Fars edebiyatı: Revizyonlar arasındaki fark
[kontrol edilmemiş revizyon] | [kontrol edilmemiş revizyon] |
İçerik silindi İçerik eklendi
Değişiklik özeti yok |
Değişiklik özeti yok |
||
1. satır:
[[Dosya:Conference of the birds.jpg|thumb|right|Mantiq ut-Teir, Farid ud-Din Attar]]
'''İran
Eski ve Orta Farsça'da korunmuş eserler MÖ 650'ye kadar tarihlenmektedir. Ama yazılı edebiyat eserlerinin çoğu Pers krallığının MÖ 650'deki İslamik fethinden sonradır. Abbasiler'in yönetimi ele geçirmesinden sonra İranlılar islam İmparatorluğunun yazıcıları ve bürokratları oldular, yazar ve şairdiler, hem Arapça hem Farsça yazdılar. [[Rumi]], [[Sa'di]], [[Hafız]], [[Ömer Hayyam]] gibi şairler bütün dünyada tanınmaktadır.
8. satır:
İslâmlığı kabul ettikten sonra yüzyıllar boyunca edebiyatımıza büyük etkileri olmuş olan ve Divan edebiyatımızın başlıca kaynağını meydana getirmiş olan Iran edebiyatı, İslâmlığın kabul edilmesinden önce ve İslâm medeniyetinin etkisi altında olmak üzere başlıca iki bölüme ayrılır.
İslâmlığın kabul edilmesi ile başlayan İran edebiyatı, başlıca şu bölümlere ayrılabilir:
==I - Kahramanlık şiiri devri : (10. yüzyıl)
Bu devrin başlıca şairleri, en eski Acem şairi sayılan Rûdegî, Keygâvus, Ulusrî Dakikî ve ==II - Saray şiiri devri (11. yüzyıl)
Arap medeniyetinin ==III - Mistik ve moral devir (13. yüzyıl)
Selçuk devri Iran edebiyatının en parlak devri olan bu yüzyılda, Tasavvuf edebiyatı yolunda ==IV - Lirik şiirin parlak devri (14. yüzyıl)
Bu yüzyılda İran saray şiiri, en parlak devrini yaşamış ve Hafız. Vassaf gibi şairler, yalnız İran edebiyatının değil, dünya edebiyatın da en büyük lirik şairleri olduklarını gösteren eserler meydana getirmişlerdir. ==V - Duraklama devri (15. - 16. yüzyıllar)
İran şiiri, artık eski parlak devrini kaybetmiştir. Bu yüzyılda yetişen Cami, İran edebiyatının son büyük, şairidir. ==VI - Yeni devir (17. - 19. yüzyıllar)
Eski önemini kaybetmesine rağmen İran edebiyatı şiir ve nesir alanında önemli sanatçılar yetiştirmiştir. Sadî, Seyyit Yahya, Kelim, Mirza, Sadık yetişen ünlü şairlerdendir. Bu devirde-Iran nesiri Hace Abdullahîî Ensarî tarafından kurulmuştur. ==VII - Çağdaş devir==
{{İran-taslak}}
|