Ölmek İçin On Üç Sebep
Ölmek İçin On Üç Sebep, 2007 yılında Jay Asher tarafından yazılan genç yetişkin romandır. İhanet ve zorbalığa maruz kalan ve bunun sonucunda intihar eden genç bir lise öğrencisinin hikâyesini ele almaktadır. Ölümden iki hafta sonra bir arkadaşına yolladığı sesli bir günlükte intiharının on üç sebebini açıklamaktadır.
| Yazar | Jay Asher |
|---|---|
| Dil | İngilizce |
| Tür | Genç yetişkin |
| Yayımcı | RazorBill |
| ISBN | 978-1-59514-188-0 |
| OCLC | 85622684 |
Ölmek İçin On Üç Sebep, birkaç genç yetişkin edebiyat derneğinden takdir ve ödüller alırken karton kapaklı basımı, Temmuz 2011'de New York Times'ın en çok satanlar listesinde bir numaraya yükseldi. Kitaba dayanan bir senaryo, 31 Mart 2017'de Netflix'te aynı adla bir web dizisine uyarlandı. Senaryoda isim değişiklikleri, konu ögeleri ve karakter kişilikleri dahil olmak üzere kitaptan birkaç sapma mevcuttur.
Geçmişi değiştir
Ölmek İçin On Üç Sebep, 18 Ekim 2007'de Penguin Books'un genç yetişkin markası RazorBill tarafından ciltli olarak yayımlandı. CD şeklinde bir sesli kitap, aynı zamanda, Penguin Books'ın bir bölümü olan Dinleme Kütüphanesi (istening Library) tarafından yayımlandı. Debra Wiseman, Hannah ve Joel Johnstone ise Clay'i seslendirdi.[1]
Roman, 14 Haziran 2011'de Penguin Random House'un bir bölümü olan Penguin Young Readers Group tarafından ticari ciltsiz formatta piyasaya sürüldü.[2]
Konu değiştir
Lise öğrencisi Clay Jensen, kısa bir zaman önce intihar eden sınıf arkadaşı Hannah Baker tarafından kaydedilen yedi kasetin yer aldığı gizemli bir paket alır. Kasetler, Clay'in kapısının önüne konmadan önce birçok farklı kişiye gönderilmiştir. Clay kasetleri dinlerken kasetlerin her bir yüzü, Hannah'nın intiharına sebep olan bir kişiye ayrıldığını fark eder. İlk kasedin ilk yüzü, parkta bir defa öpüştükten sonra Hannah'ın kaşar olduğu söylentisini okulda yayan Justin Foley içindir. Alex Standall, "ateşli mi değil mi" listesinde Hannah'yı "En İyi Göt"e sahip olduğunu belirtmesiyle bu durumu pekiştirir. Listenin ortaya çıkmasıyla Alex'in eski kız arkadaşı Jessica Davis, Alex ile ayrılmalarının sebebi olarak Hannah'yı gösteren dedikoduları okulda yayar. Hannah ile Jessica kavga eder ve Jessica, Hannah'ya tokat atar. Jessica, Alex ile ilişkisinin berbat olmasının sebebi olarak Hannah'yı gösteren dedikoduları yaymaya devam eder. Kısa bir süre sonra Hannah, kendisini takip edip fotoğraflarını çekmeye çalışan birini fark eder ve bu kişinin Tyler Down olacağından şüphelenir. Bir sonraki kaset, Tyler'ın yaptıklarını ortaya çıkarmaya yardım eden Courtney Crimson içindir. Courtney, Tyler'ı yakaladıkları ve sonradan Hannah'yı bir partiye bıraktığı zaman Hannah'nın odasında cinsel "oyuncaklar bulduğuna" dair hikâyeleri okulda yaymaya başlar. Sevgililer Günü'nde Hannah, amigolara bağış için Marcus Cooley ile randevuya çıkar ve Marcus, Hannah'dan faydalanmaya çalışır. Hannah, onu reddeder fakat Marcus, onu "kolay" olarak tanımlar. Zach Dempsey, Hannah'yı sakinleştirmeye çalışır fakat Hannah, onu da reddeder. Buna karşılık Zach, Hannah'ın aradığı "teşvik edici notları" sınıftan alır. Daha sonra anonim olarak intiharı düşündüğünü söyleyen bir not yazdığında kimse ciddiye almaz. Hannah, Ryan Shaver'ın bir parçası olduğu okul dışındaki bir şiir grubuna katılır ama Ryan, Hannah'nın yazdığı şiirlerinden birini çalar ve anonim olarak yayımlar.
Bundan sonraki kasette, Hannah'nın kaset listesine dahil olmayı hak etmediğini belirttiği ve bundan ötürü özür dilediği Clay yer almaktadır. Hannah, Clay'in tanıştığı en kibar insan olduğunu ve öpüştükleri partide geçirdikleri zamanı aradığını belirtir. Bu ana kadar Clay, kasetlerin kurallarına uymuştur: kasetleri sırasıyla dinlemiş ve her birinde ziyaret edeceği yerlerin talimatlarına uymuştur.
