Kehribar Yolu: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmemiş revizyon][kontrol edilmemiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
ZéroBot (mesaj | katkılar)
k r2.7.1) (robot Ekleniyor: no:Ravveien
Değişiklik özeti yok
1. satır:
[[File:Amber Road.jpg|thumb|250px|Kehribar Yolu]]
 
'''Kehribar Yolu''', eski çağda Kuzey Denizi ve Baltık Denizi’nden çıkarılan kehribar taşlarının güneye, Adriyatik Denizi’ne ve Akdeniz’e taşındığı birçok ticaret yoluna verilen addır.
 
== Tarihçe ==
Roma İmparatorluğu dışında, tarih öncesi dönemde üzerlerinde Kehribar’ın [[Alp Dağları]] ülkelerine ve [[İtalya]]’ya kadar taşındığı çok az ticaret yolu var olmuştur. [[Roma İmparatorluğu’nunİmparatorluğu]]'nun sınırlarını Tuna Nehri’neNehri'ne kadar genişletmesi ile M.Ö. 1. yy.’ınyüzyılın başlarında [[Augustus]] ve [[Tiberius]] dönemlerinde imparatorluğu boydan boya kat eden devlet yolu olarak ticaret yollarının (Antik Roma Yolları) yapıldığı tahmin edilmektedir.
 
[[Roma İmparatorluğu]]’na bağlı Pannonina eyaletinin başkenti Carnuntum ile Aquileia şehri arasında bulunan, kış şartlarına uygun ulaşım olanakları sağlayan bağlantıya Roma Kehribar Yolu denmektedir ve bu yol [[Antik Roma]] yollarına bağlıdır. Bu Roma yolu bütün Antik Roma yollarının kayıtlı olduğu Tabula Pertingeriana’da kayıtlıdır. Ünlü yazar ve filozof Büyük Philius’un (M.S. 23 – 79) yazdıklarına göre kehribar, Baltık Denizi kıyılarından Aquleia şehrine bu yol üzerinden taşınmıştır ve yol adını bundan almıştır.
 
== Oluşum ==
Roma öncesi dönemde de önemli bir ticaret yolu olan bu yol Aşağı Avusturya eyaletinde Morava Nehri’ni takip eder ve [[Viyana]]’nın yaklaşık 50 km. doğusunda, Carnuntum şehrinde Tuna Nehrine karışır. Carnuntum yolu, Alp geçitlerini geçtikten sonra günümüzde Slovenya’ya ait Emona (Laibach, Ljubljana) ve Poetovio (Ptuj/Pettau) eyaletleri ile [[Macaristan]] eyaletleri olan Scarabantia (Sopron/Ödenburg) ve Savaria (Szombathely/Steinamanger) üzerinden geçerek Aquileia’ya varır. Kehribar yolu üzerinde Sopron ve Szombathely arasında, Avusturya’nın Burgenland eyaletinde Roma için büyük öneme sahip olan Kelt’lere ait bir demir madeni elde etme bölgesi bulunmaktaydı. Bu bölgede günümüze kadar kalmış yolun bir bölümü koruma altına alınmıştır. M.S. 3. ve 4. yy.’lardayüzyıllarda İtalya ile Carnuntum arasındaki bu bağlantı, önemini yitirmiştir. Roma kehribar yolu’nun modern yapılar nedeniyle kaybolmamış olan bölümlerine tahıl ekim alanlarında [[kuşbakışı]] fotoğraflama yöntemi yoluyla yapılan [[arkeoloji]]k araştırmalarda ya da taşlar yoluyla yeni sürülmüş tarım arazilerinde izlerine rastlanmaktadır.
 
== Yataklar ==
Baltık [[kehribar]] taşı, eosen dönemde günümüz İskandinav topraklarında, Baltık bölgesinde ve Rusya’da yer alan geniş ormanlık alanlarda oluşmuştur. Oluştukları yerlerden sel suları yoluyla ormanın güneyine, deniz alanına doğru sürüklenmiş ve üzerlerini kum ve çakıl taşlarının kaplanması ile mavi toprak olarak bilinen tabaka meydana gelmiştir. Bu yataklar şüphesiz Antik dönemde de, hatta daha erken dönemlerde de bilinmekteydi. Ayrıca kehribar taşlarının bulunduğu kıyı bölgelerinde yaşayanların kehribar taşlarından süs eşyalar imal etmiş oldukları ve kehribar ticareti yapmış oldukları da bilinmektedir.
 
Yaklaşık 12 milyon yıl önce sona eren buzul çağ sırasında mavi toprağa ait tabakalar büyük miktarda kopmuş ve iç kesimlerde kalmıştır. Bu yüzden kehribar, buz devrinden kalma buzul sınırlarında ve buz kütlelerinin çözülmesi ile meydana gelen erimiş kar sularında karşımıza çıkabilir. Her ne kadar Rusya’ya bağlı Samland adasındaki mavi topraklar altından çıkanlarla karşılaştırılamaz olsa da iç bölgelerde mavi toprak tabakalarının bir bütün olarak bulundukları yerlerde kehribar yığınlarına da rastlamak mümkün olabilir.
 
Satır 23 ⟶ 26:
* Yine Torun-Eberswalder ve Urstromtal şehirlerinden pek uzakta olmayan Finow Kanalı inşaatında zengin bir kehribar rezervi bulunmuş, ayrıca 1800 yılında Marn ocağında glokoni, kum ve kehribar ile karışık toprak bulunmuştur.
 
* Kuzeydoğu Polonya’da Kurpie bölgesinde, özellikle Narew ırmağının denize döküldüğü yerde, kehribar yolunun biraz doğusunda da bulunmuştur. 15. yy.’ınyüzyılın sonu ve 16. yy.’ınyüzyılın başında, bölgeye yerleşimin başlamasıyla basit araçlarla ortaya çıkarılan ve muhtemelen ticarette kullanılan bölgesel kehribar yığınları bulunmuştur. 19. yy.’ınyüzyılın başlarında devlete ait birçok kazıda yaklaşık olarak 2000 insan çalışmıştır. 1835 yılında Polonya’nın Ostroleka şehri civarında 1000 km2’lik alanda yapılan kazılarda 2 tona yakın kehribar bulunmuştur. Günümüzde hala bazı bireyler tarafından kehribar aranıyor olsa da, kehribarın sanayi tarafından teşviki ile 19.yy.’dan yüzyıldan 20.yy.’a yüzyıla geçişte Samland’ta zaten azalmış olan faaliyetler durmuştur.
 
Bu bağlamda en önemli arkeolojik buluşlardan biri Wroclaw-Patrynice olarak adlandırılan 2750 kg. ağırlığındaki kehribar hazinesidir. Kehribarın ticaret amacıyla kullanılmış olduğu parçaların büyüklüklerine göre ayrılmış olduklarından anlaşılmaktadır. Bu buluntu tahminen M.Ö. 1. veya 2. yy.‘lardanyüzyıllardan günümüze gelmiştir.
 
== Diğer ticaret yolları ==
Satır 36 ⟶ 40:
 
Adı geçen, Fransa’nın Marsilya şehri ile Venedik’ten başlayarak, Almanya’nın Hamburg kenti üzerinde kıyı şehri Eiderstedt’e varan son iki yolun Bronz Çağından beri var olduğu tahmin edilmektedir.
 
* [[http://de.wikipedia.org/wiki/:Bernsteinweg |Kaynak]]
 
[[Kategori:Tarih]]
"https://tr.wikipedia.org/wiki/Kehribar_Yolu" sayfasından alınmıştır