1994 San Marino Grand Prix: Revizyonlar arasındaki fark

Yarış haftasında yaşanan kazalar yetkilileri, motor sporlarında sürekli olarak artan kazalar hakkında güvenlik önlemleri almaya itti. [[Grand Prix Sürücüler Birliği]] 12 yıl sonra yeniden kuruldu, Formula 1 araçlarında ve pistlerinde önemli değişikliklere gidildi. Yarıştan sonra birçok kural yeniden ele alındı ve [[Bahreyn Uluslararası Pisti]] gibi büyük [[kaçış alanı|kaçış alanları]] ile araçların bariyerlere çarpmadan önce yavaşlamasının sağlandığı yeni pistler inşa edildi. [[HANS sistemi]] (Kafa ve Boyun Destek Sistemi) adı verilen destek sistemleriyle sürücülerin başından darbe almasının engellenmesi amaçlandı.<ref name="HANS">{{cite webWeb kaynağı|url=http://atlasf1.autosport.com/2001/feb21/stonefeld.html |başlık=Helping Hans |yazar=Ross Stonefeld |tarih=2001-02-21 |iş=AtlasF1 |yayımcı=Haymarket}}</ref>

Pilotların yarışa başlayacakları sıralamayı belirleyecek turların 29 Nisan Cuma günü yapılan bölümünde<ref>{{cite webWeb kaynağı|ilk=Andrew |son=Longmore |başlık=Ayrton Senna: The Last Hours |url=http://www.cstudio.net/may194.html |iş=The Times |yayımcı=News International |tarih=1994-10-31 |erişimtarihi=2006-10-28 |arşivurl=http://web.archive.org/web/20090312061004/http://www.cstudio.net/may194.html |arşivtarihi=12 Mart 2009}}</ref> [[Jordan Grand Prix|Jordan]] pilotu [[Rubens Barrichello]] ''Variante Bassa'' virajında 225 [[Kilometre bölü saat|km/sa]] (140 [[Mil bölü saat|mil/sa]]) süratle, pisti sınırlayan bordürlere (''kerb'') çarpınca, otomobili havalandı.<ref name="hamiltonbook">{{cite book |yazar=Maurice Hamilton |başlık=Frank Williams |erişimtarihi= | edition = |tarih= |yayımcı=Macmillan |yer= |isbn=0-333-71716-3 |sayfa=232}}</ref> Araç, yere düşene kadar, havada birkaç kez takla attı. Brezilyalı pilot, lastik bariyerlerin üstüne düşen araçtan bilinci kapalı olarak çıkarıldı. Sağlık ekiplerinin olay yerinde müdahalesinin ardından hastaneye kaldırıldı. Barichello bir sonraki gün piste dönse de burnundaki kırık ve kolundaki alçı yarışmasına engeldi. Kazadan on yıl sonra, San Marino'da [[WilliamsF1|Williams-Renault]] takımıyla yer alan [[Damon Hill]] o anki duygularını ''"Hepimiz içimizdeki sesi dinlemeyerek yarışa devam ettik; kendimizi araçlarımızın tank gibi sağlam olduğuna, ufak sorunlar olsa da önemli bir şey olmayacağına inandırdık"'' şeklinde dile getirdi.<ref name="damonhill">{{cite news |yazar=Damon Hill |başlık=Had Ayrton foreseen his death? |url=http://www.timesonline.co.uk/article/0,,12771-1077121,00.html |iş=The Times |yayımcı=News International |tarih=2004-04-17 |erişimtarihi=2006-10-28 | yer=Londra}}</ref>

