Akdeniz Bölgesi: Revizyonlar arasındaki fark
| [kontrol edilmiş revizyon] | [kontrol edilmiş revizyon] |
İçerik silindi İçerik eklendi
78.163.10.27 (mesaj) tarafından yapılan değişiklikler geri alındı. (HG) |
Superyetkin (mesaj | katkılar) Anlam ayrımı sayfasına yönlenen hatalı bağlantı düzeltildi |
||
17. satır:
[[Dosya:Lake Beysehir NASA.jpg|160px|thumb|Türkiye'nin en büyük tatlısu gölü, Beyşehir gölü]]
[[Dosya:Kalesinden-1-vpolat.jpg|160px|thumb|Alanya yakınlarından bir burun]]
Akdeniz bölgesinin arazi yapısı oldukça dağlık ve engebelidir. Bölgenin yeryüzü şekillerinin ana çizgilerini [[
Genellikle [[kalker]] ve [[ofiyolit]]li kayalarından oluşan bu dağlar kırıklı ve kıvrımlı bir yapı gösterir. Batı Torosların en yüksek noktası [[Bey Dağları]]ndaki 3096 m’lik [[Kızlar Sivrisi Tepesi]]dir. [[Göller Yöresi]]’nin kalker oluşumu, sarp dağlarının ortalama yüksekliği 2000-2005 m arasındadır. Yüksek kütleler arasında [[Avlan]], [[Gördes]], [[Söğüt]] gibi [[karstik]] kökenli çanak biçimli çukur alanlar vardır.
26. satır:
[[Orta Toroslar]], güney batıdaki Taşeli platosu ile kuzey doğudaki [[Uzun Yayla]] arasında uzanır. Bu kesimdeki başlıca yüksek kütleler batıdan doğuya doğru [[Bolkar Dağları]], [[Aydos Dağları]], [[Ala Dağlar]], [[Tahtalı Dağları]] ve [[Binboğa Dağları]]dır.
Orta Toroslar'ın en yüksek noktası Ala Dağlar’da 3756 m’ye yetişen [[Demirkazık Tepesi]]dir. Orta Toroslar [[Uzun Yayla]]’da 1500m yüksekliğindeki bir platoya dönüşür. Orta Toroslar kuzey-güney doğrultusunda akan bol sulu akarsular tarafından parçalanmıştır. [[Göksu (Kilikya)|Göksu]], 130 km uzunluğundaki [[Limonlu Çayı]], [[Tarsus]] çayı bunların başlıcalarıdır. Bu akarsular [[kalker]] oluşumlu dağlar arasında, derinliği 1000m’yi bulan vadiler açar ve yörenin yüzey şekillerinin sert bir görünüm almasına neden olur.
[[Nur Dağları]], Toroslar dağ sisteminin en güneyindeki bölümünü oluşturur ve [[İskenderun Körfezi]]nin doğusunda dik bir duvar gibi yükselir. Bu dağların, Güneydoğu Torosların başlangıcı olan Ahır Dağlarına yaklaştığı noktada yükseltisi Düziçi İlçesinin kuzeyinde Düldül Tepesi 2200 m. Osmaniye'nin Güneydoğusunda Daz Tepesi 2200 m. Dörtyol'un doğusunda Mıgır Tepesi 2243 m.yüksekliğindedir.
32. satır:
[[Lübnan]] topraklarından doğarak kuzeye doğru akan ve [[Antakya]] yakınlarında dik bir açıyla batıya dönen [[Asi Irmağı]], [[Amik Ovası]]nın Güneybatı ucunda, geniş tabanlı bir vadiden geçer ve [[Samandağı]] yakınlarında Akdeniz'e dökülür.
