Selahaddin Eyyubi: Revizyonlar arasındaki fark

| defin_yeri = [[Emevî Camii]], [[Şam]]

| dini = [[İslam]]

'''Selahaddin Yusuf bin Eyyub''' ([[Arapça]]: '''صلاح الدين الأيوبي''', tam adı: '''الملك الناصر ابو المظفّر صلاح الدين يوسف ابن ايّوب'''; ''el-Melik el-Nasır Ebu'l Muẓaffer Selahaddin Yusuf bin Necmeddin Eyyub,'' [[Kürtçe]]: سەلاحەدینی ئەییووبی/ ''Selahedînê Eyûbî;''), (d. 1138, [[Tikrit]] - ö. 4 Mart 1193, [[Şam]]), [[Mısır]] ve [[Suriye]] sultanı, [[Eyyubiler|Eyyubi hanedanının]] kurucusu olan hükümdar. [[Hıttin Muharebesi]] ile 2 Ekim 1187'de [[Kudüs]]'ü [[Haçlı Seferleri|Haçlı kuvvetlerinden]] alarak kentte 88 yıl süren [[Hıristiyanlık|Hıristiyan]] egemenliğine son verdi, akabinde Hıristiyanların düzenledikleri [[III. Haçlı Seferi]]'ni etkisiz hale getirdi.

 