Yerel saatle 14:17'de gerçekleşen kazadan sonra yarışan durduğunu gösteren kırmızı bayraklar sallandı ve Senna'nın tedavisi için, [[Sid Watkins]] olay yerine geldi. Bir yarışta kırmızı bayraklar sallandığında araçların yavaşlaması, pit alanına dönmesi ve yeni uyarıya kadar beklemesi gerekiyordu. Bu sağlık ekipleri ve diğer pist görevlilerinin kaza alanına rahat ulaşması ve güvenli bir şekilde çalışmalarını sağlıyordu. Senna'nın kazasında yaklaşık on dakika sonra [[Larrousse]] takımı yanlışlıkla<ref name="autosport">{{citeWeb webkaynağı|url=http://www.formulaonestuff.com/51.html |başlık=1994 SAN MARINO F1 - IMOLA |erişimtarihi=24 Nisan 2011}}</ref> pilotlarından [[Érik Comas]]'a, yarış halen kırmızı bayraklarla durdurulmuş durumdayken, piste çıkış izni verdi. Görevliler neredeyse son sürat kaza bölgesine yaklaşan sürücüyü durdurmak için öfkeyle müdahale etti.<ref name="Eurosport">{{cite video | people =Watson, John (Yorumcu) |date=1994 |title=Eurosport Live Grand Prix | medium = Television |yer= |publisher=Eurosport}}</ref> Eurosport yorumcusu [[John Watson (yarışçı)|John Watson]] durumu "Şu ana kadar hayatımda gördüğüm en saçma şey" sözleriyle aktardı.<ref name="Eurosport" /> Hiçbir kişiye veya araca çarpmayan Comas, kazayı gördükten sonra yarış alanını terk etti. Senna'nın tedavisi sırasında gösterilen (ana yayıncı [[RAI]] tarafından) sahneler durumu çok canlı olarak gösterince, BBC kendi kamerasını pit alanına çevirmeyi tercih etti.<ref>{{cite news |yazar=Roger Horton |başlık=There's Something about Murray |url=http://atlasf1.autosport.com/2000/dec20/horton.html |iş=Autosport |yayımcı= |year=2000 |erişimtarihi=2006-10-28}}</ref> BBC yorumcusu [[Murray Walker]] sıkça, dünyaya canlı yayınlanan bu görüntüleri kesmeye çalışırken, bir yandan da izleyenlere aktarmak zorunda olmanın ne kadar üzücü olduğunu belirtti. Hurdaya dönen Williams'tan çıkarılan Senna havayolu ile [[Bologna]] yakınlarındaki Maggiore Hastanesi'ne kaldırıldı. Kazadan 37 dakika sonra, yerel zaman ile 14:55'te, yarış yeniden başladı.

Yeniden başlayan mücadelede sonuç, durdurulan ilk yarış ve sonraki ikinci yarışın toplamına göre belirlenecekti. Başlangıçtan sonra liderliği alan Gerhard Berger olsa da, kazayla kesilen ilk bölümde Berger'den önde olan Schumacher, toplamda da birinci durumdaydı. Alman pilot 12. turda yarışta ilk sırayı ele geçirdi; bundan dört tur sonra aracında kontrol problemi yaşayan Berger yarış dışı kaldı. Daha sonra Schumacher [[Pit stop|pite girince]] geçici olarak yerini Larini aldı ancak onun da pite girmesiyle sıralama eski haline döndü.<ref>{{citeWeb webkaynağı|url=http://www.grandprix.com/gpe/rr551.html|başlık=Grand Prix Results: San Marino GP, 1994|erişimtarihi=2006-10-28|tarih= |iş=GP Encyclopedia|yayımcı=www.grandprix.com}}</ref>

Schumacher'in yarışı tamamlamasından iki saat yirmi dakika sonra, yerel saat ile 18:40'ta, Dr. Maria Teresa Fiandri Ayrton Senna'nın öldüğünü açıkladı. Senna'nın resmi ölüm saati 14:17 olarak duyuruldu; bu da sürücünün kaza anında hayatını kaybettiğini gösteriyordu.<ref>{{citeWeb webkaynağı|url=http://www.ayrton-senna.com/s-files/newsfle5.html |başlık=Secrets of Senna's black box|erişimtarihi=2006-10-28|tarih=1997-03-18|iş=Senna Files|yayımcı=www.ayrton-senna.com}}</ref> Yapılan otopside ölüme, aracın süspansiyonundan bir parçanın sürücünün kaskı ve kafatasını geçerek verdiği zararın yol açtığı tespit edildi.<ref>{{cite news |first=Ian |last=Thomsen |başlık=Williams Says Italy May Cite Steering In Senna's Death |url=http://www.iht.com/articles/1995/02/11/prix_0.php |iş=International Herald Tribune |yayımcı= |tarih=1995-02-11|erişimtarihi=2006-10-28

