Çözünürlük (kimya): Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmemiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
8. satır:
Çözeltilerin genel anlamda, katıların sıvılara karıştırılmasıyla elde edildiği düşünülürse de, herhangi iki madde karıştırılıp çözelti elde edilebilir. [[Karbonat]]lı su, gazın suda çözünmüş hali olup bir çözeltidir, [[hidrojen]] (gaz) [[palladyum]] metali (katı) içinde çözünebilir, ve [[paslanmaz çelik]] aslında bir katının bir başka katı içinde çözünmüş halidir ([[alaşım]]).
 
==çözunurluk Çözünürlüğehızını etki eden faktörler ==faktörlar
 
* Çözücünün ve çözünenin cinsine göre: [[Çözücü]] ve çözünen arasındaki molekül yapısı benzerliği ne kadar fazla ise çözünürlük o kadar fazladır. Her madde her maddede çözünmez. [[Organik bileşik]]ler organik çözücüde inorganik bileşikler inorganik çözücüde çözünürler. Polar bileşikler polar çözücülerde, apolar bileşikler apolar çözücülerde çözünürler. Örneğin [[naftalin]] suda çözünmez fakat [[benzen]]de çözünür. ''Benzer benzeri çözer.''
 
* [[Basınç]]: Katı ve sıvıların çözünürlüğüne basıncın pek etkisi yoktur. Gazların çözünürlüğü ise basınçla doğru orantılıdır.
ÇÖZÜNME HIZINA ETKİ EDEN FAKTÖRLER
* [[Sıcaklık]]: Katıların ve sıvıların çözünürlüğü sıcaklıkla çoğunlukla artarken, gazların çözünürlüğü sıcaklık artışıyla azalır.
 
* Ortak [[iyon]] etkisi: Ortak iyon çözünürlüğü azaltır.
1-Sıcaklığın Etkisi: Bir çözünme olayında ısı açığa çıkıyorsa bu çözünme ekzotermik çözünme, ısı alıyorsa endotermik çözünme olarak adlandırılır. Katı ve sıvılarda çözünme genellikle ısı alarak, gazların çözünmesi ısı açığa çıkararak gerçekleşir. Hem ekzotermik hem de endotermik çözünmelerde sıcaklık artarken çözünme hızı da artar. Sıcaklık artarken çözücü ve çözünen moleküllerin kinetik enerjisi arttığından birim zamandaki çarpışma sayısı dolayısıyla çözünme hızı da artar.
2- Yüzey Temasının Etkisi: Bir katı maddenin tanecik boyutunun öğütme ile küçültülmesi sonucunda birim kütledeki veya birim hacimdeki yüzey alanı artar. Çözünenin yüzey alanının artması, çözücü molekülleri ile etkileşimin artmasına neden olur. Çözücü moleküllerinin birim zamanda etkileşiminin büyük olması çözünme hızının da büyük olmasına neden olur.
3- Çözünen Maddenin Türünün Etkisi: Çözünen maddenin farklı fiziksel ve kimyasal özelliklere sahip olması nedeniyle aynı çözücüde çözünen madde türünün değişimi çözünme hızının da değişmesine neden olur. Çözünme hızının değişimi mikro boyutta çözünen türünün değişimi çözünenin birim tanecikleri ile çözücü molekülleri arasındaki etkileşim kuvvetlerinin değişmesiyle açıklanabilir.
4- Basıncın Etkisi: Sabit sıcaklıkta katı ve sıvıların çözünme hızına basıncın etkisi yoktur. Ancak gazlarda basınç artarken çözünme hızı da artar.
 
ÇÖZÜNÜRLÜK: Sabit sıcaklık ve basınçta 100 g çözücüde çözünebilen maksimum madde miktarına o maddenin çözünürlüğü denir. Yani;
Çözünürlük = Çözünenin kütlesi(g) / 100 g çözücü formülü ile ifade edilir.
 
Her maddenin belli bir çözücüde çözünebileceği madde miktarı yani, denge noktası farklıdır. Denge, dinamik bir olaydır. Yani bu noktada çözünme durmaz, devam eder. Ancak bunun karşıtı yani çözeltiden çözünenin ayrılarak katı üzerinde toplanması olayı da aynı miktarda ve zamanda olur. Böyle bir çözeltiye çözünenin kristali katılırsa kristalin büyüklüğünün değişmediği ancak şeklinin değiştiği görülür.
*Çözünürlük çözen ve çözünen madde miktarına bağlı değildir.
 
== İyonik bileşiklerin sudaki çözünürlükleri ==