Wilson İlkeleri: Revizyonlar arasındaki fark
| [kontrol edilmemiş revizyon] | [kontrol edilmemiş revizyon] |
İçerik silindi İçerik eklendi
Değişiklik özeti yok |
|||
1. satır:
[[Dosya:President Woodrow Wilson portrait December 2 1912.jpg|thumb|right|150px|ABD başkanı Woodrow Wilson]]
'''Wilson İlkeleri''', dönemin [[Amerika Birleşik Devletleri başkanı]] [[Woodrow Wilson]]'ın [[8 Ocak]] [[1918]] günü [[ABD Kongresi]]'nde yaptığı konuşmada bahsettiği ilkelere verilen addır. '''On Dört Madde''' ([[İngilizce]]: Fourteen Points) olarak da anılan bu on dört ilke, [[Amerika Birleşik Devletleri|ABD]]'nin [[Birinci Dünya Savaşı]]'ndan sonra kurulmasını istediği dünya düzenine ilişkin görüşlerini de ifade eder.
Maddeler Şunlardır:
1-Tüm barış antlaşmaları açık olacaklar bu antlaşmalardan başka uluslar arası gizli antlaşmalar yapılmayacak, bundan böyle diplomasi açık olacak gizli diplomasi kaldırılacak.
2-Denizlerde gidiş geliş tamamen serbest olacak yalnız kara suları ve uluslar arası antlaşmaların uygulanması yolunda gene uluslar arası bir hareket sonucu kısmen ya da tamamıyla kapatılmış olan denizler bundan ayrıdır.
3-Barışa katılacak ve barışı korumak için birleşecek olan uluslararasında ekonomik bütün engellerin kaldırılması ve ticari ilişkilerde eşitliğin kabul edilmesi.
4-Her ülkenin silahlarını iç güvenliğin gerektirdiği dereceye indirmek için karşılıklı garantilerin verilmesi. Ülkeler silahlanmayı bırakacaklar.
5-Sömürgeler üzerindeki isteklerin serbestçe ve tam bir yansızlıkla incelenerek ve bu bölgeler halkının çıkarlarıda göz önünde tutularak bir sonuca bağlanması.
6-İşgal edilmiş olan tüm Rus topraklarının boşaltılması ve Rusya’nın kendi kendisini istediği gibi yönetmesi yolunda önlemlerin alınması.
7-Belçika’nın egemenlik haklarına hiçbir biçimde dokunulmaksızın boşaltılması ve yeniden kurulması.
8-Tüm Fransız topraklarının kurtarılması, 1871 yılında Prusya’nın Alsace-Lorraine’i almakla yapmış olduğu haksızlığın tamir edilmesi yani bu toprakların yeniden Fransa’ya verilmesi.
9-İtalyan sınırlarının ulusal temele göre düzeltilmesi.
10-Avusturya-Macaristan imparatorluğundaki uluslara en serbest biçimde özerklik elde etmek için gereken olanakların verilmesi.
11-Romanya, Sırbistan, Karadağ'ın boşaltılması Sırbistan'ın denizde serbest ve güvenli bir kapı elde etmesi, Balkan devletlerinin birbirleriyle olan ilişkilerinin ulusallık bakımından tarihsel temellere göre dostça düzenlenmesi Balkan devletlerinin siyasal ve ekonomik bağımsızlıkları ve sınırlarının dokunulmazlığı yolunda uluslar arası garantilerin verilmesi.
12- Osmanlı imparatorluğunda Türklerin oturdukları bölgelerin bağımsızlığının sağlanması, Türk egemenliği altında bulunan diğer uluslara da özerk bir gelişme için tam ve engelsiz bir fırsatın sağlanması, boğazların uluslar arası garanti altında tüm devletlerin ticaret gemilerine açılması.
13-Oturanları kuşkusuz biçimde lehli olan bölgeleri içine alan bir Lehistannın kurulması.
14-Denize kapısı bulunan bir Polonya devleti kurulacak büyük ve küçük ulusların siyasi bağımsızlıklarının ve toprak bütünlüklerinin karşılıklı güvenliğinin garanti altına alınabilmesi için Milletler Cemiyeti(Cemiyet-i Akvam) kurulacak.
| |||