Elektrik mühendisliği tarihi: Revizyonlar arasındaki fark
| [kontrol edilmiş revizyon] | [kontrol edilmiş revizyon] |
İçerik silindi İçerik eklendi
k 151.250.128.77 tarafından yapılan değişiklikler geri alınarak, KNF tarafından değiştirilmiş önceki sürüm geri getirildi. |
Superyetkin (mesaj | katkılar) Anlam ayrımı sayfasına yönlenen hatalı bağlantı düzeltildi |
||
19. satır:
== Orta çağ elektrik tarihi ==
Ortaçağ'da Avrupa'da bilim büyük bir sekteye uğramıştı. Uzun süren savaşlar, yönetimde din etkisinin aşırı derecede artması, bilimin dine karşı çıkmak olarak algılanacağı korkusu gibi nedenlerden dolayı bilim tarihi karanlık çağa girmişti. Bu çağda bilimin her dalında görülen durgunluk elektrik dalında da görülür. Bu çağda gerçekleşen tek yenilik [[elektrik]] ile [[
[[2. yüzyıl]]da [[Çin]]liler tarafından mıknatısın şerit haline getirilip serbest bir şekilde dönmeye bırakıldığında kuzey - güney yönünde sabit kaldığı keşfedildi. Mıknatısiyetin bu yön bulma kabiliyeti sayesinde [[Çin]]liler manyetik pusulayı icat etmişlerdi. Manyetizma ve bu pusulalardan Avrupa'da ise ilk defa [[1180]] yılında [[:en:Alexander Neckam|Alexander Neckam]] ([[1157]] - [[1217]]) bahsetmişti. Bu gelişmenin ardından denizciliğin önündeki en büyük engellerden biri olan yön bulma sorunu tarihe karışmış oldu.<ref name="Buluşlar Tarihi">Isaac Asimov (1989). '''Bilim ve Buluşlar Tarihi'''<br />Elif Topçugil (Çev.) (2006). ISBN 975-533-419-X</ref>
25. satır:
[[Manyetik pusula]]nın Avrupa'ya gelmesiyle birlikte bu konudaki araştırmalarda bir kıpırdanma oldu. Fransız bir bilgin ve askeri mühendis olan [[Peter Peregrinus]] (''Petrus Peregrinus de Maricourt'' veya ''Hacı Petrus'') Sicilya Ordusuna mensuptu ve bir kuşatma sırasında arkadaşına mıknatıslarla ilgili, adı ''Maricourt'lu Hacı Petrus'un Foucaucourt'lu Asker Syergus'a Mıknatıs Hakkında Yazdığı Mektup'' olan [[1269]] tarihli bir mektup yazdı.<ref name="Bilim tarihi">Colin A. Ronan (1983). '''Bilim Tarihi: Dünya Kültürlerinde Bilimin Tarihi ve Gelişmesi'''<br />Ekmeleddin İhsanoğlu, Feza Günergun (Çev.) (2003). ISBN 975-403-275-0</ref> Peregrinus bu mektubunda, manyetik kutuplardan (''manyetik kuvvetin en yüksek olduğu bölge''), aynı kutupların birbirini itip farklı kutupların birbirini çektiğinden, mıknatısın kuzey - güney kutuplarının nasıl belirlenebileceğinden bahsetti.<ref name="Buluşlar Tarihi"/> [[Manyetik kutup]] tanımının ilk defa yapıldığı mektupta ayrıca mıknatısların bölünmesiyle yeni kutup ve iki ayrı mıknatıs oluşması da açıklanmıştı. Ayrıca manyetik devre kullanılarak sürekli hareket elde edilmesi hakkında çalışmalar da mevcuttu.<ref name="Bilim tarihi"/>
Bu çalışmalar [[elektrik]] ve
== Yeni çağ elektrik tarihi ==
34. satır:
* 1672 : [[Otto von Guericke]] (1602 – 1686), Kükürt bir küreyi döndüren bir aygıt yaptı. Yün parçasını dönen küreye tutarak bir kıvılcım üretti. Bu aygıt, sürtünme yoluyla elektrik üreten ilk üreteçtir.
