Bekir Subaşı Hadisesi: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
k Anlam ayrımı sayfalarına verilen bağlantı asıl maddeye bağlandı.
k Anlam ayrımı sayfalarına verilen bağlantı asıl maddeye bağlandı.
12. satır:
== Olaylar öncesinde Safevi Devleti ==
[[Dosya:Abbas I of Persia.jpg|küçükresim|Safevi hükümdarı [[I. Abbas|Şah Abbas]]]]
Osmanlı Devleti'nde [[Duraklama dönemi]] olarak adlandırılan bu devrede [[Safevî Devleti]] 1587 yılında [[Şah Abbas]]'ın tahta çıkmasının ardından süratli bir gelişme dönemi yaşıyordu. Abbas önce devletin kuruluşunda önemli rol oynayan Türkmen [[Kızılbaş]] aşiretleriyle 1590 yılından itibaren mücadele ederek bunların güçlerini kırmış ve merkezi yönetimi güçlendirmişti. 1592 yılında Osmanlı etkisindeki [[Gilan (eyalet)|Gilan]]'ı da ülkesine katan Abbas, 1594 yılında [[Luristan]] ayaklanmasını bastırmış, 1601 yılındaysa [[LaristanLuristan]]'ı ülkesine katmıştı.
 
[[Basra Körfezi]]'ne inen Abbas, 1602 yılında [[Portekiz]] nüfuzundaki [[Bahreyn]]'i İran'a bağladı, 1622 yılında ise İngiliz donanmasıyla ortak yapılan bir harekatla [[Hürmüz Boğazı|Hürmüz]]'ü ele geçirerek Portekizlilerin [[Basra Körfezi]]'nde bir yüzyıla yakın süren egemenliğini sona erdirmişti.
 
1594-1599 arasında [[Şeybani Hanlığı|Özbek Hanlığı]]'nı yenilgiye uğratarak [[Horasan (İran)|Horasan]] ve [[Herat]]'ı tekrar ülkesine katan Abbas, Batı'da 1603-1607 arasında Osmanlılara [[1578-1590 Osmanlı-İran Savaşı|1578-1590]] savaşında kaybettiği tüm toprakları almış, ardından tekrar doğuya yönelerek [[Babür İmparatorluğu]]'ndan [[Kandehar]]'ı geri almayı başarmıştı.
21. satır:
 
== Ayaklanma ==
Burada bir süreden beri Beylerbeyi Yusuf Paşa ile Subaşı Bekir arasında var olan sürtüşme sonunda Yusuf Paşa'nın öldürülmesiyle sonuçlandı. Eyaletin idaresine el koyan, uydurma bir beratla paşa unvanı alan ve beylerbeyi alametleri kuşanan Bekir Subaşı'nın bu hareketleri İstanbul tarafından asi sayılmasına neden oldu ve üzerine Diyarbekir Beylerbeyi Hafız Ahmed Paşa serdarlığında bir ordu gönderildi. Osmanlı serdarı tarafından kuşatılan Bağdat'ta mahsur kalan Bekir Subaşı çareyi Safevilerin Luristan hâkimi Kasım Han'dan yardım istemekte buldu. Onun göndereceği bir miktar askerle Osmanlı ordusunun çekileceğini umuyordu. Ancak Kasım Han'a yolladığı elçinin onun yerine Şah Abbas'a gitmesiyle olaylar farklı gelişti. Bağdat'ı kolaylıkla ele geçirme fırsatını bu kez kaçırmak istemeyen Şah Abbas hemen harekete geçerek Bağdat valiliğine tayin edildiğini bildiren bir belgeyi hemen bazı hediyelerle birlikte Bekir Subaşı'ya gönderdi. Ardından Karçakay Han'ı otuz bin kişilik bir orduyla Şehriban'a, Safi-kulu Han'ı da bir miktar askerle şehri teslim almak üzere Bağdat'a yolladı. Kendisi de kutsal yerleri ziyaret ve Şiîleri Sünnî zulmünden kurtarmak bahanesiyle sefer hazırlıklarına başladı. Aslında Şah Abbas, Uzun Ahmed meselesinde olduğu gibi bir sürprizle karşılaşma ihtimaline karşı Bağdat yakınlarında bulunmayı ve gerektiği takdirde duruma bizzat el koymayı planlıyordu.
Bağdat'ı kolaylıkla ele geçirme fırsatını bu kez kaçırmak istemeyen Şah Abbas hemen harekete geçerek Bağdat valiliğine tayin edildiğini bildiren bir belgeyi hemen bazı hediyelerle birlikte Bekir Subaşı'ya gönderdi. Ardından Karçakay Han'ı otuz bin kişilik bir orduyla Şehriban'a, Safi-kulu Han'ı da bir miktar askerle şehri teslim almak üzere Bağdat'a yolladı. Kendisi de kutsal yerleri ziyaret ve Şiîleri Sünnî zulmünden kurtarmak bahanesiyle sefer hazırlıklarına başladı. Aslında Şah Abbas, Uzun Ahmed meselesinde olduğu gibi bir sürprizle karşılaşma ihtimaline karşı Bağdat yakınlarında bulunmayı ve gerektiği takdirde duruma bizzat el koymayı planlıyordu.
 
[[Kategori:1620'lerde Osmanlı İmparatorluğu]]