Portal:Havacılık/Gündemdeki Madde/Arşiv
 | 31 Temmuz 2022'de Türkçe Vikipedi'de portallerin sonlandırılmasıyla birlikte, bu portal artık kullanılmamakta ve tarihsel bir kayıt olarak saklanmaktadır. Bu konu hakkında tartışmayı yeniden başlatmak için köy çeşmesi gibi daha geniş bir ortamda görüş isteyiniz. |
==01/04/2008 - 05/11/2008==
Hayalet uçak, radar sistemleri tarafından yaklanamayan ya da yakalanması çok güç olan uçaklara verilen resmi olmayan bir isimdir. Radarlar uçakların yerlerinin belirlenmesinde çok başarılıdır. Bu durum bir hava saldırısı sırasında öncelikle sürpriz faktörünün ortadan kaldırır. Ayrıca düşman avcı uçaklarının ya da uçaksavar sistemlerin uçaklara karşı önlem alması olanağı doğurur. Bu düşüncelerden hareketle Amerikalı mühendisler radarların uçakları görmesini güçleştiren çeşitli yöntemler buldular. Radara yakalanmama özelliğine sahip uçaklara "stealth" yani hayalet uçak adı veriliyor. Bugün halen kullanımda olan en yaygın iki hayalet uçak türü, bir avcı uçağı olan F-117 ve bombardıman uçağı olan B-2. Hayalet uçakların varlığı 1988 yılından beri biliniyordu; ne var ki proje çok gizli olduğundan uzun süre açığa çıkarılamadı. İlk hayalet uçak olan F-117A, 1981 yılında ilk uçuşunu yapmıştı.daha...
27/02/2008 - 01/04/2008 değiştir
As Pilot ya da uçan as, havacılık tarihinde kayda değer sayıda uçak düşüren pilotlara denir. As iskambil destesinde ki en büyük kağıttır. As pilotlar bugün bir fenomen olarak yerini korumaktadır. En ünlü as pliotlardan biri Erich Hartmann dır. As listesinin bir numarası olan bu pilotun 352 uçak düşürmüş olduğu iddia edilir.
II. Dünya Savaşı en yoğun As pilot yetiştirmiş dönemdir. Hemen hemen ünlü tüm pilotlar bu dönemde yetişmiştir. Bunlar dışında bazı birinci dünya savaşı pilotları da oldukça ünlüdür. En çok uçak düşüren pilot değilse de en ünlü as pilot kesinlikle herkesçe bilinen Kızıl Barondur. Asıl adı Manfred von Richthofen olan Kızıl Baron 80 uçak düşürmüş bir I. Dünya Savaşı pilotudur. Fokker Dr.I Triplane modeli 3 kanatlı kırmızı bir uçakla özdeşleştirilmiş de olsa aslında Fokker'ın bu uçaktan nceki uçakları ile avlanmış ve asıl başarılarını bunlarla göstermiştir. daha...
31/12/2007 - 27/02/2008 değiştir
Layka, (Rusça: Лайка, "havlayan") (d. 1954 (?), ö. 3 Kasım 1957) Sovyet uzay programına katılan köpek, uzaya giden ilk canlı.
3 Kasım 1957'de Sputnik 2 ile uzaya gönderildi. Sputnik 2'nin Dünya'ya dönüş mekanizması yoktu, bu nedenle Layka'nın uzayda öleceği belliydi. Ancak ne şekilde öldüğü uzun süre bilinmedi. Sovyet yetkilileri, köpeğin oksijensizlikten öldüğünü veya zehirli gıda ile öldürüldüğünü söyledi. SSCB'nin yıkılmasından sonra açıklanan belgelerle, Layka'nın aşırı sıcak ve stresten öldüğü ortaya çıktı. Sputnik 2, güneş ışınlarının uzaydaki yakıcı etkisine göre tasarlanmamıştı, yaşam destek birimi de çok ilkeldi. Sovyetlerin uzay aracını bu denli hazırlıksız göndermelerinin nedeni, Uzay Yarışı'nın ilk döneminde mümkün olduğu kadar hızla yeni başarılar elde etmekti. daha...