1981'de yapılan<ref>{{citeWeb webkaynağı|url=http://www.gpracing.net192.com/circuits/45.cfm|başlık=Autodromo Enzo e Dino Ferrari - Imola|erişimtarihi=2006-10-28 |tarih= |iş= |yayımcı=www.gpracing.net192.com| arşivurl = http://web.archive.org/web/20061026040948/http://www.gpracing.net192.com/circuits/45.cfm| arşivtarihi = October 26, 2006}}</ref>1994 Imola parkuru bir daha Formula 1 yarışlarına ev sahipliği yapamadı. Pistte yarıştan sonra büyük değişiklikler yapılmıştı. Bunlar arasında [[Gerhard Berger]] ([[1989 San Marino Grand Prix|1989]]), [[Nelson Piquet]] ([[1987 San Marino Grand Prix|1987]]) ve son olarak Ayrton Senna kazalarının yaşandığı, hızlı dönüşten sonra yavaş şikandan oluşan [[Tamburello virajı]] da bulunmaktaydı. Bunun yanında FIA Formula 1 aracının özelliklerini belirleyen kurallarını yeniden yapılandırdı; 1995'te tüm takımlara 1994 sezonundaki araçlardan tamamen farklı yeni otomobiller tasarlamaları zorunluluğu getirildi.<ref>{{cite news |first=Peter |last=Wright |başlık=Preview of 1995 Formula1 Cars |url=http://www.grandprix.com/ft/ft00180.html |iş= |yayımcı=www.grandprix.com |year=1995 |erişimtarihi=2006-10-28}}</ref> Yarış sabahı Senna ve Berger'in dillendirdiği endişeler, [[Grand Prix Sürücüler Birliği]]'ni (GPDA) bir sonraki yarış olan [[1994 Monako Grand Prix|Monako Grand Prix]]'te yeniden oluşuma yöneltti. İlk olarak 1961'de kurulan GPDA, 1982 yılında dağılmıştı. Imola'daki kazaların ardından tekrar ortaya çıkışın amacı, standartların yükseltilmesi için sürücülerin fikirlerinin ortaya konmasına imkan tanımaktı. 1994 Monako Grand Prix'te başlama çizgisindeki ilk iki yer Brezilya ve Avusturya bayraklarının renkleriyle boyandı ve hayatın kaybeden iki pilotun anısına boş bırakıldı. Williams ve Simtek takımları Monako'ya tek araçla katıldı. Ayrıca yarış öncesi bir dakikalık saygı duruşunda bulunuldu.

Senna için 5 Mayıs 1994'te [[Brezilya]]'nın [[São Paulo]] kentinde [[Devlet cenaze töreni|devlet töreni]] düzenlendi. Yaklaşık 500.000 kişi caddelerde tabutun geçişini takip etti.<ref name="BBConthisday"/> Senna'nın rakiplerinden [[Alain Prost]], tabutunu taşıyanlar arasındaydı.<ref>{{citeWeb webkaynağı|url=http://www.gpracing.net192.com/drivers/prost-senna.cfm|başlık=Open Warfare|erişimtarihi=2006-10-28|tarih= |iş= |yayımcı=www.gpracing.net192.com| arşivurl = http://web.archive.org/web/20061026111820/http://www.gpracing.net192.com/drivers/prost-senna.cfm| arşivtarihi = 26 Ekim 2006}}</ref> Formula 1 çevrelerinin büyük bölümü cenazeye katılırken, Formula 1'in yönetim teşkilatı FIA'nın başkanı [[Max Mosley]] ise 7 Mayıs 1994'te [[Avusturya]]'nın [[Salzburg]] kentinde Ratzenberger için yapılan törene katıldı.<ref>{{cite news |başlık=Track Topics |author=David Tremayne, Mark Skewis, Stuart Williams, Paul Fearnley |iş=Motoring News |yayımcı=News Publications Ltd. |tarih=1994-04-05}}</ref> 10 yıl sonraki bir basın toplantısında Mosley "Ben onun törenine gittim çünkü herkes Senna'nın cenazesine katıldı. Oraya da birilerinin gitmesinin önemli olduğunu düşündüm." diye açıklamıştı.<ref>{{cite news |başlık=Max went to Roland's funeral |url=http://www.gpupdate.net/en/f1-news/48657/max-went-to-roland-s-funeral/ |iş= |yayımcı=GPUpdate.net |tarih=2004-04-23 |erişimtarihi=2011-02-01}}</ref>