== Soyu ve ailesi ==

Selahaddin Eyyubi'ye ('''Kudüs Fatihi''' / İngilizce: ''Conqueror of Jerusalem'') tarih boyunca farklı etnik kökenler atfedilmiş, çeşitli milletler mirasını sahiplenmişlerdir. Yaygın görüş Selahaddin'in [[Kürt]] kökenli <ref>Umberto Eco, "Ortaçağ: Barbarlar, Hıristiyanlar, Müslümanlar", Alfa yayınları, s. 194.</ref><ref>Bernard Lewis, Alamut Kalesi, Nokta Kitap, s. 74-75</ref><ref>Martin van Bruinessen, "Ağa, Şeyh, Devlet", İletişim yayınları, s. 203.</ref><ref>http://www.iranicaonline.org/articles/ayyubids</ref><ref>Boris James,''Selahaddin ve Kürtler,''[[Avesta Yayınevi|Avesta Yayınları]]</ref><ref>Asad ad-Dîn Shîkûh and Najm ad-Din Aiyûb, who was the eldest of Shâdi's sons, were natives of the .town of Duwîn and drew their origin from the Kurdish tribe called ar-Rawâdiya. (Esedüddin Şirkuh ve Necmeddin Eyyub, Duwin kasabasının yerlisi olup kökleri er-Ravadiye adlı Kürt aşiretine dayanan Şadi'nin en büyük oğullarıydı.), Ibn Khallikan's Biographical Dictionary (translated from the Arabic by Bⁿ Marc Guckin de Slane), Vol. 4, Paris, Printed for the Oriental Translation Fund of Great Britain and Ireland, 1871, [http://books.google.co.uk/books?id=9NAwAQAAMAAJ&pg=PA481&dq=%22from+the+Kurdish+tribe+called+ar%22&hl=en&sa=X&ei=hPFcUdviHqefiAf9k4HgDQ&ved=0CCwQ6AEwAA#v=onepage&q=%22from%20the%20Kurdish%20tribe%20called%20ar%22&f=false s. 481.]</ref><ref name="Minorsky">[[Vladimir Minorsky|V. Minorsky]], ''Studies in Caucasian History'', Cambridge University Press, reprinted 1977 (first edition: Taylor's Foreign Preee, 1953), ISBN 0 521 05735 3, [http://books.google.co.uk/books?id=Pzg8AAAAIAAJ&pg=PA124&dq=%22The+famous+biographer+Ibn+Khallikan%22&hl=en&sa=X&ei=9OJdUd2MJKqciAfd7oCQBA&ved=0CDEQ6AEwAA#v=onepage&q=%22The%20famous%20biographer%20Ibn%20Khallikan%22&f=false s. 124 - 132.] <!--[http://rbedrosian.com/Ref/Minorsky/vmpsal2.htm Ibn-ul-Esir, Kāmil fi'l-Tarih'ten nakleden: Vladimir Minorsky, Studies in Caucasian history, London, 1953, s. 138.] "...both you and Saladin are Kurds and you will not let power pass into the hands of the Turks" (Ortaçağ tarihçisi İbn Esîr başka bir komutandan bir pasaj aktarıyor: "... sen ve Selahaddin her ikiniz de Kürtsünüz ve gücün Türklerin eline geçmesine izin vermeyeceksiniz.)---></ref><ref name="Encyclopedia2">{{Web kaynağı| url = http://www.britannica.com/EBchecked/topic/518809/Saladin http://www.britannica.com/EBchecked/topic/518809/Saladin | başlık = Saladin | erişimtarihi = 29 Kasım | erişimyılı = 2009 | yayımcı = Britannica Online Encyclopedia | dil = İngilizce }}</ref><ref name="Ehrenkreutz">[http://hdl.handle.net/2027/heb.00878.0001.001 s.26-27. '''Saladin'''. Andrew S. Ehrenkreutz, State University of New York Press, 1972. History e-book project.. ACLS Humanities E-book.]</ref><ref>Lee Hancock, ''Saladin and the Kingdom of Jerusalem: the Muslims recapture the Holy Land in AD 1187'', The Rosen Publishing Group, s.23, 2004.</ref><ref name="James">"...bir Kürt asker ailesi, Müslüman dünyanın lideri olur: Bu lider Eyyubilerdir." , "1169 yılında, fethedilen Mısır'da, Suriye ordusunun bir Kürt emiri, Selahaddin, amcasının ardından vezirliğe yükselir." [http://ojcs.siue.edu/ojs/index.php/ssa/article/viewFile/2665/688 Boris James, Saladin et les Kurdes: Perception d’un Groupe au Temps des Croisades, A Special Issue of Études Kurdes, Paris: L’Harmattan, 2006] - Boris James, Selahaddin ve Kürtler: Haçlılar Döneminde Bir Topluluğun Kavranması, İngilizceden Türkçe'ye tercüme eden Nazlı Bilgiç, Istanbul: Avesta, 2011, s.7 ve arka kapak</ref><ref name="Lane-Poole">"being neither Arab nor Turk, but a Kurd of the Rawadiya clan" [https://archive.org/stream/saladinandfallk00lanegoog#page/n46/mode/2up Stanley Lane-Poole, Saladin and the fall of the Kingdom of Jerusalem, G.P. Putnam's Sons, London, 1898, s.4]</ref><ref>http://www.history.com/topics/saladin</ref><ref>https://www.jewishvirtuallibrary.org/jsource/biography/Saladin.html</ref> olduğu yönündedir. Öyle ki, El-Hazrecî'nin Eyyubileri ve [[Memlûk Sultanlığı|Memlükleri]] anlatan eseri "Târihu Devleti'l-Ekrâd ve’l-Etrak" (Türkçe: Kürd ve Türk Devletinin Tarihi) ismini taşımaktadır (Mehmet Bayrak'a göre "ve’l-Etrak" kelimesi sonradan eklenmiştir<ref>{{Web kaynağı | url = http://archive.is/KnY7k | başlık = Bilinen ilk Kürt tarihi eseri: Tarihü’l-devletü’l-Ekrad | yayıncı = yeniozgurpolitika.info | erişimtarihi = 8 Şubat 2016 | arşivengelli = evet}} 8 Şubat 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi.