Kalahari Çölü: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmemiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
YFdyh-bot (mesaj | katkılar)
Değişiklik özeti yok
1. satır:
Kalahari çölü Afrikanın güneyinde bulunan yarı çöl plato alanı.Bölge Botswananın çoğunu Güney afrika ve Namibyanın ise küçük bir kısmını kaplar.Kalahari çölü genellikle Botswananın batısını ve kuzeyini içine almakla beraber 300.286 km yüz ölçümüne sahiptir.Kalahari çok geniş alanları kaplamaktadır.
'''Kalahari Çölü''', [[Afrika]]'nın Güneyinde, 22° ile 28° Güney enlemleri, 19° ile 24° Doğu boylamları arasında yer alan yarı çöl plato alanı. Bölgenin yüzölçümü 900.000 km²'ye kadar varır ''(→ [[:en:Kalahari Desert]])''. Kalahari ismi genelde [[Botsvana]]'nın batı kısmına denilmekte olup çöl Botsvana'nın büyük bir kısmı ile [[Namibya]] ve [[Güney Afrika]]'nın bazı kesimlerini kaplar.
 
Bölge mevsimlik bitkilerin yanı sıra çöl bitkileri,çalılar,baobap ve palmiye gibi bitkileri de barındır.Birçok Tropik bitki Kalahari de bulunabilir.Kalahari kumluk olmakla beraber kesinlikle çöl değildir,yağış miktarı değişim göstermektedir.300-700 mm arasında yağış alan bölgede çok bol olarak karpuz yetişmektedir.Bunun dışında kavun,patates,hindistan cevizi ve yer yer elma bölgede bulunabilmektedir.Hava sıcaklığı farkı fazladır,Haziran,temmuz en soğuk aylar Ocak,Şubat en sıcak aylardır.Kışın bir süre serin ve yağışlı olan bölge uzun süren yaz aylarında sıcak ve kuraktır.Yazın Hint dağları okyanustan gelen serin rüzgarları önlediği için bölgede sıcaklık oldukça fazladır.
[[Dosya:LocationKalahari.PNG|thumb|right|300px|Kalahari Çölü ve çevresi]]
 
Bölgenin kıyısında yaşayan avcı gruplar buşhmenler günümüzde çok azalmıştır.Ancak bu sayede Kalahari birçok hayvana ev sahipliği yapmaktadır.Eski nehirler sayesinde kuma geçen minareller yağmurlu mevsimlerde canlı göl,gölet ve havuzlar oluşturur.
Bölge geniş otlaklıklar, çalı ve ağaçlıklar ihtiva etmesine rağmen, yağış az olduğundan dolayı [[çöl]] denilmiştir. Bölgenin çok az bir kısmı bütün mevsimlerde çöl özelliği gösterir. Yıllık yağışlar kuzeydoğuda 600 mm'den Güneybatıda 130 mm'ye kadar değişiklik gösterir. Çok az yağış almasının sebebi, doğu doğrultusunda uzanan dağ sıralarının [[Hint Okyanusu]]ndan esen nemli rüzgarların etkisini azaltmasıdır. Bu dağların ortalama yüksekliği 900 ila 1200 m arasında değişir. Vadilerde [[antilop]] sürüsü, [[fil]] dahil birçok tropik bölge hayvanı bulunur ve serbestçe dolaşırlar. Toprak genelde kızıl renkli yumuşak kumlu olup, eski nehirlerin getirdiği [[alüvyon]]lar bulunur. Bu alüvyonlar sıcakta sertleşerek yağan yağmurlardan göletler meydana getirirler.
 
Sebzeler yağış durumuna göre yüksek ormanlardan alçak bölgelere doğru değişir. Çok miktarda sebze yetiştiği gibi, bunlardan kavun, karpuz ve patates bol miktarda ekilir. Bölgede bulunan otlaklardaki otların çok olması, bunların çok iyi bir hayvan yemi olmasını sağlamaktadır.
 
Bölgenin kıyılarına [[Bantu]] kabileleri yerleşmiş olmasına rağmen, buranın asıl sakinleri çölde yarı göçebe olarak yaşayan Boşimanlar ([[Buşmanlar]]) denilen, 2000 civarındaki sarı derili ormancılardır. Avcılık ve inşaatçılık gibi mesleklerle geçinirler. Bölgenin güneybatısı Kalahari Gemsboh Milli Parkı olup, 20.720 km² yer kaplamaktadır. Bu bölgedeki milli parkta nesli tükenmekte olan hayvanların bakımı ve korunması ülke tarafından kurulmuş olan milli park görevlileri tarafından sağlanmaktadır.
 
{{Botsvana-taslak}}
{{Namibya-taslak}}
{{Güney Afrika Cumhuriyeti-taslak}}
{{Afrika-taslak}}
 
{{coord|23|00|S|23|00|E|display=title}}
<!-- interwiki -->
 
[[Kategori:Kalahari Çölü| ]]
 
[[af:Kalahari]]
[[ar:صحراء كالهاري]]
[[be:Пустыня Калахары]]
[[be-x-old:Калахары]]
[[bg:Калахари]]
[[bn:কালাহারি মরুভূমি]]
[[br:Kalahari]]
[[ca:Kalahari]]
[[cs:Kalahari]]
[[cy:Kalahari]]
[[da:Kalahari-ørkenen]]
[[de:Kalahari]]
[[el:Έρημος Καλαχάρι]]
[[en:Kalahari Desert]]
[[eo:Kalaharo]]
[[es:Kalahari]]
[[eu:Kalahari]]
[[fa:بیابان کالاهاری]]
[[fi:Kalahari]]
[[fo:Kalahari]]
[[fr:Désert du Kalahari]]
[[fy:Kalahary]]
[[gd:Kalahari]]
[[gl:Kalahari]]
[[he:קלהארי]]
[[hi:कालाहारी मरुस्थल]]
[[hr:Kalahari]]
[[hu:Kalahári (sivatag)]]
[[hy:Կալահարի անապատ]]
[[id:Gurun Kalahari]]
[[is:Kalaharíeyðimörkin]]
[[it:Kalahari]]
[[ja:カラハリ砂漠]]
[[ka:კალაჰარი]]
[[ko:칼라하리 사막]]
[[lt:Kalaharis]]
[[lv:Kalahari]]
[[mk:Калахари]]
[[mr:कालाहारी वाळवंट]]
[[ms:Gurun Kalahari]]
[[nl:Kalahari]]
[[nn:Kalahari]]
[[no:Kalahariørkenen]]
[[pl:Kalahari]]
[[pt:Kalahari]]
[[qu:Kalahari]]
[[ro:Deșertul Kalahari]]
[[ru:Калахари]]
[[rue:Калагарі]]
[[sh:Kalahari]]
[[simple:Kalahari Desert]]
[[sk:Kalahari]]
[[sl:Kalahari]]
[[sq:Kallahari]]
[[sr:Калахари]]
[[sv:Kalahariöknen]]
[[tg:Калахари]]
[[th:ทะเลทรายคาลาฮารี]]
[[uk:Калахарі]]
[[ur:صحرائے کالاہاری]]
[[vi:Hoang mạc Kalahari]]
[[xmf:კალაჰარი]]
[[zh:喀拉哈里沙漠]]