28/09/2007 - 31/12/2007 değiştir
Türbülans (Latince turbare - dönmek, şaşmak) bir sıvının ya da gazın hareket halindeki düzensizliğidir. Akışkan dinamiklerde, türbülans veya türbülanslı akışı, kaotik, stokastik özellik değişimleriyle tanımlanmış bir akış rejimidir. Bu uzay ve zamanda düşük moment difüsyon, yüksek moment konveksiyon, ve hızlı basınç ve hız varyansyonları içerir. Türbülanslı olmayan akışa katmanlı akış denir. Akış koşullarının katmanlı veya türbülanslı akışa sebep olup olmadığını (boyutsuz) Reynolds sayıları tanımlar; örneğin boru akışı için yaklaşık 2300 türbülansın üstünde olan bir Reynolds sayısıdır. daha...
28/08/2007 - 28/09/2007 değiştir
Convair X-6, çizim tahtasından öeye geçememiş nükleer itkili deneysel uçak.
Mayıs 1946'da ABD Hava Kuvvetleri tarafından nükleer enerjiyle çalışan bir uçak yapma programı (Nuclear Energy for the Propulsion of Aircraft - NEPA) başlatıldı. Bu program altında çalışmalar, Mayıs 1951'de NEPA, Aircraft Nuclear Propulsion (ANP) programıyla değiştirildi. ANP programı, iki B-36'nın Convair tarafından modifiye edilerek MX-1589 projesi altında geliştirilmesini içeriyordu. Bu iki uçaktan biri, uçan bir reaktörün radyasyon kalkanları ile ilgili araştırmalar için kullanılacak, diğeri X-6 projesi olacaktı.daha...
08/08/07 - 28/08/07 değiştir
Türk Hava Yolları Anonim Ortaklığı ya da kısaca THY, merkezli Türkiye'nin ulusal havayolu şirketi yani bayrak taşıyıcısıdır. THY'nin merkezi Atatürk Havalimanı (IST) Yeşilköy, İstanbul, Türkiye'dir. Ayrıca Esenboğa Uluslararası Havalimanı (ESB), Ankara'da da bir hub'ı bulunmaktadır.
Türk Hava Yolları'nın uçuş ağı Avrupa, Orta Doğu, Uzak Doğu, Kuzey Afrika, Güney Afrika ve Amerika'ya kadar uzanmaktadır. daha...
20/07/2007 - 08/08/2007 değiştir
Kuş çarpması ya da İngilizce adıyla Bird Strike (Börd Sıtrayk olarak okunur), hava araçları ile kuşların havada çarpışması olayıdır. Uçuş güvenliğini etkileğen önemli olaylardan biridir ve büyük maddi ve bazı durumlarda can kayıplarına yol açabilir.
Birçok olası kuş çarpmasının, kuşların son anda yön değiştirmeleri neticesinde önlendiğine inanılmaktadır. Ancak, özellikle kuşlara yön değiştirmeleri için çok az bir zaman bırakan uçaklar, yüksek hızlarda hareket ettikleri için büyük bir tehlikenin altında olurlar. Çarpışmaların büyük kısmı kuşların çoğunun bulunduğu yere yakın yerlerde meydana gelmektedir. Bundan ötürü de kuş çarpmalarının çoğunluğu hava araçlarının kalkış ya da inişleri esnasında oluşmaktadır. daha...
10/07/2007 - 20/07/2007 değiştir
Süpernova, enerjisi biten Büyük Yıldızların şiddetle patlaması durumuna verilen addır. Bir süpernovanın parlaklığı Güneş'in parlaklığının yüz milyon katına varabilir.
