Osmanlı hükûmeti: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
Vikiyazar (mesaj | katkılar)
Ekleme
 
Vikiyazar (mesaj | katkılar)
nazırlıklar
1. satır:
'''Son dönem Osmanlı Hükümeti''' [[Osmanlı Hükümeti]]'nin [[19. yüzyıl]]'ın başından itibaren kullandığı hükümet sistemidir. Günümüzdeki [[Bakanlar Kurulu]] sistemine çok benzeyen bu sistem Avrupa'daki hükümetlere ayak uydurmak amacıyla kurulmuştu.
 
== Eskiİlk Osmanlı hükümet sistemi ==
 
{{Anamadde|Divan-ı Hümayun}}
7. satır:
Osmanlı Devleti'nin kuruluşundan başlayarak 18. yüzyılın sonuna kadar kullandığı hükümet yapısı [[Divan-ı Hümayun]] denilen kurulu esas alıyordu. Padişahın başkanlık ettiği bu kurulun en önemli üyeleri [[Vezir-i Azam]], [[Kubbealtı Vezirleri]], [[Defterdar]], [[Sadaret Kethüdası]], [[Nişancı]], [[Reis-ül Küttab]] ve [[Çavuşbaşı]] gibi devlet görevlileriydi. Bu kurulun toplantılarına gerektikçe [[Kaptan-ı Derya]] ve [[Yeniçeri Ağası]] da katılırdı. Zaman geçtikçe padişahlar Divan-ı Hümayun'a katılmamaya başladılar. Divan-ı Hümayun'un başkanlığını Vezir-i Azam (Sadrazam) yürütmeye başladı. Artık Sadrazamın özel ikametgahı olan [[Bab-ı Ali]] aynı zamanda da Osmanlı Hükümetini temsil ediyordu.
 
== II. Mahmut ve Abdülmecit dönemindekidöneminde reformlaryapılan hükümet reformları ==
 
1826 yılından sonra Bab-ı Ali artık Sadrazam'ın özel ikametgahı olmaktan çıktı ve bir devlet dairesi haline geldi<ref>[http://dergiler.ankara.edu.tr/dergiler/19/1152/13546.pdf Osmanlı Devleti'nde Islahat Hareketleri ve Batı Medeniyetlerine Giriş Gayretleri (1700-1839), Mehmet Karagöz, Ankara Üniversitesi Osmanlı Tarihi Araştırma ve Uygulama Merkezi Dergisi, Sayı: 6 Sayfa: 173-194, 1995]</ref>. Devletin önemli kurumları devletin Nişancı ve Reis-ül Küttab yüksek kademedeki devlet görevlilerinin şahsına dayanmak yerine kalıcı kurumlar haline getirildi. Bu kurumlara Nezaret (Nazırlık yani Bakanlık) adı verildi ve hükümet nazırları (yani bakanlar) bu kurumları yöneten kişiler haline geldi. Hükümet nazırlarının belirli aralıklarla yaptığı toplantılara ise Heyet-i Vükela (yani Bakanlar Kurulu) adı verilmeye başladı. Böylece artık batı anlamında Başbakan ve Bakanlar Kurulu'na dayalı bir hükümet sistemi oluşturulmuş oldu.
 
== Nazırlıklar ==
 
Son dönem Osmanlı Hükümetlerindeki başlıca nazırlıklar şöyledir:
 
* [[Osmanlı Hariciye Nazırlığı|Hariciye Nazırlığı]]
* [[Osmanlı Harbiye Nazırlığı|Harbiye Nazırlığı]]
* [[Osmanlı Bahriye Nazırlığı|Bahriye Nazırlığı]]
* [[Osmanlı Dahiliye Nazırlığı|Dahiliye Nazırlığı]]
* [[Osmanlı Adliye Nazırlığı|Adliye Nazırlığı]]
* [[Osmanlı Maarif Nazırlığı|Maarif Nazırlığı]]
* [[Osmanlı Nafıa Nazırlığı|Nafıa Nazırlığı]]
* [[Osmanlı Ticaret ve Ziraat Nazırlığı|Ticaret ve Ziraat Nazırlığı]]
* [[Osmanlı Evkaf Nazırlığı|Evkaf Nazırlığı]]
* [[Osmanlı Maliye Nazırlığı|Maliye Nazırlığı]]