Nazar: Revizyonlar arasındaki fark
| [kontrol edilmiş revizyon] | [kontrol edilmiş revizyon] |
İçerik silindi İçerik eklendi
Abuk SABUK (mesaj | katkılar) →Korunma: düzen |
Abuk SABUK (mesaj | katkılar) düzen |
||
1. satır:
[[Dosya:Blue eyes.JPG|thumb|200px|Gözü sembolize eden çeşitli [[nazar boncuğu|nazar boncukları]]]]
'''Nazar''' ya da '''kem göz''', canlı veya cansız bir varlığın başına [[kaza]] veya [[belâ]] gelmesine neden olduğuna inanılan bakış. Nazardan özellikle çocukların, hamilelerin ya da hayvanların etkilendiğine inanılır.<ref name="Britannica">{{Britannica|Evil eye}}</ref>
== Etimoloji ==
Göz sözcüğü Türkçede görme organı anlamına geldiği gibi aynı zamanda halk inancında kötü bakış da demektir. Arapça "nazar" kelimesi de
== Tarihçe ==
Satır 7 ⟶ 10:
Geçmişte bazı toplumlarda nazarın kasıtsız olarak değdiğine inanılırdı. Örneğin [[Slav]] folklorunda, çocuklarına nazarı değdiği için kendini kör eden bir babanın hikayesi vardır. Daha yakın zamanlarda ise nazarın [[kıskançlık]] sonucu değdiği inanışı yaygınlaşmıştır. Bu nedenle, özellikle [[Ortaçağ]] [[Avrupa]]'sında, bir mal veya çocuk övüldüğünde "Tanrı izin verirse"<ref>{{İng}}as God will</ref> veya "Tanrı kutsasın"<ref>{{İng}}God bless it</ref> sözlerini eklemek âdeti yerleşmiştir.<ref name="Britannica"/> Müslüman toplumlarda ise benzer anlamlara gelen [[maşallah]] sözü kullanılır.<ref>''[http://tdkterim.gov.tr/bts/ "maşallah."] Güncel Türkçe Sözlük. [[Türk Dil Kurumu]]. Erişim: 4 Aralık 2011.''</ref>
▲Göz sözcüğü Türkçede görme organı anlamına geldiği gibi aynı zamanda halk inancında kötü bakış da demektir. Arapça "nazar" kelimesi de bu anlama gelir. En eski biçiminde büyücü ve kötücül şamanların gözlerinde kötü güçlerin yerleştiğine inanılırdı. Bu yüzden bu bakışların tehlikeli bir güç barındırdığı düşünülürdü. Üzerlik otu yakılarak tütsü yapılmasının, nazardan korunmanın en etkili yolu olduğuna inanılırdı. Kötü gözün nesneleri bile çatlatabildiğine örneğin bir bardağı kırabileceğine inanılır. Mavi boncuğun bu enerjiyi kendisine çekerek yok edeceği fikri yaygındır. Kelimenin köz “ateş parçası” ile bağlantısı da dikkat çekicidir. Yakıcı enerjiyi temsil ettiği açıktır. Karak sözcüğü de aynı anlamda kullanılır. Sözcük, Göz/Köz kökünden türemiştir; bakmak ve ateş anlamlarına sahiptir. Bakışın yakıcı gücü olduğu düşünülür.<ref>[http://tr.wikipedia.org/wiki/Dosya:TurkSoylenceSozlugu.pdf Türk Söylence Sözlüğü, Deniz Karakurt]</ref>
== Korunma ==
| |||