Şehzade Mustafa: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmemiş revizyon][kontrol edilmemiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
Dilek2 (mesaj | katkılar)
Değişiklik özeti yok
Dilek2 (mesaj | katkılar)
Değişiklik özeti yok
1. satır:
'''Şehzade Mustafa''', (d.[[1515]], [[Manisa]] - ö. [[6 Ekim]] [[1553]], [[Konya]]), babasıBabası [[I. Süleyman|Kanuni]]'ıyi tahttan indirme planları yaptığı gerekçesiyle boğdurulan Osmanlı şehzadesidir.
 
Sultan Süleyman'ınSüleyman’ın [[Mahidevran Sultan]]'dan olma oğludur. [[Saruhan]], [[Amasya]], [[Konya]] sancak beyliklerinde bulunmuştur. Babasının tahtına göz dikmekle suçlanmış; [[Nahcıvan seferi]]'ne giden Osmanlı ordusunun Konya’da konakladığı sırada, padişahın otağında boğdurulmuştur.
 
== Yaşamı ==
1515 yılında babası Sultan Süleyman’ın şehzadeliği sırasında Manisa’da dünyaya geldi. Dedesi [[Yavuz Sultan Selim]]’in 1520’de hayatını kaybetmesi üzerine Osmanlı tahtına oturmak üzere İstanbul’a giden babasını yanında İstanbul’a gitti.
 
[[Hürrem Sultan]]’ın babasının sarayına girmesinden sonra annesi Mahidevran Sultan ile Kanuni’ye dört şehzade daha doğuran Hürrem Sultan arasında, Kanuni’den sonra kendi oğullarının tahta çıkmasını sağlamak için büyük bir mücadele yaşandı.
 
Şehzade Mustafa, 1533 -1541 arasında [[Saruhan Sancağı|Saruhan Sancak Beyi]] olarak görev yaptı. Saruhan (Manisa), padişah adayının görev yaptığı yer kabul edilirdi. 1541’de Amasya Sancak beyliğine atandı; Saruhan Sancak Beyliğine ise kardeşi Şehzade Mehmet getirildi. Şehzade Mehmet’in beklenmedik şekilde 1543’te ölümünden sonra Saruhan Sancak Beyliğine [[II. Selim|Şehzade Selim]] getirilirken; Şehzade Mustafa ise Konya Sancak beyliğine atandı.
 
Taht yarışında Şehzade Mustafa’yı bertaraf edebilmek için Sadrazam [[Damat Rüstem Paşa]] tarafından sahte mektuplar ürettiği düşünülür. Bu mektuplar, Şehzade Mustafa’nın babası hayatta iken onun tahtına göz diktiğini gösterir niteliktedir. Başlangıçta iddialara inanmayan Kanuni, Nahçiven Seferi’ne çıktığında Konya Ereğlisi tarafında (bugünkü [[Akhüyük, Ereğli|Akhüyük Köyü]]) konakladığı sırada el öpmeye gelen Şehzade Mustafa’yı orada boğdurdu. Şehzade’nin saray hademelerinden Zal Mahmut Ağa’nın arkadan saldırması sonucu hayatını kaybettiği düşünülür<ref name=yangin>[http://www.yeniasya.com.tr/2008/01/04/dizi/default.htm Mehmet İpçioğlu, Bir Babanın Yürek Yangınları, Yeniasya Gazetesi, 2008.01.04]</ref>. Cesedi çadırın önüne asılmış, cenazesi daha sonra [[Bursa]]’ya gönderilerek [[II. Murat]] türbesi yakınına defnedilmiştir. Şehzade Mustafa’nın türbesi, 1555 yılında kardeşi [[II. Selim|Şehzade Selim]] tarafından yaptırılmıştır.
 
==Şehzade Mustafa'nın çocukları==
*Şehzade Mehmed: Amasya 1546- Bursa 10.9.1553.. 7 yaşında boğduruldu.
*Şehzade Ahmed: Ölümü, Konya 1552..
*Şah sultan (1550- 2.10.1577): Zevci Damad Abdülkerim ağa, yeniçeri ağası..İzdivacı 1.8.1562 (İsmihan ve Gevherhan sultanlarla aynı düğünde).
*Nergisşah sultan (Doğumu 1536): Zevci Damad Cenabi Ahmet Paşa, şair, tarihçi, Enderuni ve çeşnigirbaşı, 20 yıl kadar Anadolu beylerbeyi).
 
