İvazzâde Halil Paşa: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
Noyder (mesaj | katkılar)
Noyder (mesaj | katkılar)
Değişiklik özeti yok
17. satır:
}}
 
'''İvazzade Halil Paşa''', (d. [[1723]], İstanbul - ö. [[1777]], Nallıhan) [[III. Mustafa]] saltanatında, 12 Aralık 1769 - 25 Ekim 1770 tarihleri arasında on buçuk ay [[sadrazam]]lık yapmış bir [[Osmanlı]] devlet adamıdır.<ref name="yasamyapit"> Yayın Kurulu "Halil Paşa (İvazzade)" (1999), ''Yaşamları ve Yapıtlarıyla Osmanlılar Ansiklopedisi'', İstanbul:Yapı Kredi Kültür Sanat Yayıncılık A.Ş. C.1 s.519 ISBN:975-08-0072-9</ref>
 
==Hayatı==
 
[[1724]]'de [[İstanbul]]'da doğmuştur.<ref name="sicilliosmani">Mehmed Süreyya (haz. Nuri Akbayar) (1996), ''Sicill-i Osmani'', İstanbul:Tarih Vakfı Yurt Yayınları ISBN:975-333-0383 C.II s.297 [http://archive.org/details/sicilliosmani01sruoft]</ref> Babası [[Hacı İvaz Mehmet Paşa]] [[Belgrad]] Fatihi olarak isim yapmış ve sadrazamlık görevi de yapmıştır. Babasının önemli mevkiinden dolayı devlet katında çabuk ilerlemiş, kapıcıbaşı, [[mirahor]]-u sanı oldu. Ekim 1756'da mirahor görevi verildi ama Ekim 1757'de bu görevden azledildi. Ağustos 1780'da [[çavuşbaşı]], Şubat 1763'de [[tütün gümrüğü emini]] görevlei yapmıştır. , 1763'de ikinci kez mirahor-u evvel olmuş 1764'de azledilmiştir. Şubat 1769'da [[sadaret kethudası]] olmuş, aynı yıl sonlarında azille üçüncü kez mirahor-u evvel yapılmıştır. Sonra vezirlik verilerek [[Rumeli Valiliği]] tayin edilmiştir. Oradan [[Hotin]] Muhafızlığı görevine nakledilmiştir. .<ref name="sicilliosmani"/>
 
Devam eden [[1768-1774 Osmanlı-Rus Savaşı]] sırasında 1769'da Sadrazam [[Moldovancı Ali Paşa]]'nın Hotin kalesini kaybetmesi üzerine Aralık 1769'da III. Mustafa tarafından takiben Sadrazamlığa getirilmiştir. [[1739]]-[[1740]]'da on buçuk ay süren adrazamlık yapmıştır. Sadrazamlık döneminde Osmanlı askeri güçleri önemli yenilgilere uğramışlardır. 6-7 Temmuz 1770'de Baltık Denizi'inden batı Avrupa kıyılarını dolanıp Akdeniz'e ve [[Ege Denizi]]'ne gelen Rus deniz filosu Osmanlı donanmasını [[Çeşme Deniz Muharebesi]] sonucu yakmışdır. Serdar-ı Ekrem olarak İvazzade Halil Paşa Osmanlı ordusu ile 1770'e Rus cephesine sefere çıkmıştır. 7 Temmuz 1770'de [[Kırım_Tatri]] ve Osmanlı ordusu birlikleri Kırım Hani [[Kaplan Giray]] komutasında Rus ordusu ile [[Larga Muharebesi]]'ne girişmiş ve büyük bir bozguna uğramıştır. 1 Ağustos 1770'de serdar-ı ekrem olarak komuta ettiği Osmanlı ordusu Rus ordusu ile [[Kartal Ovası Muharebesi]] (veya Kagul Meydan Muharebesi)'ne girişmiş ve Osmanlı ordusu ağır bir bozguna uğramıştır. Bu muharabede Osmanlı ordusu 20.000 asker ölü ve yaralı zaiyat vermiş ve 130 top kaybetmiştir. Sonra da Ruslar [[Bender]], [[İbrail]], [[Kılı]], [[İzmail]] ve [[Akkerman]] kalelerini ellerine geçirmişlerdir. <ref name="yasamyapit"/>
 
Bunun üzerine Aralık 1770'de İvazzade Halil Paşa sadrazamlıktan azledilmiştir. Vezirliği kaldırılarak [[Filibe]]'de mecburi olarak oturmaya gönderilmiştir. Fakat sonra afedilmiştir. Önce Belgrad Muhafızı olarak görev verilmiş; Ocak 1772'de Karadeniz seraskeri yapılmıştır. 1773'de vezirlik rütbesi tekrar geri verilmiştır. Sonra da [[Eğriboz]] valisi ve Eylül 1775'de [[Selanik]] valisi ve Ağustos 1777'de son olarak da [[Sivas]] valisi görevleri verilmiştir. Sivas Valilik görevine gitmekte iken Ekim [[1777]]'da yolda aniden [[Nallıhan]]‘da ölmüştür. Mezarı Nallıhan'dadır.<ref name="yasamyapit"/>
 
==Değerlendirme==
 
"Osmanlılar Ansiklopedisi" onu şöyle değerlendirmektedir:<ref name="yasamyapit"/>
<blockquote>
Kaynaklar İvazzade Halil Paşa'nın, keyfine düşkün biri olduğu ve israfa varan cömertliği yanında çelebi ve nazik mizaçlı olduğunu belirtmektedirler.
</blockquote>
 
==Ayrıca bakınız==
Satır 35 ⟶ 42:
 
==Dış bağlantılar==
* Danışmend, İsmail Hâmi, (1961) ''Osmanlı Devlet Erkâni'', İstanbul:Türkiye Yayınevi.
* Yayin Kurulu "Halil Paşa (İvazzade)" (1999), ''Yaşamları ve Yapıtlarıyla Osmanlılar Ansiklopedisi'', İstanbul:Yapı Kredi Kültür Sanat Yayıncılık A.Ş. C.1 s.519 ISBN:975-08-0072-9
 
* Danışmend, İsmail Hâmi, (1961) ''Osmanlı Devlet Erkâni'', İstanbul:Türkiye Yayınevi.
* YayinYayın Kurulu "Halil Paşa (İvazzade)" (1999), ''Yaşamları ve Yapıtlarıyla Osmanlılar Ansiklopedisi'', İstanbul:Yapı Kredi Kültür Sanat Yayıncılık A.Ş. C.1 s.519 ISBN:975-08-0072-9
* Mehmed Süreyya (haz. Nuri Akbayar) (1996), ''Sicill-i Osmani'', İstanbul:Tarih Vakfı Yurt Yayınları ISBN:975-333-0383 C.II s.297 [http://archive.org/details/sicilliosmani01sruoft]
 
{{başlangıç kutusu}}
Satır 48 ⟶ 56:
 
{{Osmanlı sadrazamları}}
{{Osmanlı-kişi-taslak}}
 
[[Kategori:Osmanlı sadrazamları]]