Osmanlı-Kutsal İttifak savaşları: Revizyonlar arasındaki fark

 

== Savaşlar ==

[[Dosya:Powrot z Wiednia.jpg|thumb|right|265px|''Viyana'dan Dönüş'' - Jozef Brandt'ın Leh kuvvetlerini Osmanlı esir ve ganimetleriyle Viyana'dan dönerken tasvir eden tablosu.]]

Kutsal İttifak daha fiilen kurulmamış olsa da, kuşatma ertesinde [[Viyana]]'da toplanan İttifak güçleri kuşatmadan geri çekilen bitkin [[Osmanlı]]-[[Macar]] kuvvetlerini yakalayıp onlara önemli bir darbe vurmak amacıyla zaman kaybetmeden Osmanlı-Macar topraklarına saldırıya geçtiler.

 

=== 1683-1689 yılları arası savaşlar ===

[[2 Ekim]] [[1683]] günü [[Jan Sobieski III|Jan Sobieski]] ve [[Lorraine Dükü V. Charles]] Macaristan'daki Haçlı birlikleri ve Türk savunma hatları hakkında bir görüşme yaptılar ve saldırı bölgesinin neresi olacağına karar verdiler. Asıl hedefleri olan [[Uyvar]] (''Nove Zamky'') yöresinin yağış nedeniyle sularla kaplanması üzerine Ciğerdelen'e (''Parkany'') ilerlemeye karar verdiler.<ref name="stoye"/>

 

 

==== Dalmaçya'dan Budin'e ====

[[1684]] yılında [[Venedik]] Kutsal İttifak'a katıldı ve Osmanlı Devleti'ne savaş ilan etti. Peşinden [[Dalmaçya]]'da Vişgrad, Ayamavri gibi kaleleri ele geçirdi. Dalmaçya'daki Venedik ilerleyişine Osmanlılar sadece Sing zaferi ile cevap verebildi.<ref name="osmanlitarihi">

{{Kitap belirt | son = | ilk = | yazarurl = | yardımcıyazarlar= | yıl = 2003 | başlık = Osmanlı Tarihi Ansiklopedisi III. Cilt | yayımcı= Boyut Yayınları | yer= | id = | ilkyayınyılı = 2003}}</ref>

 

[[Dosya:Macaristan.jpeg|275px|thumb|right|Macaristan haritası üzerinde Osmanlı kaleleri ve stratejik noktalar.]]

==== [[II. Mohaç Muharebesi]] ====

{{Anamadde|Mohaç Muharebesi (1687)}}

 

==== Kırım Cephesi ====

[[Rus Çarlığı]]'nın 1686'da Kutsal İttifak'a katılıp [[Osmanlı Devleti]]'ne savaş açması ile Kırım'da da bir cephe açıldı. Çar nâibi [[Sofia Alekseyevna]]'nın başkanlık ettiği Boyar hükûmetinin emriyle Rus Ordusu, [[1687]] ve [[1689]]'da Osmanlı Devleti'ne bağlı [[Kırım Tatar Hanlığı]]'nın topraklarında iki büyük işgal harekâtı gerçekleştirdi.

 

[[1688]]'de ikinci bir seferin hazırlığı başladı. 1689'da bu defa 150 bin kişiye sahip olan bir Rus Ordusu güneye ilerledi. Karşılarına ilk çıkan Tatarları püskürttüler ve [[20 Mayıs]]'ta Tatarların kontrolündeki [[Perekop, Ukrayna|Perekop]] Kalesi'ne ulaştılar. Uzun süren kuşatma sonucu [[Ruslar]] hiçbir önemli başarı elde edemeyince kuşatma kaldırıldı. Başarısızlık üzerine Sofia Alekseyevna hükûmeti düşürüldü ve bu tür seferlerin altından kalkabilecek tek kişi olarak görünen [[I. Petro]] tahta geçirildi.<ref name="enwiki" />

 

[[II. Viyana Kuşatması]]'nda [[Köprülü ailesi]]nden [[Merzifonlu Kara Mustafa Paşa]]'nın yenilmesi ve idam edilmesi, aynı aileden olan [[Köprülü Fazıl Mustafa Paşa|Fazıl Mustafa Paşa]]'yı hırslandırmıştır. 1689'da sadrazam olan Fazıl Mustafa Paşa, önce orduda yeniliklere gitmiş, başıbozuk askerleri cezalandırmış, daha sonra [[Baruthane-i Amire]]'de gerekli düzenlemeyi yapıp, bütçeyi denkleştirerek sefere çıkmıştır.<ref>{{Cite web | url = http://www.osmanli700.gen.tr/padisahlar/20egriboz.html | başlık = Eğriboz Zaferi | erişimtarihi = 2010-02-19 | yayımcı = osmanli700.gen.tr }}</ref>

 

 

[[Dosya:Slankamen.jpg|right|thumb|260px|Salankamen Savaşı'ndan bir kesit.]]

{{Anamadde|Salankamen Savaşı}}

[[Avusturya]] seferindeki Fazıl Mustafa Paşa, [[Salankamen]]'de düşman ordusuyla karşılaştı. Çok yoğun çarpışmalar sonucu Avusturya Ordusu'nda ilk dağılmalar başladı, bu arada Kırım Hanı'nın ordusu da Osmanlı Ordusu'nun yanında savaşmak için ilerliyordu.