== Ölümünden sonra ==
Satır 17 ⟶ 27:
Şehzade Mustafa’nın ölümü üzerine Fünûnî, Rahmî, Edirneli Nazmî, Muînî, Mustafa, Müdâmî, Sâmî, Kara Fazlî, Nisâyî , [[Hayâlî (şair)|Şeyh Ahmed Efendi]], Selîmî, Kâdirî gibi şairler mersiyeler yazdılar. Hakkında yazılmış en tanınmış mersiye, [[Taşlıcalı Yahya Bey]] tarafından yazılmış olandır.
 
Şehzade Mustafa’nın idamından sonra yedi yaşındaki oğlu Şehzade Mehmet de ileride dedesine karşı açacağı olası bir intikam savaşını önlemek için öldürülmüş ve babasının Bursa’daki kabrine gömülmüştür.
 
Ağabeyinin idamından sonra cesedinin çadır önünde asılmasına tanık olan Şehzade Cihangir, bu olayın duygusal sarsıntısı ile hastalanmış ve babası ile birlikte gittiği Halep’te 27 Kasım 1553’te hayatını kaybetmiştir<ref name=yangin/>.
Satır 23 ⟶ 33:
Ölümünden sonra Şehzade Mustafa adına “''Düzmece Mustafa''” isyanı adlı bir isyanın başlatıldığı düşünülür. Şehzadenin celladın elinden kurtulduğunu ve kendisinin Şehzade Mustafa olduğunu söyleyerek tahta yürümeye kalkışan “''Düzmece Mustafa''”, [[Orhan Asena]]’nın [[Ya Devlet Başa Ya Kuzgun Leşe (oyun)|Ya Devlet Başa Ya Kuzgun Leşe]] adlı oyununda konu edilir.
 
Amasya'daki Şehzadeler Müzesi'nde Şehzade Mustafa’nın bir balmumu heykeli vardır.
 
==Özellikleri==
Şehzade Mustafa, şairdir (Mahlası Muhlisi, Ahdi Tezkire), hattattır (Elyazısı: Viyana, Şark yazmaları, No:998 de nesih ile yazılmış Süleyman-name)
Manisa Bozdağ da, cami, saray, türbe, çeşmeler yaptırdı.. Irakeyn ve Korfu seferinde (1534, 1536, 1537) ve Boğdan seferinde Anadolu muhafızı, 9. seferde (1541) İstanbul muhafızı oldu.. Görüntüsü ve tavırlarıyla dedesi [[Yavuz Sultan Selim]]'e çok benziyordu..
 
Hocaları: Celalzade Salih çelebi, Manisalı Senai Mehmed çelebi, Hayreddin Hızır efendi, Şems efendi, şair Lali çelebi, Karaçelebizade Hicri Mehmed Muhyiddin efendi, İstanbul kadısı, şair Muhyiddin Mehmed Hüseyni efendi, Kanuni nin süt kardeşi Mustafa Sururi efendi (Sultan Mustafa adına Bahrü'l- Maarif ve Zahiretü'l Müluk u yazdı. Sultan Mustafa nın katli üzerine Kanuni ile alakasını kesip bir daha görüşmedi.) <ref>Öztuna, Yılmaz. Kanuni Sultan Süleyman. Babıali Kültür Yayınları, 2006. s. 174-189</ref>
 
==Ayrıca bakınız ==
*[[Kategori:I. Süleyman]]
*[[Mahidevran Sultan]]
*[[Hürrem Sultan]]
 
== Kaynakça ==
{{kaynakça}}
 
 
{{Taht için ayaklanan Osmanlı şehzadeleri}}
[[Kategori:I. Süleyman]]
[[Kategori:İdam edilmiş Osmanlılar]]
[[Kategori:Osmanlı şehzadeleri]]
[[Kategori:1515 doğumlular]]
[[Kategori:1553 yılında ölenler]]
[[Kategori:Manisa doğumlular]]
 
[[ar:شاه زاد مصطفى]]