Katsudō Shashin: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
İmmoBot (mesaj | katkılar)
Anerka (mesaj | katkılar)
yaptık bir şeyler ama :)
17. satır:
| bütçe =
}}
'''''Katsudō Shashin'''''{{Adn|Bazen '''Matsumoto fragmanı''' olarak da bilinir.}} ({{Dil|ja|活動写真|dil_adı=e}}; "Hareketli Resimler"), bilinen en eski [[Japonya|Japon]] [[animasyon]] çalışmasına ait bir [[film şeridi]]dir.
 
YaratıcısıFilmin yaratıcısı bilinmemekle birlikte filmin 1907 ile 1912 yılları arasında [[Meiji Dönemi]]'nde yapıldığını gösteren kanıtlar bulunmaktadır. veDolayısıyla dolayısıyla bu filminyapımının, Batılı animasyon filmlerinin Japonya'daki ilk gösterimlerinden öncesineönceki bir aittarihte olabildiğiolabileceği düşünülmektedir. Film, 2005 yılında [[Kyoto]]'da bulunan bir film ve projektör koleksiyonunda keşfedilmiştir.
 
Üç saniyelik film şeridişeridinde; "活動 写真" karakterlerini yazan, şapkasını çıkaran ve boyun eğen bir çocuğuçocuk tasvir etmektediredilmektedir. Çerçeveler, [[büyülü fener]] slaytlarıslaytlarının yapımında kullanılan bir cihaz ile kırmızı ve siyah renklerde [[stencil]] şablon olarak hazırlanmış ve filmifilmin aralıksız oynatmakoynatılabilmesi için film şeridi bir döngü hâlinde tutturulmuştur.
== Tanımı ==
[[Dosya:Katsudō Shashin (1907).webm|küçükresim|alt=Şapkasını çıkarıp el sallayan bir çocuğun kısa animasyon filmi|''Katsudō Shashin''|240x240pik]]
[[Selüloit]] şeridin elli karesi üzerine bir dizi çizgi film görüntüsünden oluşan ''Katsudō Shashin'', [[saniyedeki kare sayısı|saniyede on altı kare]] olmak üzere toplam üç saniye sürmektedirsürer.{{kdn|Anime News Network staff|2005}} FilmFilmde, sağdan sola [[kanji]] karakterleri ile "活動写真" (''katsudō shashin'', "hareketli resim" veya "etkinlik fotoğrafı") yazan, ardından izleyiciye dönerek şapkasını çıkarıp selam veren ve [[denizci kıyafeti]] giymiş genç bir çocuğuçocuk tasvir ederedilir.{{kdn|Anime News Network staff|2005}} ''Katsudō Shashin,'' film için kullanılan geçici bir isimdirisimlendirmedir; filmin gerçek adı bilinmemektedir.{{kdn|Litten|2014|p=13}}
 
Çerçeveleri, [[Gelenekselgeleneksel animasyon]]dan farklı olarak, çerçeveler görüntülerin fotoğraflanmasıyla üretilmemiştirdeğil, onun yerine bir stencil kullanılarakyardımıyla filme basılmıştırbasılmasıyla üretildi.{{kdn|Matsumoto|2011|p=98}} BaskıBaskısı, büyülü fener slaytlarını kalıplamak için kullanılan bir alet olan kappa-ban{{adn|{{nihongo|''kappa-ban''|合羽版}}; baskı sürecine {{nihongo|''kappa-zuri''|合羽刷り}} adı verildi.}} ile yapıldı. Görüntüler, sürekli görüntüleme için uçları bir halka hâlinde tutturulmuş [[35 mm|35 mm'lik bir film şeridi]] üzerinde kırmızı ve siyah renkteydi.{{adn|Film şeridi o zamandan beri 33,5 mm'ye kadar küçüldü.{{kdn|Litten|2014|p=13}}}}{{kdn|Asahi Shimbun staff|2005}}{{kdn|Matsumoto|2011|p=116}}
 
