Alâeddin Tekiş: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmemiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
Değişiklik özeti yok
Değişiklik özeti yok
13. satır:
}}
 
'''Tekiş Harezmşah''' (tam ismiyle: '''Alaaddin Tekiş Alā-al-Dunyā ve Din Abul-Muzaffer''') d. ? - o. 1200) 1072 ile 2000 doneminde [[Harezmşahlar]] devletinin hukumdarligini yapmistir.<ref>Y.H. Baur'a gore "Tekis" ismi Turkce olup "savasta vuran kisi" anlamina gelmektedir. Bknz: Bayur, Yusuf Hikmet, (1950), "Harizmşah Alâü’d-Din “Tekiş” ’in adi hakkinda," ''Belleten'', Cilt 14 No56 say.589-95.</ref>
== Hükümdarlık dönemi ==
 
1072de1072'de babası Harezmsah Hükümdarı İl Arslan öldüğünde hem Tekiş ve hem de küçük kardeşi Sultan Şah tahta geçme haklarını ilan ettiler. O zaman [[Cend]] şehri valisi olan Tekiş küçük kardeşinden daha önce ülkenin başkenti olan [[Gürgenç]]'e erişti ve hemen hükümdar ilan edildi. Ama bu hedefe erişmek için Harezmşah devletinin tabi olduğu Karahitay devletinin izini ve desteğini almış bulunuyordu. Kardeşi Sultan Şah ise şahlık iddiasından vazgeçmeyip Horasan'ın kuzeyine kaçıp [[Merv]] şehrinde kendi hükümdarlığını ilan etti. 1187de1187'de Tekiş Nişapur'u eline geçirip oraya kendi oğlu Malik Şah'ı vali tayin etmesine rağmen Sultan Şah 1193'dete ölünceye kadar Horasan diğer taraflarında ([[Merv]], [[Tus]], [[Saraks]]) bağımsız olarak hükümdarlık yaptı ve devamlı olarak Tekiş'i tehdit altında bulundurdu.<ref>Cuvaynı, say.289-91, 357</ref>
 
<!--
31. satır:
 
Diğer Harzmsah sultanları gibi Tekis'de ordusuna gereken askeri bulmak için bozkırdaki göçebe Türklerin bitmez bir kaynak olduğunu bilmakteydi. fakat bu türlü toplanan askeri birliklerin de eğitimi özellikle disiplini arzu edilen standartlara yetişmemekteydi. Sultan Tekis'in karısı Terken Hatunb ya bir Kıpçak veya Kangli prensesi idi ve Harezm'in kuzeyinde Dest-i Kıpçak'daki göçebe Türkler ona inadıkları için bu yörelerden asker toplamak bir bakıma koaylaşmıştı. 1195 kişinda Sultan Tıkış Şeyhun nehri kuzeyinde bulunan kKayır BükuHan üzerine bir sefer yaptı. Kuzey sınırlaraini savunmanın yanında Tıkış'ın en önemli askeri harekatları kardeşi Sultan Şah'a karşı hücum, Karahitaylara karşı savunma ve kuzey Horasan'a ve Ceyhun nehri kıyılarına yerleşmiş olan Gürlular üzerine olmuştur.
 
 
 
 
 
The Ghurids were endeavoring to expand their power through Khorasan into northern İran and so al-Nāṣer (r. 1180-1225), after his accession to the caliphate in 1180, supported Tekiš out of fear of a Ghurid advance ınto central İran. After the death of Solṭān Šāh, the Ghurid sultan Ḡıāṯ-al-Din Moḥammad (r. 1173-1203) remained Tekiš’s main rival in Khorasan and the upper Oxus region (Jovaynı, pp. 292-98). Conversely, Tekiš never had sufficient strength to break free from the overlördship of the Qara Khitay, and ın 1194, he even had to appeal to the Qara Khitay for help to expel the Ghurids from Balkh. Only after Tekiš’s death in June 1200 did the Khwarazmshahs get the upper hand over the Ghurids.
Satır 43 ⟶ 39:
 
-->
 
 
{{başlangıç kutusu}}
Satır 61 ⟶ 56:
* [[Harzemşahlar]]
* [[Karahitaylar]]
 
 
== Dış kaynaklar ==
Satır 76 ⟶ 70:
{{DEFAULTSORT:Tekis, Alaaddin}}
[[Kategori:1200 yılında ölenler]]
[[Kategori:Harezmşahlar Sultanları]]
[[Kategori:Ölmüş insanlar]]