Bir sonraki kişi, yine Justin'dir. Justin için kaydedilen bu ikinci kasetin sebebi Justin'in partideyken Jessica'yı yatakta baygın halde bırakmasıdır. Justin, Jessica'nın orada uygun bir durumda olmadığını bilmesine rağmen onu orada bırakmıştır. Hannah, odadaki dolaba saklanır ve birinin Jessica'ya tecavüz etmesine şahit olur. Hannah kasette Justin'in bu olanları bildiğinden ve olanlara müsaade ettiğinden bahseder. Bir sonraki kaset, dur işaretine çarpan ve bunu polise bildirmeyen Jenny Kurtz içindir. Bu durum, bir sınıf arkadaşının ölmesine neden olur. Kasetlerdeki sonraki kişi Jessica'ye tecavüz eden Bryce Walker'dır. Hannah, Bryce ile Courtney'nin jakuzide olduğu bir partiye uğrar ve iç çamaşırıyla jakuziye girer. Bryce'ın Hannah'ya dokunmaya başlamasıyla Courtney, oradan ayrılır. Hannah, Bryce'a karşı aktif olarak direnmeyince Bryce, ona tecavüz eder. Son kaset ise okulun geçici rehber öğretmeni Bay Porter içindir. Bay Potter, Hannah'nın kendini öldürmeyi düşündüğünü belirtmesine rağmen Hannah'ya [ona] tecavüz eden "oğlan"a karşı suçlamada bulunma konusunda isteksizse yoluna devam etmesini söyler.
Kasetlerin listedeki bir sonraki kişiye yollanmasından sonra Clay okula döner ve intihara meyilli olan sınıf arkadaşı Skye Miller'ın yanına gider. Roman, Clay'in ona ulaşmasıyla sona erer.[3][4]
Ödüller değiştir
- 2013 – Abraham Lincoln Ödülü kazananı[5]
- 2010 – Güney Carolina Genç Yetişkin Kitap Ödülü kazananı[6]
- 2009 – Uluslararası Okuma Derneği Genç Yetişkinlerin Seçimi listesi[7]
- 2009 – Yazı Konferansı Edebiyat Festivali[8]
- 2008 – YALSA Genç Yetişkinler için En İyi Kitaplar[9]
- 2008 – YALSA İsteksiz Genç Yetişkin Okuyucular için Hızlı Seçimler[10]
- 2008 – YALSA Genç Yetişkinler İçin Seçilen Sesli Kitaplar[11]
- 2008 – California Kitap Ödülü gümüş madalya - Genç Yetişkin[12]
- 2007 – Kirkus Reviews Editörün Seçimi[13]
Kaynakça değiştir
- ^ "Thirteen Reasons Why by Jay Asher". Goodreads. 2007. 20 Ağustos 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Ağustos 2017.
- ^ Asher, Jay (14 Haziran 2011). Thirteen Reasons Why (trade paperback). New York, NY: Penguin Young Readers Group. ISBN 978-1-59514-188-0. 1 Aralık 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Ağustos 2017.
- ^ "Thirteen Reasons Why by Jay Asher". 27 Temmuz 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Ağustos 2017.
- ^ "Thirteen Reasons Why by Jay Asher". GradeSaver. Grade Saver LLC. 10 Aralık 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Ağustos 2017.
- ^ "Abraham Lincoln Illinois High School Book Award". 22 Ağustos 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Ağustos 2017.
- ^ "Young Adult Book Award Nominees and Materials: Past Young Adult Book Award Winners". South Carolina Association of School Librarians. 22 Mart 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Mart 2017.
- ^ "Journal of Adolescent & Adult Literacy Kasım 2009". International Reading Association. 5 Nisan 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Mart 2010.
- ^ "Previous authors". 15 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ "YALSA 2008 Best Books for Young Adults". Young Adult Library Services Association. 27 Temmuz 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Mart 2010.
- ^ "YALSA 2008 Quick Picks for Reluctant Young Adult Readers". Young Adult Library Services Association. 13 Kasım 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Ağustos 2017.
- ^ "YALSA Selected Audiobooks for Young Adults 2008". Young Adult Library Services Association. 22 Ağustos 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Ağustos 2017.
- ^ "77th ANNUAL CALIFORNIA BOOK AWARDS WINNERS IN BRIEF". The Commonwealth Club. 15 Mayıs 2009. 20 Haziran 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Mart 2010.
- ^ "THIRTEEN REASONS WHY by Jay Asher". Kirkus Reviews. Kirkus Media LLC. 1 Eylül 2007. 2 Kasım 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Eylül 2013.