== Arka plan ==
[[Dosya:Anime cell 1917.jpg|küçükresim|sol|alt=Kılıç tutan bir samurayın film karesi|[[Jun'ichi Kōuchi]]'nin ''[[Namakura Gatana|Hanawa Hekonai meitō no maki]]'' gibi Japon animasyon filmleri 1917'de sinemalarda gösterilmeye başlandı.|240x240pik]]
[[Zoetrop]] gibi optik oyuncaklar için basılan animasyon filmler, ekran animasyonunun öncülleri olarak kabul edilirleredilir. Alman oyuncak üreticisi Gebrüder Bing[[Sinematograf]], 1898'de [[Nürnberg]]'dekide düzenlenen bir oyuncak festivalinde birAlman [[sinematograf]]oyuncak tanıttıüreticisi veGebrüder Bing tarafından çoktanıtıldı; geçmedenardından diğer oyuncak üreticileri de benzer aletlerin satışına başladı.{{kdn|Litten|2014|p=9}} Bu aletler için [[canlı çekim]] filmlerinin yapımı pahalıydı. MuhtemelenAnimasyon filmleri, 1898 gibicivarı olduğu düşünülen erken bir tarihte, bubunlarda aletler için animasyonkullanılmak filmlerüzere satışa sunuldu ve sürekli izlemeizlenebilmeleri için döngüler hâlinde sabitlenebiliyordusabitlenebiliyorlardı.{{kdn|Litten|2014|p=10}} Bu aletlerinSinematografların [[Japonya]]{{'}}ya ithalatı 1904 gibi yine erken bir tarihte, 1904 civarında gerçekleşti;{{kdn|Litten|2014|p=14}} filmleri de muhtemelen animasyon döngüleri içeriyordu.{{kdn|Litten|2014|p=15}}
 
Projeksiyonlu film teknolojisi Japonya'ya 1896-97 civarında [[Batı dünyası|Batı]]'dan geldi.{{kdn|Matsumoto|2011|p=112}} [[Japonya sineması|Japon sinemalarında]] kesin olarak tarihlendirilebilen en eski yabancı animasyon gösterimi, 15 Nisan 1912'de [[Tokyo]]'da prömiyeri yapılan Fransız animatör [[Émile Cohl]]'un ''Les Exploits de Feu Follet'' (1911) adlı filmidirfilminin 15 Nisan 1912'de [[Tokyo]]'da yapılan prömiyeridir.{{adn|{{dil|ja|ニッパルの変形|links=no}} ''{{transliterasyon|ja|Nipparu no Henkei}}''}} Sinema ekranlarına ulaşan ilk Japon animasyon filmleri ise Ōten Shimokawa, Seitarō Kitayama ve [[Jun'ichi Kōuchi]]'nin 1917'deki çalışmaları, sinema ekranlarına ulaşan ilk Japon animasyon filmleriydiçalışmalarıdır.{{kdn|Litten|2013|p=27}} FilmlerBu filmler daha sonra [[kayıp film|ortadan kayboldu]], ancak birkaç tanesinin evde elle çalıştırılan projektörlerde izlenmek üzere hazırlanmış "oyuncak film"{{adn|{{nihongo|玩具}} ''{{transliterasyon|ja|gangu}}'' }} versiyonları olduğu keşfedildi. HayattaAralarında kalangünümüze ulaşan en eskisi, ev versiyonunda ''[[Namakura Gatana]]'' başlıklışeklinde adlandırılmış olan ''Hanawa Hekonai meitō no maki''{{adn|{{nihongo|塙凹内名刀之巻}} ''{{transliterasyon|ja|Hanawa Hekonai meitō no maki}}'', "Hanawa Hekonai'nin ünlü kılıcının film şeridi"}} (1917) filmidir.{{kdn|Matsumoto|2011|pp=96–97}}
 
== Yeniden keşfi ==
[[Dosya:Katsudō Shashin (1907) filmstrip 2.jpg|küçükresim|80px|Film şeridi]]
Aralık 2004'te [[Kyoto]]'daki bir ikinci el satıcısı, Osaka Sanat Üniversitesi'nde [[ikonografi]] uzmanı olan Natsuki Matsumoto{{adn|{{nihongo|松本 夏樹}} ''{{transliterasyon|ja|Matsumoto Natsuki}}'', d. 1952}}{{kdn|Matsumoto|2011|p=98}} ile temasa geçti.{{kdn|Clements|McCarthy|2006|p=169}} Satıcı, eski bir Kyoto ailesinden bir film ve projektör koleksiyonu almıştı ve; Matsumoto birtakip sonrakieden aydaay bunları almaksatın içinalmaya geldi.{{kdn|Matsumoto|2011|p=98}} Koleksiyonda üç projektör, on bir tane 35 mm film ve on üç tane cam büyülü fener slaytı bulunmaktaydı.{{kdn|Matsumoto|2011|p=98}}
 
