Fizan: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
Değişiklik özeti yok
Değişiklik özeti yok
3. satır:
[[Dosya:Oasis in Lybia.JPG|Fizan'da, [[Ubari]]'de bir vaha|thumb|200px]]
[[Dosya:Libya 4709 Idehan Ubari Luca Galuzzi 2007.jpg|Fizan'dan [[Sahra Çölü]]nde yer alan ''[[Erg Awbari]]'' kumulları.|thumb|200px]]
'''Fizan''' ([[Arapça]]: ''' فزان ''', [[Latince]]: Phasania), [[Libya]]'yı oluşturan üç eski bölgeden biridir. Diğer ikisi [[Trablusgarp]] ve [[Sirenayka]]'dır. Merkezi [[Sebha]]'dır. Bugünkü Libya'nın güneybatısında bulunur.
 
Bölgenin adı bazı kaynaklarda Fezzan geçmektedir. Fizan'da kurulan ilk devlet Fizan Sultanlığı'dır. Bu devlet daha sonra Mısırlıların egemenliğine girmiştir.
 
== Tarih ==
12. satır:
17. yüzyılda [[Cezayir]] ve [[Tunus]] vilayetleri gibi Trablusgarp vilayetinin de merkezi yönetim ile bağlarının gevşemesi neticesinde, Fizan'daki Osmanlı hakimiyeti de şekilsel bir hale geldi. 1711'de vilayetin İstanbul'a sözde bağlı ama fiiliyatta özerk [[Karamanlı]] Hanedanı'nın eline geçmesiyle bölgenin devletle bağlantısı iyice koptu.
 
[[II. Mahmut]] döneminde (1808-1839) başına buyruk hale gelmiş bulunan eyaletlerin tekrar merkezi idareye bağlanması çabaları çerçevesinde 1835'te Trablusgarp'a gönderilen Osmanlı donanması Karamanlı Hanedanı'na son vererek vilayeti tekrar doğrudan İstanbul'a bağlanmıştır. Eyaletin XVI16. yüzyılda olduğu gibi gelirlerinin giderlerinden fazla olabilmesi için Sahra ticaret yollarının denetim altına alınmasına ihtiyaç duyan Osmanlı yönetimi 1850'li yıllardan itibaren güneye yayılma siyaseti takip etmiş, 1875 yılında Fizan'ın en güney ucundaki [[Gat]] kasabasının da zaptedilmesiyle bölgenin yeniden fethi tamamlanmıştır. Bu çerçevede Fizan ve Güney Cezayir'de yerleşik [[Tuareg]] (Osmanlı kaynaklarında Tevârik) kabileleri de denetim altına alınmıştır.
 
[[II. Abdülhamit]] döneminde (1876-1909) ise devletin en uzak vilayeti olması bağlamında, siyasi sürgün yeri olarak da kullanılmıştır. Günümüz Türkçesinde bile, bir diğer uç vilayet olan "[[Yemen]]" gibi, "Fizan" sözcüğü de uzak mekanları anlatan bir ifade olarak kullanılmaktadır. II. Abdülhamit döneminde Fransız sömürgecilerin [[Sahra Çölü]]'nü hakimiyet alma niyetlerinin karşısında daha güçlü durabilmek için Osmanlı Devleti yerli halkın da desteğini almaya gereksinim duydu. Bu bağlamda, bölgedeki en geniş teşkilatlanmaya sahip [[Sunusi]] Tarikatı ile Osmanlı Devleti arasında ittifakı andıran bir dayanışma ilişkisi kuruldu.
44. satır:
{{coord|26.3328|13.4253|type:landmark_source:enwiki-googlemaplink|display=title}}
 
[[Kategori:26°Fizan| K]]
<!--
[[Category:Italian North Africa]]
-->
<!--
[[Category:Provinces of Libya]]
-->
 
[[Kategori:Magrip]]
[[Kategori:Libya tarihi]]
[[Kategori:Tarihteki bölgeler]]
[[Kategori:26° K]]
[[Kategori:13° D]]
 
[[ar:فزان]]
"https://tr.wikipedia.org/wiki/Fizan" sayfasından alınmıştır