Vikipedi

Şamahı: Revizyonlar arasındaki fark

Etkileşimli olarak geçmişe göz at
[kontrol edilmemiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
← Önceki sürümle aradaki farkSonraki sürümle aradaki fark →
İçerik silindi İçerik eklendi
GörselVikimetin
Ali-500 (mesaj | katkılar)
27 değişiklik
Rapsar tarafından yapılan değişiklik geri alınıyor.
NKOzi (mesaj | katkılar)
Devriyeler
3.782 değişiklik
Ali-500 adlı kullanıcının son değişikliği reddedilerek Rapsar sürümüne (10543234) geri dönüldü
1. satır:
{{Location map
'''Şamahı''' - [[Azerbaycan]] da bölge. [[Büyük Kafkas dağları | Genel Kafkas silsilesinin]] güneydoğu eteklerinde, cumhuriyet başkentinden 118 kilometre mesafede bulunan Şamahı Azerbaycan'ın eski tarihe sahip şehirlerinden biridir. Yüzölçümü 1611 km ², nüfusu 85,3 bin kişidir. İlçe topraklarında 3 tıp müəssəsi, 97 kültür ocağı faaliyet gösteriyor.İcra başkanı Məmmədov Asif Salman oğlu
|Azerbaijan
|label= Şamahı| marksize=5
<ref>[http://www.azstat.org/statinfo/demoqraphic/az/012.shtml Azərbaycan Respublikası Dövlət Statistika Komitəsi]</ref> ▼
|mark=Red pog.svg
== Tarihi ==
|lat_dir=N | lat_deg=40 | lat_min=38
İlk kez adı Yunan coğrafiyaşünası [[Ptolomey]] in eserinde "Samaxeya" ve "Kemaxeya" gibi çekilen Şamahı hakkında birçok antik dönem Arap, Fars, Türk, Rus ve orta çağ Avrupa yazarları geniş bilgiler vermişlerdir.
| lat_sec=02
 
|lon_dir=E | lon_deg=48 | lon_min=38
Şamahı uzun yıllar Arap hilafeti bağlı bir arazi olmuştur. Bu hilafet zəifləkdikdən sonra Şamaxıda feodal devleti olan [[Şirvanşahlar]] devleti kurulmuştur. [[Lahicanşahlıq]] [[Şirvanşahlar devleti]] ne birləşdirildikdən sonra eski Şamahı şehrini geri ettirdi ve Şirvanşahlar devletinin başkenti buraya aktarıldı. Bu dönemde başkent şehir Yezidiyə olarak adlandırılıyordu. Şirvanşahlar devletinin gelişmesi [[I Şah İbrahim]] in dönemine rastlar. Bu dönemi kapsayan [[1382 ]]-[[ 1417]] yıllarında Şamahı hem ekonomik, hem de kültürel yönden hızla gelişmiş ve bazı yabancı ülkelerle büyük ticari ilişkiler kurmuştur. Şirvanşahlar devleti sukut sonra ise bu toprak beylerbeyi yönetimi ile idare edilmiştir. Buna rağmen Şamahı yeniden ayağa kalkmış, kendi ekonomisini ve kültürünü geliştirmiştir. Sık sık yaşanan depremler şehri birkaç kez tamamen dağıtmıştır. Bu nedenle kentte eski tarihi abideler, neredeyse kalmamıştır. Batı, doğu ve güneyi birleştiren bir merkez olan Şamaxıda Rus tüccarlarının öldürülmesi sonucunda İran-Rus Savaşı başladı. Büyük Pyotr Şamahı üzerine yürüdü ve onu asıl bozguna çevirdi. XVIII yüzyılın ortalarında xanlığa dönüşen Şamahı on dokuzuncu yüzyılın başlarında [[Rusya]] nın dahil olmuştur. Bundan sonra Şamahı kaza ve quberniya merkezine dönüşmüştür. [[1920]] yılında Azerbaycan Rus Bolşevikler tarafından işgal edildikten sonra Şamahı on yıl yine quberniya merkezi olmuştur. Geçen yüzyılın 30'lu yıllarından sonra Şamaxıya rayon statüsü verilmiştir. <ref> [http://sazeri.iblog.com/post/208326/269111 Şamaxı]</ref>
| lon_sec=21
<br />
|position=right
== Sınır rayonlar ==
|width=250
[[Ağsu]], [[İsmayıllı]], [[Qobustan]], [[Xızı]], [[Quba]]
|float=right
== Şamahı eğitim sistemi ==
|caption= Şamahı şehri'nin konumu
Şamahı ilçesinde hazırda 72 ümumtəhsil dahil 50 orta, 18 temel 4 ilkokul faaliyet göstermektedir. Aynı zamanda rayonda 23 okul ve 5 məktəbdənkənar eğitim müessesesi vardır. Bu okullarda 1849 kişi öğretmen ve 200 belletmenlik. Rayonun ümumtəhsil okullarında 14526 kişi öğrenci, çocuk bahçelerinde 1250 kişi çocuk vardır.
}}
== Şamahı sağlık sistemi ==
''' Şamahı ''' ([[Azerice]]: '' Şamaxı ''), [[Azerbaycan]]'da şehir. [[Şamahı Rayonu]]nun idarî merkezidir.
Şamahı ilçesi nüfusuna 345 çarpaylıq merkezi, 40 çarpaylıq [[​​Gökler]] köy ve 35 çarpaylıq Sabir kasaba hastaneleri, poliklinik, ayrıca 16 doktor amplatoriyası ve 23 ferdşer - mama istasyonu, 114 doktor, 332 orta tıp elemanı ve 248 küçük tıp çalışanı hizmet veriyor.
 
