Temir Han: Revizyonlar arasındaki fark

Yuvarlak saç örgüsü vardır. Yağrını (kürek kemiği) demirdendir. Demir madenlerini, demirci ocaklarını ve demircileri korur. ''"Akacak kanı yok, çıkacak canı yok"'' diye anlatılır. Pek çok boyların halkı and içtiklerinde, demiri ululamak için kılıcı çıkararak yanlamasına öne korlar. ''"Bu demir, gök renkli girsin kızıl renkli çıksın"'' derler ki "sözünde durmasan kılı kanına bulansın, demir senden öcünü alsın" demektir. Yakutların ilk demirci atalarının adı Ağlıs, Buryatların ilk demirci atalarının adı da Boyontoy’dur. Temür Han onları insanlara hizmet etsin diye göndermiştir. Türk mitolojisinde altın kapılı, gümüş pencereli demir evlere sıklıkla rastlanır. Bazen de evin çatısı demir olarak betimlenir. Ak Demirci ve Kara Demirci denen iki türü vardır. Ak Demirciler iyi ruhların, Kara Demirciler kötü ruhların yardımını alırlar. Ak Demirci doğudaki iyilik veren tanrıya Kara Demirci ise batıdaki kötülük veren tanrıya bağlıdır. Demirci Debek (Debeç/Debet), Karaçay ve Malkarlar (Alanlar ve Tavlular) ile iç içe geçmiş olan Nart destanlarında mitolojik bir kahraman olarak tasvir edilir. O çıplak elleriyle kızgın demiri dövebilir, ona istediği şekli verebilir. Kuşların ve bütün hayvanların dillerini bilir ve onlarla konuşabilir. [[Nart]] kahramanları için demirden kılıçları, kalkanları ve zırhları ilk defa o yapmıştır. İlk at nalını o icat etmiştir, böylece Nart savaşçıları atları ile uzak ülkeleri fethe gidebilmişlerdir. Demircilik sanatını insanlara bu Tanrı öğretmiştir. [[Erlik]] Han’ın oğludur. Sokor (tek gözlü) olarak anılır.

 

Demircilik aynı zamanda şamanlara, bahşılara, falcılara ve özgü bir sanat sayılmıştır. Kahraman bazen, "Temirdi (Demirci)" şeklinde yer alır. Bazen şeytanî motiflere olan yakınlığıyla da görünür. Bu bakımdan masallarda ve efsanelerde demirci topal ve aksak da olabilir. Yakutların inanışlarına göre, demircileri koruyan, "Kıday Bahsi" adında bir ruh vardır. Göktürklerin ataları da demircidir.