Çuhanlı halıları

Çuhanlı halıları, Azerbaycan'ın Guba-Şirvan halıcılık merkezinin Şirvan grubuna ait olan, eski ve zengin bir tarihe sahip halı çeşidi.[1]

Üretimi değiştir

Bu halılar eski Şamahı semtinde, ağırlıklı olarak Kobustan olarak bilinen halı dokuma merkezlerinde üretilmekteydi.[2] Halının adı Şamahı'nın 13 km güneydoğusunda bulunan Çuhanlı köyünün adından alınmıştır. Daha önce "Kabristan", "Gabristan", "Meraza" veya "Çuhan" olarak anılan bu halılar, 18. yüzyılın ikinci yarısından itibaren "Çuhanlı" adıyla meşhur oldu.[3]

Sanatsal özellikleri değiştir

"Çuhanlı" halıları merkezi alanın kompozisyonu açısından "Sorsor" halıları ile benzerlik teşkil etse de, butanın şekli açısından biraz farklılık gösterir. "Çuhanlı" halısında dikey ve yatay yönlerde yer alan bu motiflerin renginin çapraz olarak aynı olması, halının sanatsal özelliklerinden biri olarak değerlendirilmektedir. Şirvan halılarının karakteristik özelliği olan kare şeritler, özellikle de "hürük" adı verilen orta bordür, Çuhanlı halısında da tamamen uygulanmıştır. Azerbaycan'ın eski halıcılık merkezleri Muğan ve Kobustan halılarının "Çuhanlı" halıları üzerinde etkisi büyük olmuştur.[2]

Teknik özellikleri değiştir

Bu halıların boyutları 120x180 sm ile 160x260 sm arasında değişmektedir. Bazen dikdörtgen kilimler (genellikle duvar boyunca uzanan uzun, dar bir halı) şeklinde de üretilmektedir. İlmek yoğunluğu: desimetre kare başına 40x40 düğümden 50x50 düğüme kadar (metrekare başına 160 bin düğümden 250 bin düğüme kadar). Havın yüksekliği 4–6 mm'dir.[2]

Kaynakça değiştir

  1. ^ "Azərbaycanda xalça sənətinin inkişafı" (Azerice). azerbaijan.az. 1 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Ekim 2021. 
  2. ^ a b c Latif Kerimov (1983). Азербайджанский ковер. II. Bakü: Gənclik nəşriyyatı. s. 153-155. Archived from the original on 3 Şubat 2020. Erişim tarihi: 7 Ekim 2022. 
  3. ^ Azərbaycan xalçası (PDF). Bakı: Azerbaycan Millî Kütüphanesi. 2012. s. 22. 25 Ocak 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 7 Ekim 2022.