Aspergillus: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
InternetArchiveBot (mesaj | katkılar)
5 kaynak kurtarıldı ve 0 kaynak ölü olarak işaretlendi.) #IABot (v2.0.8.7
k Anlam ayrımı sayfalarına verilen bağlantı asıl maddeye bağlandı
35. satır:
''[[Aspergillus versicolor]]''<br />
}}
'''''Aspergillus''''', dünyanın her yerine yayılmış yaklaşık 200 [[mantar]] ([[küf]]) türünden oluşmuş bir [[cins]]tir. Yuvarlak hücrelerden oluşmuş [[mayaMaya (biyoloji)|mayalardan]]lardan farklı olarak, ''Aspergillus''lar [[hif]] olarak adlandırılan hücre zincirlerinden oluşan ipliksi mantar türleridir. Doğada saman ve çürüyen bitki artıklarında yaşarlar.Hayvanlarda, özellikle kuşlarda solunumla ilgili ciddi bir hastalık olan [[Asperjilloz]] hastalığına yol açar.
 
''Aspergillus'' ilk 1729'da İtalyan rahip ve biyoloğu [[:en:Pier Antonio Micheli|Pier Antonio Micheli]] tarafından, ''Nova plantarum genera juxta Tournafortii methodum disposita'' kitabın da kataloglanmıştır. Mantarın şekli ona Hristiyan ayinlerinde kutsal su serpmeye yarayan ''[[aspergillum]]''u hatırlattığı için bu ismi kullanmıştır.
 
== Büyüme ve dağılımı ==
Aspergillus türleri [[aerobikAerobik organizma|aerobiktirler]]tirler ve bol oksijenli hemen her ortamda rastlanırlar, yüzeyde [[küf]] olarak büyürler. Mantarlar genelde bol karbonlu yüzeylerde, [[glikoz]] gibi [[monosakkarit]]ler ile büyümelerine karşın, ''Aspergillus'' [[amilaz]] enzimleri salgıladığı için [[nişasta]] gibi polisakkaritleri de kullanabilir. Bu yüzden Aspergillus türleri ekmek ve patates gibi nişastalı yiyeceklerin bozulmalarında sıkça görülür, ayrıca çoğu bitki ve ağaç üzerinde de büyürler.
 
[[Glikoz]], [[früktoz]], [[maltoz]] ve [[nişasta]] gibi karbon kaynakları ile büyüyebilmelerinin yanı sıra çoğu ''Aspergillus'' türü besin maddelerinin çok düşük konsantrasyonda olduğu veya başka organizmaların kullanmadığı besin kaynaklarının olduğu ortamlarda da büyüme yeteneğine sahiptir. Bunun başlıca örneği olan ''[[Aspergillus niger|A. niger]]'', nemli duvarlar üzerinde büyür, banyolardaki küfü oluşturur.
 
== Ticari önemi ==
''Aspergillus'' türleri, hem birincil hem ikincil [[metabolit]]lerin üretimi nedeniyle ticari önemi en büyük olan mantar türü sayılabilir. ''''A. niger'''''in en önemli kullanımı [[sitrik asit]] üretimidir; bu organizma dünya çapındaki üretiminin %99'u olan yılda 4,5 milyon [[Ton (birim)|ton]] sitrik asitten sorumludur. ''A. niger'' ayrıca hem kendisine hem başka organizmalara ait [[enzim]]lerin üretimi için kullanılır, bunlara örnek [[glikoz oksidaz]] ve tavuk yumurta ''[[lizozim]]''idir. Bu kullanımlarda kültür katı yüzey üzerinde değil (ancak Japonya'da bu hâlâ yapılır), sıvı ortam içinde, [[biyoreaktör]]de büyütülür. Bu sayede büyümeyle ilgili en önemli parametreler ince bir şekilde kontrol edilebilir. Ayrıca elde edilmek istenen kimyasalı veya enzimi kültür ortamından ayrıştırmak çok daha kolay olduğu için bu yöntem daha ekonomiktir.
 
== Araştırma ==
"https://tr.wikipedia.org/wiki/Aspergillus" sayfasından alınmıştır