II. İngiliz-Afgan Savaşı: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmemiş revizyon][kontrol edilmemiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
Değişiklik özeti yok
41. satır:
== Savaş ==
 
'''=== İlk Savaş ve Anlaşma''' ===
 
1878 sonbaharında İngilizler Lord Roberts komutasındaki yaklaşık 40.000 askerle üç faklı noktadan Afganistan’a girdiler ve yerel kuvvetleri kolayca püskürttükten sonra Kâbil’e ilerlediler. Ruslardan yardım isteyen ancak istediği yardımı alamayan [[Şir Ali Han]] [[Mezar-ı Şerif’eŞerif]]’e kaçtı ve yerine tahta oğlu Yakup Han geçti. Bu sırada İngilizler Afganistan'ın büyük bölümünü ele geçirmişlerdi. Ülkenin geri kalanının işgalini önlemek isteyen [[Yakup Han]] İngilizlerle barış imzalamak zorunda kaldı. Anlaşma ile [[Yakup Han]] yıllık yardım ve bazı güvenceler karşısında Afganistan'ın dış işlerindeki kontrolünü ve kuzeydeki bazı eyaletlerin yönetimini Birleşik Krallık'a devretti.<ref>http://books.google.com.tr/books?id=GzQoAAAAYAAJ&printsec=frontcover&redir_esc=y#v=onepage&q&f=false</ref>
 
'''=== İkinci Savaş ve Anlaşma''' ===
 
[[Dosya:Royal Horse Artillery fleeing from Afghan attack at the Battle of Maiwand.jpg|thumb|right|300px|İngiliz askerlerinin Meyvand Muharebesi sonrası kaçışı]]
 
Birleşik Krallık ile Afganistan arasında yapılan anlaşma uzun sürmedi ve 2-3 Eylül 1879'da Kabil'de İngilizlere karşı bir isyan patlak verdi. 1876 Ekim ayında isyancılar yakaladıkları İngiliz tümgeneral Sir Pierre Cavagnari ve yakınıdakileri öldürdüler. Bu olay ikinci savaşın en önemli nedenlerinden birisi oldu. Hayber’deki İngiliz kuvvetleri, Kâbil’e kadar ilerlediler; ama başarılı olamadılar. 1879 aralığında [[Muhammed Can Han]] liderliğinde ayaklanan Afganlar Kabil yakınlarındaki İngiliz kuvvetlerinde karşı taarruza geçtiler ve buradaki İngiliz kuvvetlerini kuşattılar ancak kuşatma uzun sürmedi ve ayaklanma bastırıldı. Bu sırada İngilizler [[Yakup Han]]'ı tahttan indirerek yerine [[Eyüp Han]]'ı geçirdiler. Sir Pierre Cavagnari ve yakınıdakilerinin öldürülmesi olayında suç şüphesi bulunan [[Eyüp Han]] tahttan İndirilerek Herat valiliğine atandı ve yerine [[Abdurrahman Han]] getirildi. Cihad ilan eden Afganlar çok sayıda asker toplayarak Eyüp Han komutasında saldırıya geçtiler. Afganlar 27 Temmuz 1880'de [[Meyvand Muharebesi]]'nde İngilizler mağlup ettiler ve Kandahar'a yöneldiler ancak [[Kandahar Muharebesi]]'nde İngilizler tarafından mağlup edildiler. İki taraf arasında bir barış antlaşması yapılmadı ancak İngilizler 1881’de Afganistan’ı terk ettiler. Daha sonra emir [[Abdurrahman Han]]'ın barış yanlı olması üzerine [[Gandamak Antlaşması]] tekrar teyit edildi ve savaş sona erdi.
 
== Kaynakça ==