Başlangıçta yapısı, iyonize madde olan plazma şeklindeki bir süpernovanın parlaklığını yitirmesi haftalar ya da aylar sürebilir. Bu süre zarfında yaydığı enerji, güneşin 10 milyar yılda yayacağı enerjiden daha fazladır. Bu patlamalar, maddenin evrende bir noktadan başka noktalara taşınması işine yarar. Patlama sonucunda dağılan yıldız artıklarının, evrenin başka köşelerinde birikerek yeniden yıldızlar ya da yıldız sistemleri oluşturduğu varsayılmaktadır. Bu varsayıma göre, Güneş, Güneş Sistemi içindeki gezegenler ve bu arada elbette bizim Dünyamız da, çok eski zamanlarda gerçekleşmiş bir süpernova patlamasının sonucunda ortaya çıkmıştır. daha...
11/06/2007 - 10/07/2007 değiştir
Douglas DC-3 fikse kanat yapılı, pervaneli, 1930 ve 1940'lı yıllara damgasını vurmuş uçak modelidir.
Uçak şef mühendis Arthur E. Raymond tarafından geliştirilmiş ve ilk uçuşunu 17 Aralık 1935'te yapmıştır. Uçak American Airlines CEO'su Cyrus Smith ve Donald Douglas'ın yaptıkları telefon maratonu sonucu DC-2 nin geliştirilmesi fikirleri sonucunda doğmuştur. Kabin içi mutfak ve yatarak seyahat gibi fırsatlar sunan DC-3 sayesinde özellikle Amerika'da hava ulaşımı popüler hale gelmiştir.
Erken dönem havacılık şirketleri United, American, TWA ve Eastern 400'ün üzerinde DC-3 siparişi vermişlerdir. İkinci Dünya Savaşı yıllarında ise DC-3'ün 10.000 civarı askeri amaçlı versiyonu imal edilmiştir (C-47, C-53, R4D ve Dakota). daha...
25/05/2007 - 11/06/2007 değiştir
Bell X-2 Starbuster, Mach 2-3 arası hızlarda uçuş karakteristiklerini inceleme amaçlı deneysel ABD projesi.
Mach 3 yakını yüksek hızlarda bir uçağa stabilite ve kontrol edilebilirlik kazandırmak, süpersonik uçuş programının karşılaştığı zorluklardan yalnızca biriydi. Bu hız aralığında, sürtünme sebebiyle oluşan "termal bariyer"in de yenilmesi gerekliydi. Bu sebeple X-2 uçağı paslanmaz çelik ve bakır-nikel alaşımından inşa edildi. Uçakta iki yanma odalı, 11 ile 67 kN itme gücü arasında ayarlanabilen bir Curtiss-Wright XLR25 roket motoru kullanıldı. daha...
26/04/2007 - 25/05/2007 değiştir
Hücum açısı ( , Yunan Harfi alfa) kavramı aerodinamikte kullanılan ve akış çizgileri ile kanat pirofilinin veter çizgisi arasında kalan açıyı belirtir. Başka bir değişle Kanat profilinin uçuş doğrultusu ile veter çizgisi arasında kalan açıdır.
Taşıma kuvveti, hücum açısının büyüklüğü ile yakından ilintilidir. Ancak hücum açıları aerodinamiğin ve fiziğin temel kuralları gereği sınırlı açılardır ve genellikle ( α< 15 ÷20°) arasındadırlar. Hücüm açısı büyüdükçe taşıma kuvveti de artar ancak bu aynı zamanda sürüklemeyi de arttırır. Bu doğru orantılı ilişki tutunma kaybının (Stall) başladığı yer olan yani akış çizgilerinin kanat profilinden ayrılmaya başladığı yere kadar devam eder. Ancak bu noktadan sonra ayrılma başladığı için taşıma kuvveti küçülmeye başlar. daha...
10/04/2007 - 26/04/2007 değiştir
Charles Augustus Lindbergh, Jr. (4 Şubat, 1902 - 26 Ağustos, 1974), "Şanslı Lindy" ve "Yalnız Kartal" adlarıyla da bilinen Amerikalı pilottur. 1927 yılında Atlantik Okyanusu'nu uçakla tek başına geçen ilk pilottur.
