Endonezya: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmemiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
Değişiklik özeti yok
kDeğişiklik özeti yok
15. satır:
| harita2_resmi =
| harita2_açıklaması =
| başkent = [[JakartaCakarta]]
| latd= 6
| latm= 10.5
162. satır:
Kişi başına düşen milli geliri yıllık 2239 dolardır. Karma ekonominin hüküm sürdüğü Endonezya'da özel sektör ile devlet ekonomide güçlü bir etkisi vardır. Güneydoğu Asya'nın en büyük ekonomisi olup [[G20]] ülkeleri arasındadır.
[[File:KerbauJawa.jpg|right|thumb|Java'daki pirinç tarlalarında [[Asya mandası]] kullanılır. Tarım yıllarca ülke ekonomisinin en önemli ve büyük sektörlerindendir.]]
[[File:Jakarta.jpg|left|thumb| Endonezya'nın başkenti [[JakartaCakarta]], ticaretin de merkezidir.]]
 
== Fiziki Yapı ==
Endonezya’nın üzerinde bulunduğu adalardan büyük olan beş tanesi, Sumatra, Borneo, Java, Celebes ve Yeni Gine’dir. Yeni Gine Adasının Endonezya’ya âit olan batı kısmına İrian Barat adı verilir. Borneo Adasının Endonezya’ya âit olan kısmına ise Kalımantan adı verilir. Sumatra, Borneo, Java ve Celebes adalarına Büyük Sunda Adaları; [[Bali]], Lombok, Sumba, Sumbawa, Flores, Timor vb. gibi orta büyüklükteki adalara Küçük Sonda Adaları; Buru, Ceram, Halmehera vb. adalara ise Moluk Adaları ismi verilir. Adalar arasında çeşitli iç denizler mevcuttur. İç denizlerle beraber yüzölçümü yaklaşık 5.000.000 km2 olan Endonezya’nın kara parçalarının toplam yüzölçümü ise 1.919.443 km2dir. İç denizleri, Java, Sunda, Banda, Flores, Celebes ve Moluk denizleridir. Adaları birbirinden ayıran deniz ve boğazların önemli özellikleri derin olmalarıdır.
 
Endonezya'nın başkenti Jakarta Cakarta, Endonezya genel yapı îtibâriyle volkanik adalardan müteşekkildir. Çoğu sönmüş vaziyette yaklaşık 150 civarında volkan bulunmaktadır. Ülke Ekvator çizgisi üzerindedir. Büyük adalardan olan Sumatra ülkenin batısında olup, Malakka Boğazı ile Asya kıtasından, kuzey batı, güney doğu doğrultusunda, güney doğuda Sonda Boğazı ile Java Adasından ayrılmıştır. Birmanya’daki sıradağların bir uzantısı Sumatra Adasının batı kıyılarında devam eder. Bu sıradağlar sönmüş ve halen faaliyette bulunan pekçok volkandan müteşekkildir. 3000 m’yi aşan yüksekliklere sâhip bu dağ silsilesinin kuzeyinde geniş ve verimli vâdiler, büyük göller bulunur. Adanın doğu kesimleri, düz ve basık olan ovalıktır. Bataklıklar doğu sahillerinde oldukça geniş yer kaplar. Büyük ırmaklara sâhiptir. Java Adası, Sumatra ile Küçük Sonda adalar dizisinin en batısındaki Bali Adası arasında batı doğu istikametinde yer alır. Yaklaşık 1000 km boyunda ve 200 km eninde olan bu adada ekvatora paralel sıradağlar vardır. Bu sıradağlar, güneye daha yakın olup, üzerinde çok sayıda, bâzıları hâlen tütmekte olan volkanlar mevcuttur. Adanın kuzeyi düz ovalı olmasına rağmen güney kıyıları yüksektir. Güney de deniz dibi fazla kayalık değildir. Bu da gemilerin adanın güney kıyılarına rahatlıkla yaklaşmalarını sağlamaktadır. Bu sebepten limanlar güneyde kuzey kıyılarına nisbeten daha çoktur. Java Adasının doğusunda yer alan orta büyüklükteki adalar topluluğu olan Küçük Sonda Adaları da fizikî yapı îtibâriyle diğer Sumatra ve Java Adalarından pek farklı yapıya sâhip değildir. Topluluğu meydana getiren adaların hepsi volkanik olup, kıyıları düz ovalıktır. İrian Barat denilen Yeni Gine’nin Endonezya’ya âit batı kısımları da fizikî yapı olarak pek fazla değişmez. Bradjamusti Sıradağları, bölgenin ortasında batı doğu doğrultusunda yer alır.
 
