Hoca Dehhânî: Revizyonlar arasındaki fark

Hoca Dehhani'nin yaşamı ile ilgili belgesel bilgi hemen hemen bulunmamaktadır. Elde bulunan tek belgesel bilgi, bilinen tek kasidesi içinde [[Horasan (bölge)|Horasan]]'dan [[Anadolu]]'ya geldiğini ve yine oraya dönmek istediğini bildiren beyittir.<ref name="TDV">Ünver, İsmail (1998) "Hoca Dehhani" '' Türkiye Diyanet Vakfi İslâm Ansiklopedisi''. c.18 say. 187-188 Online: [http://www.islamansiklopedisi.info/dia/pdf/c18/c180094.pdf] {{Webarşiv|url=https://web.archive.org/web/20161021003435/http://www.islamansiklopedisi.info/dia/pdf/c18/c180094.pdf |tarih=21 Ekim 2016 }}</ref><blockquote>Yüz urup tapuna geldi icâzet ver ana şâhâ

13. yüzyılda yaşamış [[Hacı Bektâş-ı Velî]] (d. 1209 – ö. 1271)’nin makalelerini içeren ''Bahrü'l-Hakayik'' adlı eseri çeviren Habibe Hatiboğlu’na gore Hoca Dehhani diğer ünlü [[Türkler|Türk]] şairleriyle birlikte anılmıştır. Hoca Dehhani'nin bir şiiri [[14. yüzyıl]] başında hazırlanıp bitirilmiş olan [[Şeyhoğlu Mustafa]]'nın "Kenzü'l-Küberâ" adlı şair [[Tezkire|tezkere]]si içinde bulunmaktadır. Ancak bu tezkerenin daha önce yazılmış tezkerelerden bir çeviri olduğu iddia edilmektedir. Böylece Hoca Dehhani'nin eserleri daha önceki tezkereciler tarafından bilinip anılması ve bazı şiirlerinin bulunması çok olasıdır.<ref>Turkedebiyati.org: Türk Dili ve Edebiyatı Dersleri Kaynak Sitesi (2007) ''Şeyhoğlu Mustafa Kimdir? Hayatı, Eserleri, Şiirleri Şeyhoğlu Mustafa (d. 1340- ö. 1401?)'', [http://www.turkedebiyati.org/seyhoglu-mustafa.html] {{Webarşiv|url=https://web.archive.org/web/20161021065238/http://www.turkedebiyati.org/seyhoglu-mustafa.html |tarih=21 Ekim 2016 }} Erişim:20-10-2016</ref> [[15. yüzyıl]]da Ömer Bin Mezld'in şair tezikeresi olan ''Mecmuatü'n-nezair'''de bulunur.<ref>Canpolat, Mustafa (1982) ''Omer Bin Mezid Mecmu-atü'n-nezrir'', Ankara: TDK Yayınları, Ankara s.9.26-28.</ref>. [[15. yüzyıl]]da Eğiridirli Hacı Kemal'in özellikle nazireler içeren şair tezkiresi "Camiu'n-nezair" tezkiresinde şiir örneği bulunmaktadır.<ref name="TDV" /><ref>{{Web kaynağı | url = http://turkoloji.cu.edu.tr/ESKI%20TURK%20%20EDEBIYATI/derdiyok_02.pdf | başlık = Hoca Dehhani'nin Kasidesine Tematik Bir Bakış | yazar = Çetin Derdiyok | erişimtarihi = 22 Aralık 2012 | arşivurl = https://web.archive.org/web/20111111085635/http://turkoloji.cu.edu.tr/ESKI%20TURK%20%20EDEBIYATI/derdiyok_02.pdf | arşivtarihi = 11 Kasım 2011 | ölüurl =evet}}</ref>

Hoca Dehhani'yi, modern çağlarda [[Türk edebiyatı|Türk edebiyat]] tarihine geri kazandıran [[Mehmet Fuat Köprülü]] olmuştur.<ref>Kopruluzade Mehmed Fuad, (1926) "Selçukîler Devrinde Anadolu Şairleri, Hoca Dehhani", ''Hayat C.1, S.l, Kanunu Evvel (Ocak)'' Ankara (Osmanlica)</ref><ref>M. Fuad Köprülü (1986), ''Türk Edebiyati Tarihi'', İstanbul: Ötüken Neşriyat,.</ref> [[Mehmed Fuad Köprülü]]'ye göre şair, [[Horasan (bölge)|Horasan]]'dan [[Anadolu Selçuklu Devleti|Anadolu Selçuklu sultanı]] [[III. Alâeddin Keykubad]] döneminde (d. 1283 – 1302) [[Anadolu]]'ya gelip yerleşip ve bu devletin sarayına intisap etmiştir. Sarayda hükümdarın irfan ve eğlence meclislerine katılıp edebiyat katkıları yapmıştır. [[Karamannâme]] adlı bir tarih kitabını uyarlayarak hazırlayan ve [[16. yüzyıl]]da yayımlayan Sikari <ref>En son modern versiyonu baskisi: Şikârî (ed. Metin Sözen, Necdet Sakaoğlu) (2005) ''Karamannâme'', İstanbul: Karaman Valiliği, Karaman Belediyesi, ISBN 9755854835</ref> Hoca Dehhani'nin [[II. Alâeddin Keykubad]]'ın isteğine uyarak [[Farsça]] olarak 20.000 beyitlik bir ''Selçuklu Şehnamesi'' hazırladığını yazdığını da bildirmiştir. Ancak bu eserin yazması günümüze kadar gelememiştir.

* Ünver, İsmail (1998) "Hoca Dehhani" '' Türkiye Diyanet Vakfi İslâm Ansiklopedisi. c.18 say. 187-188 Online: [http://www.islamansiklopedisi.info/dia/pdf/c18/c180094.pdf]{{Webarşiv|url=https://web.archive.org/web/20161021003435/http://www.islamansiklopedisi.info/dia/pdf/c18/c180094.pdf |tarih=21 Ekim 2016 }}''