Bozoklar: Revizyonlar arasındaki fark
| [kontrol edilmemiş revizyon] | [kontrol edilmemiş revizyon] |
İçerik silindi İçerik eklendi
Değişiklik özeti yok |
Değişiklik özeti yok |
||
3. satır:
Ok sözcüğü birçok kaynakta boy anlamında kullanılmıştır. Boylara ok anlamını içeren adlar verilir. ''Onok, Bozok, Üçok.'' Yine bu sözcükle bağlantılı Oğuz ve Oğur kelimeleri de benzer biçimde kullanılır. ''On Oğur, Beş Oğur, Şar Oğur, Dokuz Oğuz gibi…'' Oğur ve Öğür (Bölük) kelimeleri de yakından ilişkilidir. Okruk sözcüğü hem Türkçede hem de bazı Sibirya özerk devletlerinde Devlet (günümüzde Cumhuriyet) demektir. Hungar (Macar) sözcüğünün Onoğur’dan geldiği düşünülmektedir. Yakın dönemde Atatürk’ün Altı İlkesi de Altı Ok olarak simgeselleştirilmiştir.
Anadolu'ya gelen Oğuzlardan Bozoklu topluluklarının bugünkü Yozgat bölgesini yurt tutmalarından ötürü, bu bölge Cumhuriyet'e değin Bozok adıyla anılmıştır. [[Anadolu]] beyliklerinden [[Osmanlılar]] Bozok boylarının kurduğu devletlerdir. Bozoklara "Dış Oğuz" da denir, sağ tarafta yer alırlar.
===Gün Alp / Gün Han===
Sembolü Şahin'dir. Oğulları:
:a) ''Kayı:'' Sağlıklı, katı anlamındadır. Üç kıta ve yedi denizde altı yüz yıldan fazla iktidarda olan Osmanlı sülalesi bu boydandır.
:b) ''Bayat / Bayad:'' Zengin, saygın manasındadır. Maraş ve çevresine hâkim olan Zülkadiroğulları, İran'da yaşayan Kaçarların bir kolu (Şamabayatılar), Horasan'da Kara Bayatlar, Maku ve Doğubeyazıt hanları, Kerkük Türkmenlerinin çoğu bu boydandır.
:c) ''Alkabölük / Alkaevli:'' Nereye gitse başarır anlamındadır. Türkiye ve Âzerbaycan'daki Alaca, Alacalılar adı taşıyan yerler bu boyun hatırasıdır.
:d) ''Karabölük / Karaevli:'' Siyah odalı, siyah çadırlı anlamındadır. Karalar ve karalı gibi coğrafî yer adları bunlardan kalmadır.
===Ay Alp / Ay Han===
Sembolü Kartal'dır. Oğulları:
:a) ''Yazgur / Yazır:'' Çok ülkesi olan demektir. Ak Yabqu dönemindeki Yenikent yabguları, Batı Türkistan'daki Cend Emirleri, Karadaş denilen Horasan yazırları, Toroslardaki Gündüzoğulları Hanedanı bu boydandır.
:b) ''Düger / Tohar:'' Birikenler, döğüşenler anlamındadır. Yenikentli Vezir, Aydur, Harput-Diyarbakır-Mardin hâkimleri, Artuklular, Sincar-Siverek, Suruç arasındaki eski Caber Beyleri, Memluklar devrinde Halep, Hama elleri, Hazar Denizi doğusundaki Saka Boyu Toharlar; Malatya Toharıs, Dağıstan'daki Digor ve Kars ve Arpaçay sağındaki Digor kazası bu boydan hatıradır.
:c) ''Totırka / Dodurga:'' Ülke almak ve hanlık yapmak anlamındadır. Sivas doğusundaki Tüdergeler bu boydandır.
d) Yaparlı, misk kokulu anlamındadır. Misk ticareti yapan Yaparlı oymağı bu boydandır. Yaparlı oymağının Akkoyunlu ve Gəraylı camilerinin mihrap duvar dışına bu güzel ıtriyattan kattıklarından hâlâ qoxmaqdadır. Diyarbakır ve Kırım'da hatıraları vardır.
* 3.Ulduz-Alp/Ulduz Han: Sembolü Davşancıl. Oğulları:
a) Avşar / Afşar: Çevik ve vahşî hayvan avına hevesli, avcı anlamındadır. Huzistan beyleri, Konya'daki Karamanoğulları, Nadir Şah ve hanedanı, Urumiye ve Horasan Avşarları bu boydandır.
b) Kızık / Kırık: Yasaq çok ciddi ve kuvvetli anlamındadır. Gaziantep, Halep ve Ankara çevresindeki Qızıqlar, Doğu Gürcistan'da ve Şirvanın batısındaki ovalığa Kazak adını verenler bu boydandır. Qirixli aşiretleri bu boyun nişanesidir.
c) Bekteli / Beğdili: Ulular gibi aziz anlamındadır. Harzemşahlar, Bozoq-Raha/Hələb çevresindeki Bəydililər bu boydandır.
d) Karqın / Kargın, Qarxun-Taşkın ve doyurucu anlamındadır. Akkoyunlu-Zülqədəroğlu ve Halep-Xatay bölgesindeki Kargunlar, Azerbaycan'daki Qarxun köyleri bu boyun adındandır.
==Etimoloji==
| |||