Charles Augustus Lindbergh 4 Şubat 1902 yılında Detroit' te doğdu. Minnesota'nın Little Falls şehrinde ki bir çiftlikte büyüdü. Babası Charles Augustus Lindbergh, Sr isimli bir avukat annesi ise Evangeline Lodge Land isimli bir öğretmendi. Babası 1907 de Amerikan Senatosuna Minesota' dan seçilerek 1917'ye kadar orada kongre üyeliği yaptı. Lindbergh, çocukken makinalara karşı çok büyük bir ilgi duyuyordu. 18 yaşına geldiğinde Wisconsin Üniversitesine girdi. Üniversitede iki yıl mühendislik okuduktan sonra uçaklara olan ilgisi yüzünden okulu terkederek yeni gelişmekte olan havacılık alanına girdi. daha...
12/03/2007 - 10/04/2007 değiştir
Havacılık Tarihi, insanlığın ilk günlerindeki ilkel uçuş denemeleri ve 17 Aralık 1903'te Wright Kardeşlerin ilk havadan ağır motorlu uçuşu yapması da dahil olmak üzere insanlı uçuşun gelişimiyle ilgilidir.
İnsanlık, kuşları gözlemlemeye başladığı ilk günlerden beri uçma tutkusuyla yaşıyor ki bunun en erken öyküsü Yunan Mitolojisindeki anlatımıyla Daedalus ve oğlu İkarus'un efsanesidir. Efsaneye göre Kral Minos Baba ve oğlunu Girit Adasına hapsetmişti ve hapis hayatından sıkılan Daedalus'un aklına kaz tüylerinden kanatlar yapıp bunları kullanarak adadan kaçmak geldi. İşte böylece bilinen en eski efsanevi insanlı uçuşu gerçekleştirmiş oldular. Kısacası, ilkel havacılık diye adlandırabileceğimiz bu dönemde insanlar, kuşları taklit etmekten öteye gidemediler, ancak daha sonra balon, zeplin, planör ve en sonunda da uçak gibi değişik tipteki hava taşıtlarını da bulmaktan geri kalmadılar.
Hava aracı tasarımcıları, araçlarını daha hızlı, daha uzağa, daha yükseğe gidebilmesi ve daha kolay kontrol edilebilir olması için çok uğraştılar. daha...
08/03/2007 - 12/03/2007 değiştir
Yelken kanat ya da diğer adıyla Delta kanat bir hava sporudur. Bu spor, diğer hava sporlarından yamaç paraşütü ve planörcülüğün bir karışımıdır, ancak her ikisindeen de daha kolay ve daha ucuz bir hava taşıtına ihtiyaç duyar. Daha çok alüminyum ya da kompozitten yapılmış bir iskeletinin bir kumaş ile kaplanmasıyla yapılmış bir kanattan ve onun altına pilotun binmesi için asılı biçimde bağlanmış bir tutunma düzeneğinden oluşur. Kanat şekli delta (Yunan harfi Δ)biçiminde olduğu için çoğu zaman yelken kanat yerine delta kanat olarak anılır. daha...
27/02/2007 - 08/03/2007 değiştir
Avro Lancaster (Lançestır), II. Dünya Savaşı Büyük Britanya ağır-bombardıman uçağı.
Hizmete 1942 yılında girdi. İngiliz Milletler Topluluğu ülkeleri tarafından da kullanıldı. Handley-Page Halifax ile birlikte Kraliyet Hava Kuvvetleri'nin ana bombardıman uçağıydı. Genel olarak gece-bombardıman görevlerinde kullanıldı. Savaş sonuna kadar 7,366 adet Lancester üretilmiştir. daha...
21/02/2007 - 27/02/2007 değiştir
Hubble Uzay Teleskobu (HUT), Dünya yörüngesinde bulunan bir teleskoptur. Dünya atmosferinin dışında konumlanması çok soluk objelerin bile net ve keskin optik görüntülerini elde etmesine olanak sağlamaktadır. 1990 yılındaki fırlatılışı ardından, astronomi tarihindeki en önemli teleskoplardan biri haline gelmiştir. Yeryüzüyle ilgili gözlem yapmakla sorumlu teleskop astronomların astrofizik alanındaki temel problemlerine çözüm bulmakta büyük yarar sağlamıştır. Hubble'ın Ultra Derin Alanı (Ultra Deep Field) şuana kadar çekilmiş en ayrıntılı optik resimlerin çekilmesi için tasarlanmıştır. daha...