İtalyan savcılar [[Ayrton Senna'nın ölümü|Senna'nın ölümü]] ile ilişkili olarak altı kişi hakkında yasal işlem başlattı. Bu isimler [[WilliamsF1|Williams]] takımından [[Frank Williams]], [[Patrick Head]] ve [[Adrian Newey]]; Autodromo Enzo e Dino Ferrari pistinin sahiplerini temsilen Fedrico Bendinelli; pist direktörü Giorgio Poggi ve yarış direktörü [[Roland Bruynseraede]]'ydi.<ref>{{cite book |yazar=Hamilton Maurice |authorlink= |editor= |others= |başlık=Frank Williams |erişimtarihi= | edition = |tarih= |yayımcı=Macmillan |yer= |isbn=0-333-71716-3 |sayfa=276}}</ref> 16 Aralık 1997'deki mahkeme kararı bu altı kişinin, ölüme sebebiyet suçlamasından, beraatine hükmetti.<ref>{{citeWeb webkaynağı|url=http://www.ayrton-senna.com/s-files/newsfl10.html |başlık=All six cleared in Senna trial |erişimtarihi=2006-10-28|tarih=1997-12-16 |iş=Senna Files|yayımcı=www.ayrton-senna.com}}</ref> Mahkemede pilotun ölüm sebebi, aracın ön bölümünde yapılan değişiklik olarak belirtildi.<ref>{{citeWeb webkaynağı|url=http://www.ayrton-senna.com/s-files/trialidx.html |başlık=Faulty Steering Caused Crash!|erişimtarihi=2006-10-28|tarih= |iş=Senna Files|yayımcı=www.ayrton-senna.com}}</ref> Aracın bu kısmı Senna'nın isteğiyle parçalanmış ve daha rahat edebileceği şekilde [[Kaynak (imalat)|kaynaklanmıştı]].

Mahkeme kararının ardından, savcı Patrick Head ve Adrian Newey için temyize başvurdu. 22 Kasım 1999'da ortaya çıkan yeni bir kanıt olmadığı için yapılan başvuru reddedildi. İtalyan Ceza Kanunu'nun 530. maddesi gereğince suçlamalar "oluşmamış fiil" olarak nitelendi.<ref>{{citeWeb webkaynağı|url=http://www.ayrton-senna.com/s-files/apelindx.html |başlık=Appeal absolves Head and Newey |erişimtarihi=2006-10-28|tarih= |iş=Senna Files|yayımcı=www.ayrton-senna.com}}</ref> Bu karar Ocak 2003'te [[Corte Suprema di Cassazione|İtalyan Yargıtayı]] tarafından 530. maddenin yanlış yorumlandığına hükmedilerek bozuldu<ref>{{cite news |başlık=Senna death case back in court |url=http://news.bbc.co.uk/sport1/hi/motorsport/formula_one/2701713.stm |iş= |yayımcı=BBC Sport |tarih=2003-01-28 |erişimtarihi=2006-10-28}}</ref> ve yeniden yargılama istendi. Son olarak 27 Mayıs 2005 tarihinde Head ve Newey suçsuz bulundu.<ref name="Temyiz"/>

|colspan="8"|{{center|{{small|''Kaynak:<ref>{{cite webWeb kaynağı|url= http://www.formula1.com/results/season/1994/102/| başlık=1994 San Marino Grand Prix| iş =Formula1.com| erişimtarihi=24 Nisan 2011}}</ref>'' '''YD:''' Yarış dışı '''BS:''' Başlangıç sırası '''DNS:''' Yarışa başlamadı '''DNQ:''' Yarışa katılma hakkı kazanamadı}}}}