Güney kısmı verimli ovalarla kaplı olan bölgenin kuzeyinde orta kesimlerindekine nazaran daha alçak olan sıradağlar, paralel olarak yer alır. Bu iki dağ silsilesi arada yer alan ova ile birbirinden ayrılır. Her iki sıradağlardan inen çok sayıdaki ırmak tarafından sulanan ova oldukça verimlidir. Yeni Gine Adasının batı kısmı olan bu bölgenin ortasındaki Bradjamusti Sıradağlarında yer alan Carstenz Tepesi 5050 m ile ülkenin de en yüksek noktasıdır. Yeni Gine ve Celebes adaları arasında yer alan pekçok ada ve adacıktan müteşekkil olan Moluk Adaları da dağlıktır.
183. satır:
 
== Nüfus ve Sosyal Hayat ==
Ülke nüfûsu 230.046.000 civârındadır. Nüfûsu en fazla olan İslâm ülkesidir. Halk çok çeşitli etnik gruplardan meydana gelir. Nüfûsun büyük bir kısmını meydana getiren [[MalaysiaMalezyalı]]lardan başka [[Papu]]lar, [[Batak]]lar, [[Alas]]lar, [[Kabaus]]lar, [[Gojo]]lar, [[Arap]]lar, [[Çinli]]ler ve [[Hindu]]lar da etnik grupları teşkil eder.
 
Ülkenin en dikkat çekici özelliklerinden biri de nüfus dağılımının çok düzensiz olmasıdır. Java adası nüfus yoğunluğunun en fazla olduğu bölgedir. İrian Barat ise yoğunluğun en az olduğu bölgedir. Ülke yüzölçümünün % 7’sini teşkil etmesine rağmen Java’daCava’da nüfus yoğunluğu kilometre kareye 450 kişidir. Yoğunluğun en az olduğu İrian Barat bölgesinde ise kilometre kareye 1,7 kişi düşer. Ülkenin başşehri olan [[JakartaCakarta]], Java[[Cava adasındaadası]]nda bulunmaktadır. Endonezya’nın önemli şehirleri de buradadır.
 
Halk genellikle tarımla uğraşır. Buna rağmen nüfusu milyonları aşan pekçok büyük şehirleri vardır. Ülke halkının başlıca besin maddesi pirinçtir.
208. satır:
 
[[Dosya:Indonesia provinces english.png|left|thumb|400px|Endonezyanın İdari Bölgeleri]]
[[Dosya:Jakarta.jpg|right|thumb|350px|Başkent JakartaCakarta]]
 
=== Sumatra ===
241. satır:
 
== Album ==
<center><gallery caption="IndonesiaEndonezya" widths="180px" heights="120px" perrow="3">
Dosya:Museum Nasional Indonesia.jpg|Merkez [[Central JakartaCakarta]]'da yer alan Endonezya Ulusal Müzesi
Dosya:Monumen nasional jakarta.jpg|[[Ulusal Anıt (Endonezya)|Ulusal Anıt]]
Dosya:Jakarta Skyline Part 2.jpg|[[Wisma 46]], Endonezya'nın en uzun ofis binası
Dosya:Central Jakarta.JPG|Jalan Thamrin, theMerkez mainCakarta'nın avenueana in Central Jakartacaddesi
Dosya:Gambir Station Platform.jpg|AMerkez train at[[Jakarta]]'nın [[Gambir]] stationistasyonunda inbir [[Central Jakarta]]tren
Dosya:BungKarno-indonoob.JPG|[[Bung Karno Stadyumu]] 100,000 izleyiciye ev sahipliği yapabilir.
Dosya:Indonesia 2002 CIA map.png|Endonezya Haritası
Dosya:Indonesia provinces english.png|ProvincesEndonezya'nın ofİdarî IndonesiaBölgeleri
Dosya:Jalan malioboro - Jogjakarta.JPG|Malioboro, [[Yogyakarta]]'nın en işlek caddesi.
Image:transjogja.jpg|Trans Jogja Busotobüsü. AYogyakarta busşehrinde rapidHızlı otobüs transit system in Yogyakarta citysistemi
Dosya:SOTO FOOD.jpg|A selection of [[Indonesian cuisine|Indonesian food]], including ''Soto Ayam'' (chicken soup), ''sate kerang'' ([[satay|shellfish kebabs]]), ''telor pindang'' (preserved eggs), ''perkedel'' (fritter), and ''es teh manis'' (sweet iced tea)
Dosya:Indonesian Army infantryman participating in the GPOI.jpg|An Indonesian Army infantryman participating in the U.N.'s Global Peacekeeping Operation Initiative
"https://tr.wikipedia.org/wiki/Endonezya" sayfasından alınmıştır