya alınan Adapa öyküsü ilk insan ve insanlığın atası olarak [[Tevratın yazımı]] sırasında tevrat anlatımlarına ([[genesis]]) konu edilmiş, kültürel miras olarak Ortadoğu din ve inanışlarına aktarılmıştır. Diğer [[Sümer]] yaratılış efsanelerindeki temalarla birlikte Adapa kaynaklı olabilecek unsurlar; Adem (Adam) ismi, sonsuz yaşam sürülen cennette yaşamaktayken yasak meyvelerden yeme ile bağlantılı bir şekilde tanrı tarafından hesaba çekilme ve cennetten atılma, her şeyin isminin (bilgisinin) kendisine öğretilmiş olması, kendisinin ilk insan olmakla birlikte ilk rahip (ibrahimi dinlerde ilk peygamber) oluşu, cennetten medeniyete ait sanat veya bilgileri getirmesi ve benzerleridir.
 
==Ayrıca bakınız==
"https://tr.wikipedia.org/wiki/Adapa" sayfasından alınmıştır