{{Ksöz|1257 tarihli, tek nüshası İstanbul Süleymaniye Kütüphanesi’nde bulunan bu eser, Tarihü’l- Devletü’l- Ekrad’dır (Kürd Devleti Tarihi). Memlük Hanedanlığı’ndan da söz ettiği için yazma eserin başlığına sonradan “ve’l-Etrak” kelimesi, farklı bir yazıyla (istinsah) eklenmiştir. ...(589/ 1193, 655/ 1257) İki ucu (başı ve sonu) çıkarılmış ve “Tarikh Davlat al- Akrad wa’l- Atrak” (Kürd - Eyyubi ve Türk - Memlük Hanedanlarının Tarihi) adlı başlık eklenmiştir. ...Çünkü eser, 13. yüzyıl Arapçasıyla kaleme alınmış el yazması bir eserdi. Yani herkesin rahatlıkla içinden çıkabileceği türden değildi. Bu nedenle, büyük önem verdiğim eseri o tarihlerde İsveç’te yaşayan Kemal Burkay aracılığıyla Bozarslan’a göndermiştim.}}</ref>).<ref>Sources and Bibliography, page 398. // From Saladin to the Mongols: The Ayyubids of Damascus, 1193–1260. Author: R. Stephen Humphreys. Albany, New York: State University of New York Press, 1977, IV+504 pages. ISBN 0-87395-263-4</ref><ref>Part Two: Warfare and Diplomacy. — The Artillery of King James I the Conqueror (author Paul E. Chevedden), p. [https://books.google.ru/books?id=SIwcZBMvrNcC&pg=PA62&dq=Ta%27rikh+dawlat+al-Akrad+wa-al-Atrak&hl=ru&sa=X&ved=0ahUKEwjjuuLwiODKAhUIVBQKHbd2COEQ6AEIHTAA#v=onepage&q=Ta'rikh%20dawlat%20al-Akrad%20wa-al-Atrak&f=false 62]. // Iberia and the Mediterranean World of the Middle Ages. Volume Two: Proceedings from "Spain and the Western Mediterranean". Edited by Paul Edward Chevedden, Donald Joseph Kagay and Paul G. Padilla. Leiden-New York-Köln: E. J. Brill, 1996, XXXIV+464 pages. ISBN 9789004105737</ref><ref>{{Web kaynağı | url = http://archive.is/FGpVi | başlık = Manuscripts in Microformat: A-H | yayıncı = [[Chicago Üniversitesi]] [http://www.lib.uchicago.edu/e/index.html Kütüphanesi] | erişimtarihi = 28 Ocak 2016 | arşivengelli = evet}} 28 Ocak 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi.{{Ksöz|DS 379 al-Ansari al-Khazraji, Muhammad ibn Ibrahim 'Abd al-'Aziz. Ta'rikh dawlat al-Akrad wa-al-Atrak. Microfilm (negative) of Hekimoglu Ali Pasa ms. 695. Chicago: Department of Photoduplication, University of Chicago Library, 1978.}}</ref> Ayrıca [[İbn Haldun]] Mukaddime eserinde Selahaddin Eyyubi'den şu şekilde bahsetmiştir: ''"Frenkler, bu kiliseye tazirnde bulunur ve onun inşaası ile iftihar ederlerdi. Nihayet Selahaddin Eyyubi el-Kurdi , Mısır ve Suriye mülküne müstakillen sahip oldu"''<ref>{{kitap kaynağı|soyadı1=Uludağ|ad1=İbn Haldun; hazırlayan Süleyman|başlık=Mukaddime|tarih=2004|yayıncı=Dergah Yayınları|yer=İstanbul|isbn=978-975-6611-74-6|sayfa=646|basım=3.bs.}}</ref><ref>''"Eventually, '''Salah-ad-din b. Ayyub al-Kurdi''' became the independent ruler of Egypt and Syria."'' [http://www.muslimphilosophy.com/ik/Muqaddimah/Chapter4/Ch_4_06.htm Mukaddimah Chapter 4 (Translated by Franz Rosenthal)]. {{en}}</ref>. Son dönemde yeniden ağırlık gösteren diğer bir görüş ise tarihçi [[İbn Haldun]]'un [[Mukaddime]] eserinde belirttiği üzere Selahaddin Eyyubi'nin atalarının, [[Yemen]]'in [[Himyar Krallığı|Himyeri]] vilayeti eşrafından Hezbâniyye Kürtlerinin ''Ravvadi'' aşretine mensup [[Arap]]lardan olması<ref>İbn Haldun, "Mukaddime", 2. cilt, s. 622, Milli Eğitim Bakanlığı, 1996.</ref> ve bu aşiretin Himyeri bölgesini yüzyıllarca yönetmiş olan ''[[Devs]]'' hanedanına akraba olmasıdır.{{fact}} Tarihçi Yakubî'nin bir kaydına göre de [[Revvadiler|Revadî]] Kürtleri, Revvâd b. El-Musanna el-Ezdî'den gelir ve bu şahıs da 758 yılında Basra'dan Azerbaycan'a yerleştirilen Yemen Araplarındandır.<ref>http://www.zaman.com.tr/mustafa-armagan/selahaddin-eyyubi-hem-kurt-hem-arap-hem-de-turktu_1198979.html</ref>.Selahaddini en iyi tanıyan ünlü tarihçi [[İbn-i Şeddad]] a göre ''"[[Necmeddin Eyyub]]'un babasının Şadi oldugunu belirterek, [[Necmeddin Eyyub]] Şadi üzerinde başka hiç bir isim ilave etmez ve [[Kürtler|Kürt]] Olduklarını Belirtir. Ancak [[Eyyubi]] meliklerinden bir kısmı kendilerinin [[Kürtler|Kürt]] olmayıp [[Araplar|Arap]] oldugunu söylemiştir bunlardan biride Selahaddi'in kardeşinin oğlu el Melikü'l-Mu'izz ismail idi. Babası Seyfülislam Tuğtekin'den sonra [[Yemen]] yönetimini üstlenen İsmail,el Mu'iziz Lidinillah ismiyle [[Yemen]]de kendisini [[Halife]] İlan Etmişdir.fakat daha sonra bunun kendi emelini için yaptığı ortaya çıkmış Amcası [[Kamil bin Adil]] De bunu yalanlamışdır"''.<ref>http://e-dergi.atauni.edu.tr/ataunitaed/article/viewFile/1020008314/1020007078</ref>.

 

Selahaddin tanınmış bir ailede dünyaya geldi.<ref name="Encyclopedia2"/> Doğduğu gece, babası [[Necmeddin Eyyub]] ailesini de alarak [[Halep]]'e göçtü.<ref name="Encyclopedia2"/> Burada Kuzey Suriye'nin güçlü [[Türk]] valisi [[İmadeddin Zengi]]'nin hizmetine girdi.<ref name="Encyclopedia2"/>