* 1729 : İngiliz [[Stephen Gray]] (1696 – 1736), metallerin [[Elektriksel iletken|iletken]], ametallerin [[yalıtkan]] olduğunu keşfetti.
* 1745 : [[Hollanda]]lı [[Peter Van Musschenbroek]] elektrik depo edebilen , su dolu cam kavanoza batırılmış [[metal]] çubuktan ibaret [[Leyden Şişesi]]'ni yaptı ki bu tarihin ilk [[sığaç|sığacıdır. (kondansatör)]].
* 1746 : [[Benjamin Franklin]] (1706 – 1790) Elektrik yüklerindeki artı ve eksi uçlarını keşfederek elektriğin korunumu ilkesini ortaya attı
45. satır:
== Yakın çağ elektrik tarihi ==
=== 18. yüzyıl ===
* 1794 : [[İtalyan]] [[fizikçi]] [[Alessandro Volta]] (1745–1827), [[çinko]] ve [[gümüş]] plakalar arasına tuz karışımlı sıvı koyarak elektrik akımı elde etmiş oldu. Burada çinko ve gümüş [[katot|elektrotlar]], tuzlu su [[elektroliz|elektrolittir]] ve aralarındaki kimyasal tepkime sonucu elektrik üretiliyordu. Bundan önceki insan yapımı tüm elektrik kaynakları
* 1796 : [[John Frederick Daniell]] (1790-1845) [[katot|Elektrot]] yapımında farklı gereçler kullanarak günümüzün pillerine temel olan tasarımlarda bulundu.
* 1800 : Volta'nın tasarımını geliştirilerek ilk ticari piller üretildi. Bilim insanları, kimyasal değişikliklerin elektrik, elektriğinde kimyasal değişiklik yarattığını anladılar.
57. satır:
* 1829 :İskoç asıllı bir Amerikalı olan [[Joseph Henry]] (1797 –1878) Demir çekirdek etrafında tel sarımı suretiyle yaptığı [[bobin]] ile güçlü [[manyetik alan]] yaratarak bir tondan fazla metali kaldırmayı başardı.
* 1831 : İngiliz fizikçi ve kimyager [[Michael Faraday]], ( 1791 – 1867) Bir [[buhar makinesi]] ile [[bakır]] bir plakayı bir [[mıknatıs]]ın yarattığı manyetik alan içinde döndürerek elektrik üretti. Bu ilk generatördür.
* 1831 : [[Joseph Henry]],
* 1833 : [[Alman]] [[fizikçi]] [[Wilhelm Weber]] (1804-1891) ve [[Karl Friedrich Gauss]] (177-1851) İki bina arsındaki ilk [[telgraf]] işlemini başardılar. Elektrik ölçüm için ilk uyumlu ünit sistemlerini buldular. Gauss jeomanyetik alanın yönü ve kuvvetini kaydetmek için [[Avrupa]] gözlem ağı organize etti
* 1834 : [[Alman]] [[fizikçi]] [[Heinrich Lenz]] (1804-1865) Akan bir elektrik akımına ters yönde bir direnç vardır. Kuramı onundur ki [[Lenz yasası]] olarak bilinir.
69. satır:
* 1876 : ABD'li [[Alexander Graham Bell]] (1847 – 1922) Elektrik titreşimlerini sese dönüştürerek telefonu buldu ve patentini aldı.
* 1877 : ABD'li [[Thomas Alva Edison]] (1847 – 1931) Sesi kaybedip yineleyebilen [[gramofon]]u ([[gramofon|fonograf]]) geliştirdi.
* 1879 : Edison karbon flamanlı akkor [[Ampul|lamba]] için [[patent]] başvurusu yaptı. Üç yıl sonra [[New York]] sokaklarında bu lambalar ışıyordu. Edison yaşamı boyunca gerçekleştirdiği [[Film kamerası|hareketli resim
* 1879 : Brush ark lambaları [[Cleveland, Ohio|Cleveland]]
* 1880 : [[San Fransisko]] da elektrik satmak için ilk şirket kuruldu. (California Electric Light Company)
* 1881 : E.W. v. [[Siemens]] tarafından elektrikli [[tramvay]] yapıldı.