[[Çukurova]], doğuda [[Amanos Dağları]], batıda ise [[Orta Toroslar]]'la sınırlanır. Bu geniş düzlük batıda [[Seyhan Nehri|Seyhan]] doğuda [[Ceyhan Nehri|Ceyhan]] ırmaklarının taşıdığı [[alüvyon]]larla oluşmuş büyük bir [[Delta (coğrafya)|delta]] ovasıdır. [[Çukurova]]’nın kuzey kesimleri bu iki ırmağın kolları ile yeryer parçalanmış bir [[Yayla|plato]] görünümündedir; buna karşılık güneyde tekdüze bir hal alır. Bölgedeki en önemli akarsular doğudan batıya doğru sırasıyla [[Asi Nehri|Asi]], Ceyhan ve Seyhan ırmakları ile Göksu, Köprü Suyu, Aksu, Eşem ve Dalaman çaylarıdır.
Başlıca doğal göller [[Beyşehir]], [[Eğirdir]], [[Burdur]] ve [[Suğla]] gölleridir. Kıyılarda ise irili ufaklı birçok [[lagün]] vardır. En önemli yapay göller ise [[Seyhan]] , [[Çatalan]], [[Aslantaş Barajı ve Hidroelektrik Santrali|Aslantaş]] ve [[Menzelet Barajı ve Hidroelektrik Santrali|Menzelet]] [[baraj]] gölleridir.
Akdeniz kıyıları genellikle, az girintili çıkıntılı olması ve geniş yaylar çizmesi bakımından Karadeniz kıyılarına benzer; kıyı sahanlıklarına da pek rastlanmaz. Bölgenin en batı kesiminde ise dağlar kıyıya dik uzandığı için, burada [[Ege Denizi|Ege]] kıyılarına benzeyen daha girintili çıkıntılı bir kıyı tipi vardır. Bu kıyıların, yakın zamanlardaki bir deniz düzeyi yükselmesi sonucu oluştuğu sanılmaktadır. Engebeli kıyının içine sokulmuş küçük [[koy]]lar, [[ada]]lar ve [[yarımada]]lar bu yükselme nedeniyle ortaya çıkmıştır.
=== İklim ===
59. satır:
* [[Kahramanmaraş (il)|Kahramanmaraş]] ([[Afşin]] ve [[Elbistan]] ilçeleri hariç. Bu ilçeler Doğu Anadoludadır.)
* [[Karaman (il)|Karaman]]'ın merkez ilçe ve [[Ayrancı]] ilçelerinin bazı bölümleri [[Ermenek]], [[Sarıveliler]], [[Başyayla]]
* [[Afyon (il)|Afyonkarahisar]]’ın [[Başmakçı]], [[Dinar, Afyonkarahisar|Dinar]] ve [[Dazkırı]] ilçeleri
*
* [[Denizli (il)|Denizli]]'nin [[Acıpayam]], [[Çameli]], [[Bozkurt, Denizli|Bozkurt]] ve [[Beyağaç]] ilçeleri
* [[Gaziantep]]'in [[İslahiye]] ve [[Nurdağı]] ilçeleri
122. satır:
== Turizm ==
Bölgenin kıyı kesimindeki elverişli iklim koşulları, doğal güzellikler ve tarihi zenginlikler turizmin gelişmesini sağlamıştır. Özellikle Antalya Bölümü’nde turizm gelişmiştir. [[Antalya]], [[Alanya]], [[Side]], [[Kaş]], [[Kalkan, Kaş|Kalkan]] bu bölümde deniz turizminin geliştiği merkezlerdir. Akdeniz medeniyetini simgeleyen [[Olimpus]], [[Patara]] gibi tarihi şehir kalıntıları önemli turistik çekiciliklerdir. Bölgede geniş alan kaplayan karstik şekiller, özellikle Damlataş ve [[İnsuyu mağarası|İnsuyu]] ile [[Cennet ve Cehennem Çökükleri|Cennet – Cehennem]] doğa harikasıdır. Pek çok milli park ile uluslararası yarışma ve festivallere duyulan aşırı ilgi bölge turizminin gelişmesine katkıda bulunmaktadır.
== Yemekleri ==
139. satır:
* [[İçli köfte]]
* Etli kömbe
* [[Kısır (yemek)|Kısır]]
* [[Kelle paça]]
* [[Batırık]]
| |||