Dolmen: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
Mukaddime (mesaj | katkılar)
Değişiklik özeti yok
Şamil Demir (mesaj | katkılar)
Değişiklik özeti yok
15. satır:
=== Hindistan ===
 
Özellikle [[Karnataka]] eyaletinin kuzey bölümlerinde, [[Badami]], [[Aihole]] ve [[Pattadakal]]'in önemli ibadet merkezlerinin civarında yer alırlar. Çoğu üç yadaya da dört tane dikey olarak yerleştirilmiş taş ile bir yadaya da iki tane kapak olarak kullanılmış taştan oluşan bu dolmenlerin büyük kısmı harap olmuştur. Hintlilerin binlerce yıldan beri ölüleri yakma gelenekleri olduğu düşünülürse, bu dolmenlerin mezar amacıyla kullanıp kullanmadıkları bir tartışma konusudur. Bu dolmenlerde içinden ruhun çıkıp gitmesini sağlayacak olan üzerinde bir "[[Ruh deliği|ruh deliği]]" olan kapatma taşı bulunmadığı gibi dolmenler kum ve taşlarla örtülü de değildir. Bazı dolmenlerin zemininde [[Yoni]] plakasının bulunmuş olmasından yola çıkarak bu dolmenlerin mabed olarak kullanıldığı düşünülmektedir.
 
=== Kore ve Japonya ===
31. satır:
 
== İsimlendirme ve Sınıflandırma ==
Dolmen ifadesi [[Bretagne]] doğumlu [[Théophile Malo Corret de la Tour d'Auvergne]] (1743–1800)'un arkeoloji araştırmalarında kullanılmıştır. Kuzey megalit kültüründe görülen çok sayıda taşıma taşı ile bir yadaya da iki çatı taşından oluşan yapıya dolmen adı verilmiştir. Kavram kısmen sadece çatı taşını ifade etmek için de kullanılmıştır (örneğin Encyclopedia Britannica)<ref>http://www.britannica.com/EBchecked/topic/168304/dolmen, abgerufen 3. Januar 2012</ref> Dolmenler, Alman tarih öncesi araştırmacısı [[Ewald Schuldt]] tarafından "En eski dolmenler", "büyük dolmenler", "çokgen dolmenler" ve "asıl dolmenler" şeklinde sınıflandırılmıştır. Daha sonra bunlara "dörtgen dolmenler" ve "genişletilmiş dolmenler" de eklenmiştir. Danimarkalılar ise dolmenleri farklı bir tarzda sınıflandırırlar: "uzun dolmenler", "yuvarlak dolmenler" ve "dehliz dolmenler".
 
== Mimari ==
Birçok dolmen dik şekilde kaldırılmış taşıma taşlarının üstüne daha büyük ve ağır olan çatı yadaya da kapak taşlarının yerleştirilmesinden oluşur. Çatı taşları alttaki taşıma taşlarının biraz dışına taşar ve böylece kimi zaman bir masa görünümü verir. Dolmenlerin bu masa benzeri görünümlerinden dolayı önceleri [[Kurban|kurbantaşı]], [[Sunak|sunaktaşı]] yadaya da [[Druid|Druid sunakları]] şeklinde de yorumlanmıştır. Alttaki taşıma taşları çoğu kez yanyana bitişik olarak ya dörtköşe, çokgen veya trapezoid yapacak şekilde yadaya da bir çember veya oval oda duvarı oluştaracak biçimde yerleştirilir. Dolmenlerin giriş bölümlerinin mezar odalarından çok daha alçak olmaları yüzünden, dolmenlerin üzeri örtüldükten sonra kilitli bırakılıp bırakılmadığı açık değildir. Ziyaretçiler mezar odalarına girerken sürekli kafalarını eğmek zorunda olacaklardır ki, bu belki de ziyaretçiyi ölüye saygı göstermeye zorlamak için düşünülmüştür. Bazı durumlarda dolmenler birkaç mezar odası içerebilirler. Yan yana girişleri olan odalardan oluşan yapılar, Orta Avrupa'da dolmen olarak değil, [[Geçit mezar|geçit mezar]]lar olarak adlandırılır. Ancak bu iki tür arasındaki sınır bazı durumlarda oldukça belirsizdir.
 
Dolmenlerin büyüklükleri bölgeye ve varolan materyalin durumuna göre değişir. Eb büyük dolmenler Bretagne'de ([[La Roche-aux-Fées]], [[Gavrinis]], [[Marchand Masası]], [[Les Pierres-Plates]], [[Mané Lud]]), İrlanda'da ([[Newgrange]]) ve İspanya'da (Antequera) bulunur. Dolmenler bugün çoğunlukla çıplak durumdadır, mezarlar üzerinde bulunan daha kücük taşlar yöre sakinleri tarafından ev, ahır gibi inşaatların yapımında kullanmak amacıyla alınıp götürülmüştür. Nadiren bir tepenin üzerinde yükselirler yadaya da orijinal hallerindeki gibi toprak ve taşlarla örtülü şekilde dururlar. Bazen çatı taşını taşıyan taşıma taşları o kadar yakın dururlar ki, masa görünümü kaybolur ve özellikle büyük dolmenlerde oda benzeri bir görünüm alır. Bretagne'de bu biçim genişlemesi o kadardır ki, dolmen daha çok bir giriş bölümüne benzer ve mezar galerisi denilen biçime dönüşür.
 
== Bezekler ==
"https://tr.wikipedia.org/wiki/Dolmen" sayfasından alınmıştır