MatsumotoBu koleksiyondakoleksiyondan çıkan ''Katsudō Shashin<nowiki>'</nowiki>''i{{'}}in bulduğundaşeridi filmMatsumoto şeriditarafından bulunduğunda kötü bir durumdaydı.{{kdn|Clements|McCarthy|2006|p=169}} KoleksiyondaAynı koleksiyonda üç adet Batılı animasyon film şeridi de yer alıyordu ve ''Katsudō Shashin''<nowiki>'</nowiki>in, Alman veya diğer Batı animasyonlarının bu tür örneklerini taklit etmek için yapılmış olabileceği tahmin edildi.{{kdn|Litten|2014|p=12}} Matsumoto ve animasyon tarihçisi Nobuyuki Tsugata,{{adn|{{nihongo|津堅 信之}} ''{{transliterasyon|ja|Tsugata Nobuyuki}}'' d.&nbsp;1968}} koleksiyondaki projektörlerin olası üretim tarihleri gibi kanıtlara dayanarak filmin büyük olasılıkla 1912 yılında [[Meiji Dönemi]]'nin sonlarında yapıldığını belirtirken,{{adn|[[Meiji Dönemi]], 1868'den 1912 yılına kadar sürdü.}}{{kdşç|1a1=Matsumoto|1a2=Tsugata|1y=2006|1p=101|2a1=Matsumoto|2y=2011|2p=115}} tarihçi Frederick S. Litten ise olası bir tarih olarak 1907 civarını öne sürdü ve "1905'ten önce veya 1912'den sonra bir üretim tarihinin olası olmadığını" açıkladısöyledi.{{kdn|Litten|2014|p=15}} Bu dönemde Japonya'da [[sinema salonu|sinema salon]]ları nadirdi;{{kdn|Asahi Shimbun staff|2005}} çeşitli kanıtlar, ''Katsudō Shashin<nowiki>'</nowiki>''in zengin ev projektörüprojektörleri olan sahiplerinezenginlere satılmak üzere seri olarak üretildiğini göstermekteydi.{{kdn|Matsumoto|2011|pp=116–117}} Film şeridinin yaratıcısı bilinmese de,{{kdn|Clements|McCarthy|2006|p=169}} Matsumoto'ya göre; filmin düşük kalite ve teknolojiye sahip baskı tekniği kullanımı, büyük şirketler tarafından değil de daha küçük şirketlerbir şirket tarafından hazırlandığıhazırlanmış olma ihtimaline ihtimaliniişaret gösteriyorduediyordu. Diğer bir ihtimal de bu filmin; elleithal boyamakfilm yerineve ilksinematograflara zamanlardayerel Almaneklemeler baskıyapmak tekniğineamacıyla yerelbüyülü eklemelerfener slaytlarında kullanılan elle renklendirme yöntemlerinin yerine, Alman baskı yaparaktekniğinin taklit etmeedildiği denemeleridenemelerden olasılığıydıolmasıdır.{{kdn|Litten|2014|p=15}}
 
Filmin keşfi, Japon medyasında da geniş yer buldu.{{kdn|Matsumoto|2011|p=98}} Filmin tahmini yapım tarihi ile ilgili tahminler göz önüne alındığında, Cohl ve Amerikalı animatörler [[J. Stuart Blackton]] ve [[Winsor McCay]]'in erken dönem animasyon çalışmalarıyla aynıçağdaş, hatta onlardan daha eski bir tarihe dayandığı tahmin edilmektedirolabilirdi. ''[[Asahi Shimbun]]'' isimli Japon gazetesigazetesine verdiği röportajda Tsugata, bir Meiji Dönemi animasyonunun keşfinin öneminiönemli kabul etti;olduğunu ancak filmin Japon animasyonunun soykütüğüne yerleştirilmesi konusundaki çekincelerini dile getirerek "{{interp|''Katsudō Shashin''|yeni bulunan film}}'in, çağdaş anlamdaanlamıyla animasyon olarak adlandırılmasının bile tartışmalı olduğunu" yazdıifade etti.{{kdn|López|2012|p=584}}
 
== Ayrıca bakınız ==