16/02/2007 - 21/02/2007 değiştir
Mercury Projesi ABD'nin insanlı ilk uzay yolculuğu projesidir. 1959'dan başlanılarak 1963'e değin Dünya yörüngesine insan gönderinceye kadar sürdürülmüştür. İlk planlar ve araştırmalar -NASA kurulana dek- NACA (Ulusal Havacılık Danışma Kurulu) tarafından yürütüldü. Mercury Projesi, adını hızın simgesi olan Roma tanrısı Mercury'den almıştır. Ayrıca Merkür, Samanyolu gökadasındaki Güneş'e en yakın olan gezegen olduğundan yörüngede en hızlı dönen gezegendir. Merkür gezegeniyle ilişkili bir proje olmamasına karşın bu bakımdan Merkür adı uygun görülmüştür. Bu proje 1,5 milyar Amerikan dolarına mal olmuştur. daha...
05/02/2007 - 16/02/2007 değiştir
Sabiha Gökçen (22 Mart 1913, Bursa - 22 Mart 2001, Ankara), Dünya'nın ilk kadın savaş pilotu ve ilk Türk kadın pilottur. Atatürk’ün manevi kızıdır.
Bursa Vilayet Başkatibi Hafız Mustafa İzzet Bey ile Hayriye Hanım’ın kızları Sabiha, 22 Mart 1913’te Bursa’da dünyaya geldi. Anne ve babasını küçük yaşta kaybeden ve ağabeyi tarafından büyütülen Sabiha, 1925’te Bursa ziyareti sırasında evlerinin yakınındaki Hünkar Köşkü’nde konaklayan dönemin cumhurbaşkanı Atatürk’e ulaşmayı ve okumak istediğini iletmeyi başarmıştı.
Atatürk, ağabeyinden izin alarak kendisini evlat edindi ve Ankara’ya götürdü. Sabiha, Çankaya İlkokulu ve Üsküdar Kız Koleji’nde eğitim gördü. Rahatsızlığı nedeniyle öğrenimini yarıda kesip Heybeliada ve Viyana’da tedavi gördü. Bir süre Fransızcasını ilerletmek amacıyla Paris’te bulundu. 1934’te Soyadı Kanunun çıkmasından sonra Atatürk kendisine Gökçen soyadını verdi. daha...
( ) - 05/02/2007 değiştir
Sputnik 1, (Rusça: Спутник-1) dünyanın ilk yapay uydusu. Sputnik serisinden ilk uzay aracı. SSCB tarafından 4 Ekim 1957'de yörüngeye oturtuldu. Sputnik 1'in uzaya gönderilmesi soğuk savaş yıllarında gerçekleşti ve süper güçler arasında yeni bir rekabet olan Uzay Yarışı'nı başlattı.
Uydunun ağırlığı 80 kg olup, çapı 58 cm, yörünge yüksekliği 250 km idi. Küre şeklinde bir gövdesi ve bundan ayrılan 2,4 ila 2,9 m uzunluğunda dört uzun anteni vardı. 20 ve 40 MHz gücünde iki radyo vericisi bulunmaktaydı. Bu radyo sinyalleri iyonosferdeki elektron yoğunluğunu ölçmede kullanıldı. Ayrıca, uydunun iç basıncı ve sıcaklığı da sinyallerle iletiliyordu. Böylece uydu çeperinin bir göktaşı tarafından delinip delinmediği takip edilebiliyordu. Uydunun basınçlı iç bölgesi azot gazıyla doldurulmuştu. Ancak yörünge sırasında uydu çeperinin hiç delinmediği tespit edildi. Bu durum, gelecekteki uzay uçuşları için Dünya yörüngesinin güvenli olduğunu gösteriyordu. daha...