 

 

==== 1692-1694 yılları ====

[[Dosya:Kamianets-Podilskyi map 1691.jpg|thumb|260px|[[Kamyanets-Podilski]]'nin eski şehri ve [[Kamaniçe Kalesi]]'ni gösteren harita; ''Kamieniec Podolski: [[piskopos]]luk ve [[voyvoda]]lık ünvanlarını taşıyan, Smotrycz Nehri ile çevrili dağın tepesinde bulunan ve sarp kayalar tarafından sarınan, enlemi 48°45’ ve boylamı 50°10’ olan [[Lehistan]] ve Yukarı [[Podolya]] Devletlerinin müstahkem şehri. Burası 29 Ağustos 1672 tarihinde [[Lehistan-Litvanya Birliği|Lehlerin]] elinden [[Osmanlı Devleti|Türkler]] tarafından alınmıştır.''<!--Ville forte des Estats de Pologne, et de la Haute Podolie avec Titre d'Evéché et de Palatinat, située sur le Sommet d’une Montagne entourée de la Riviere de Smotrycz, et envelopée de Rochers escarpez, à 48. degrez 45. minutes de Latitude et 50. deg. 10. min. de Longitude. Cette Place fut prise par les Turcs sur Polonais le 29e Aoust 1672---> ([[Paris]], 1691<!--Chez le Sr De Fer dans l’Isle du Palais sur le Quay de l’Orloge à la Sphere Royale. Avec Privilege du Roy, 1691.--->)]]

 

 

=== [[II. Mustafa]] Dönemi ===

[[1695]]'te tahta çıkan [[II. Mustafa]] döneminde Osmanlı cephesinde [[Mezomorto Hüseyin Paşa]] komutasındaki [[Osmanlı donanması]]nın başarıları ve [[Köprülü Amcazade Hacı Hüseyin Paşa|Köprülü Amcazade Hüseyin Paşa]]'nın çabaları göze çarparken, İttifak cephesinde ise [[Savoy Prensi Eugen]] öne çıkar. Padişah II. Mustafa ise Avusturya seferlerinde ordusunu başarıyla yönetmiş olmasına rağmen Zenta yenilgisi ile ordusunu kaybetmiştir.

 

==== Venedik-Osmanlı deniz savaşı ====

[[Dosya:Turkish_Venetian_War_1695.jpg|left|thumb|190px|[[Koyun Adaları Muharebesi]].]]

[[9 Şubat]] [[1695]]'te Mezomorto Hüseyin Paşa [[Koyun Adaları Deniz Muharebesi]] ile Sakız Adası çevresindeki Venedik ablukasını kaldırdı. Hemen peşinden, [[18 Şubat]]'ta [[Osmanlı donanması]], Sakız Adası'nı Venediklilerden geri aldı. Mezomorto Hüseyin Paşa [[Kaptan-ı Derya]]lığa, Kaptan-ı Derya Amcazade Hüseyin Paşa ise Sakız Adası muhafızlığına getirildi.<ref name="osmanlitarihi"/>

 

 

[[Dosya:Azov.jpg|thumb||right|260px|Bir Hollanda gravüründe [[Azak Kalesi]] kuşatması.]]

==== Azak Çarpışmaları ====

[[1695]] ve [[1696]] yıllarında [[Rusya]], Çar [[I. Petro]] komutasında Osmanlıların kontrolündeki [[Azak]] bölgesine iki sefer düzenledi.

 

 

==== II. Mustafa'nın Avusturya Seferleri ====

[[II. Mustafa]], kendinden önceki padişahların yapmadığını yaparak, ordusunun başında sefere çıkmak istiyordu.<ref name="afyoncu">{{Kitap belirt | son = Afyoncu | ilk = Erhan | yazarurl = | yardımcıyazarlar= | yıl = 2004 | başlık = "On Soruda: Zenta Muharebesi" | yayımcı= Popüler Tarih, Dünya Yayınları | yer= | id = | ilkyayınyılı = }}</ref> Aynı dönemlerde gelen Mezomorto Hüseyin Paşa'nın başarıları ve ilk Azak direnişi de padişahı yüreklendirmişti. Haziran [[1695]]'te ilk seferine çıkan sultan II. Mustafa'yı, [[Temeşvar]]'ı kuşatmak için bekleyen Habsburg Ordusu komutanı Kont Veterani ve [[Saksonya]] Elektörü I. Frederick Augustus bekliyordu. Ordunun başına geçen Veterani, iki Osmanlı taarruzunu püskürttü, ama üçüncü saldırıda yaralanıp öldü ve ordusu dağıldı, böylece [[22 Eylül]] günü Lugoş'ta (''Lugoj'') Avusturya Ordusu mağlup edildi, Lugoş Kalesi de fethedildi. [[3 Ağustos]] [[1696]]'da Frederik'in tekrar Temeşvar'a saldırması üzerine ikinci seferine çıkan II. Mustafa, [[27 Ağustos]]'ta Ulaş'ta (''Olasch'') Habsburg Ordusunu tekrar yenilgiye uğrattı.<ref name="osmanlitarihi"/>

 

 

[[Dosya:Prinz-Eugen-von-Savoyen1.jpg|thumb|right|230px|Savoy Prensi Eugen.]]

 

{{Anamadde|Zenta Muharebesi}}