== Şamahı turizim bölgesi gibi ==
Pirqulu kasabasında "Fortuna" adlı tatil bölgesinin rahat kottecləri bulunuyor. Bu kotteclərdə her türlü gerekli ev kolaylıklar yaratılmıştır, uydu televizyonu da çalışıyor. Kompleks rasathanenin lap yakın konumdadır. Buradaki restoranda çok çeşitli yiyecekler öneriliyor. Restorandan ek bar, dans pisti da faaliyet gösteriyor, arzu edenler için at ile ekskursiyalar düzenleniyor.
== Belediyeler ==
Rayonda 1 şehir, 3 kasaba ve 46 köy belediyesi faaliyet göstermektedir. Belediye olarak 372 kişi çalışıyor.
== Ünlü kişileri ==
[[Xaqani Şirvani]], [[İmadeddin Nesimi]], [[Seyyid Azim Şirvani]], [[Mirza Alekber Sabir]], [[Muhammed Hadi]], [[Abbas Sıhhat]], [[Sultan Mecid Qənizadə] ], [[C. Cəbrayılbəyli]], [[Ömer İbn Kafiyəddin]], [[Hacı Zeynelabidin Şirvani]], [[Kasım bey Hacıbababəyov]], [[Nitekim bey Əhmədbəyov]], [[Memmedağa Şirəliyev]], [[Gül Qasımov]], [[Memmedağa Qəniyev]], [[agasemed Əlizadə]], [[Şamil Əzizbəyov]], [[Ələşrəf Əlizadə]], [[Musa Aliyev]], [[Salih Rüstəmov]], [[İbrahim Səfərov]], [[Əbdülhab Salamzadə]], [[Sadi İmanov]], [[Ferhat İbrahimov]], [[Əbdülvahab Hasanov]], [[Aziza Caferzade]], [[Əlövsət Abdullayev]], [[Nurqələm Mikayılov]], [[Alem Nuriyev]], [[Diyanet Musayev]], [[Nəsbət Mehdiyeva]], [[İsmail Efendiyev]], [[Tərlan Əliyarbəyov]], [[Remzi Yüzbaşov ]],[[ Alim Qasımov ]
 
▲Nüfusu [[2008]] hesaplarıyla 30.100 kişi.<ref>[http://www.azstat.org/statinfo/demoqraphic/az/012.shtml Azərbaycan Respublikası Dövlət Statistika Komitəsi]</ref>
 
==Kaynakça==
{{kaynakça}}
--N.M.A 11:58, 24 Aralık 2011 (UTC)
 
 
"https://tr.wikipedia.org/wiki/Şamahı" sayfasından alınmıştır