* 1882 : Dünyanın ilk merkezi [[güç]] üretim tesisi [[doğru akım]](DC) güç sistemli ''The Pearl Street Station'' [[New York]]'ta [[Thomas Edison]] tarafından açıldı.
* 1882 : [[Wisconsin]]'de ilk [[hidroelektrik]] santral açıldı.
* 1883 : [[Nikola Tesla]], [[transformatör|Tesla bobini]]ni buldu. Bu, elektriğin [[
* 1884 : İngiliz mühendis [[Charles Algernon Parsons]] (1854-1931) ilk başarılı [[türbin|buhar türbinini]] yaparak elektrik [[Jeneratör]] (generatör) lerini döndürmede kullanılmıştır..
* 1886 : ABD'li fizikçi [[William Stanley]], Jr. ( 1858–1916) [[İndüksiyon]] [[bobin]] [[transformatör]]ünü ve [[alternatif akım]] sistemini geliştirdi
82. satır:
* 1888 : [[Heinrich Hertz]] (1857-1894) Yıllar önce Faraday ve Maxwell tarafından bahsedilmiş radyo dalgalarını keşfetti ve ölçtü.
* 1889 : ABD'de üretimlerinin tamamını ya da bir bölümünü su gücünden sağlayan elektrik şirketi sayısı 200'ü bulmuştur.
* 1889 : İlk ticari uzun mesafe doğru akım [[ENH]] [[Portland, Oregon|Portland]] şehri ile [[Willamette]] şelalesi üretim tesisleri arasında kuruldu.
* 1891 : İlk belediye elektrik sistemi [[Northwest]] -- [[Ellensburg]], [[Washington (eyalet)|Washington]].
* 1892 : [[İtalyan]] fizikçi [[Guglielmo Marconi]] (1874 - 1937), sinyalleri birkaç km uzağa ulaştırarak' telsiz telgraf patentini aldı. Daha sonra ilk kıtalararası [[radyo]] sinyalini göndermeyi başardı. 1901'de, [[İngiltere]] [[Cornwall]]'dan gönderilen sinyaller, [[Kanada]]'dan alındı. Bu olaydan sonra birçok yerde telsiz telgraf istasyonları kurulmaya başlandı."Bilinenin aksine "Radyo", Marconi'nin icadı değildir. Amerikan Yüksek Mahkemesi, ölümünün ardından Radyonun mucidinin Nicola Tesla olduğuna hükmetmiştir."[http://www.bazsikayet.com/elektrik-ve-modern-bilime-katkisi.html Elektrik ve Modern Bilime Katkısı]
* 1895 : [[Alternatif akım]] üreten ilk [[generatör]] [[Niagara şelalesi]]ne kuruldu.
89. satır:
* 1897 : Nicola Tesla, iki patent başvurusunda bulundu; 'Elektriksel Enerjinin İletimi İçin Bir Sistem' ve 'Elektriksel Enerjinin İletimi İçin Bir Cihaz' Böylece resmen "Radyo" doğmuş oldu. Birkaç yıl önce Hertz tarafından bulunan ve de ölçümlenebilen radyo dalgaları, Tesla ile hayat buldu ve insanlığın hizmetine girdi.
* 1900'ler :[[Charles Proteus Steinmetz]] (1865-1923) Alternatif akım doğal kompleksi matematiksel analizini yazdı.
* 1900 : [[ENH]]'de en yüksek
[[Dosya:Earthlights dmsp.jpg|thumb|200px|NASA tarafından, çok sayıda resim bir araya getirilerek oluşturulmuş, yeryüzünün birleşik gece görüntüsü. Parlak ışıklı bölgelerde insan eliyle yapılmış aydıntlatmalar görülüyor. [[Avrupa kıtası]], [[Hindistan]], [[Japonya]], [[Nil]] boyu ve [[Amerika]] ile [[Çin]]'in doğu kesimlerindeki yoğun nüfuslanma net olarak anlaşılabilirken [[Orta Afrika]], [[Orta Asya]], [[Amazonlar]] ve [[Avustralya]]'da seyrek yerleşimler göze çarpıyor.]]
| |||